Chỉ đạo cấp dưới chỉ định nhà thầu thiếu năng lực, gây thiệt hại 543 tỷ đồng
Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã đề nghị truy tố ông Đinh La Thăng, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và 9 đồng phạm về tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí (Ethanol Phú Thọ).
Trong vụ án này Cơ quan điều tra xác định, bị can Đinh La Thăng với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị của PVN, Trưởng Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học của PVN, mặc dù biết liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ nhưng vẫn chủ trì, kết luận các cuộc họp Ban Chỉ đạo triển khai dự án nhiên liệu sinh học về chủ trương chỉ định thầu, chỉ đạo quyết liệt và ra quyết định giao liên danh nhà thầu PVC/Alfa Lavakl/Delta-T thực hiện gói thầu TK5 dự án Ethanol Phú Thọ theo hình thức chỉ định thầu.
Kết luận điều tra xác định thiệt hại do hành vi lựa chọn nhà thầu không đủ điều kiện năng lực để thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ gây ra là toàn bộ số tiền lãi suất phát sinh mà PVB đã trả và số còn có nghĩa vụ trả cho các ngân hàng từ khi dự án dừng thi công đến ngày khởi tố vụ án là 543 tỷ đồng.
Cụ thể, theo điều tra, năm 2007, Thủ tướng phê duyệt đề án phát triển nhiên liệu sinh học đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2025.
Sau khi PVN gửi tờ trình về 3 dự án nhiên liệu sinh học và được Thủ tướng phê duyệt vào quy hoạch phát triển ngành dầu khí, ông Đinh La Thăng ký Nghị quyết chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy sản xuất Ethanol (PVB)
Cuối năm 2007, PVB được thành lập với tư cách chủ đầu tư dự án, vốn điều lệ ban đầu 405 tỷ đồng. Sau đó, lãnh đạo PVB phê duyệt xây dựng dự án Ethanol Phú Thọ với tổng vốn đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng đóng tại huyện Tam Nông, Phú Thọ.
Ông Đinh La Thăng trong một lần thăm và kiểm tra tình hình triển khai dự án Nhà máy sản xuất Ethanol Phú Thọ khi còn là Chủ tịch HĐTV PVN.
Tháng 7/2008, PVN lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiêu liệu sinh học. Ông Đinh La Thăng làm Trưởng ban, 2 Phó Tổng giám đốc PVN làm Phó ban gồm ông Vũ Quang Nam và bà Trần Thị Bình.
Tiếp đó, PVB công bố hồ sơ mời thầu gói thầu TK05 với nội dung: "Thiết kế, mua sắm, cung ứng vật tư thiết bị, thi công xây dựng công trình Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học phía Bắc".
Có 6 bộ hồ sơ của các nhà thầu tham gia ứng tuyển, trong đó hồ sơ của liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T. Tuy nhiên, chủ đầu tư kết luận không có nhà thầu nào đạt tiêu chuẩn.
Riêng liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T bị chủ đầu tư kết luận chưa đủ năng lực kỹ thuật và năng lực thiết kế, xây dựng. Báo cáo tài chính năm 2006 còn cho thấy Tổng công ty CP xây lắp Dầu khí (PVC) bị thua lỗ.
Ông Đinh La Thăng dù biết PVC chưa làm dự án Ethanol nào nhưng vẫn định hướng thầu
Theo kết luận điều tra của Cơ quan ANĐT xác định, ông Đinh La Thăng biết PVC chưa từng thực hiện dự án Ethanol nào và tình hình tài chính đang khó khăn nhưng với vai trò cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí kiêm Trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, ông Thăng vẫn chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng thầu cho PVC tham gia dự án Ethanol Phú Thọ.
Cơ quan An ninh điều tra chỉ rõ trong thông báo ngày 1/8/2018 của PVN, ông Thăng đã cho phép ngành dầu khí ưu tiên giao thầu cho PVC các công trình chuyên ngành đặc thù.
Theo định hướng giao thầu, Đỗ Văn Quang (cựu Trưởng ban Kinh tế kế hoạch PVC) biết rõ đơn vị kém năng lực nhưng vẫn tham mưu, dự thảo để PVC gửi công văn trình PVN, PVB tham gia dự án Ethanol.
Nhận được văn bản, ông Đinh La Thăng đã bút phê chỉ đạo cấp dưới tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam giải quyết theo chủ trương chỉ định thầu cho PVC.
Căn cứ chủ trương chỉ đạo của ông Thăng, các bị can dưới quyền đã soạn thảo, tham mưu, đề xuất cho liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu theo hình thức chỉ định thầu.
Tháng 6/2009, sau khi ông Thăng và cựu lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chỉ đạo quyết liệt, Công ty CP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí đã không tổ chức đấu thầu mà ra quyết định chỉ định thầu cho liên danh PVC với trị giá gói thầu hơn 59 triệu USD.
Quá trình thực hiện, do liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực nên dự án nhà máy Ethanol Phú Thọ phải dừng thi công từ tháng 3/2013.
Theo cơ quan điều tra, tính đến ngày khởi tố vụ án, PVB đã sử dụng hơn 1.460 tỷ đồng để thực hiện dự án. Đơn vị này vay của SeaBank và PVFC (nay là PVCombank) tổng số tiền hơn 754 tỷ. Do PVB đã trả lãi một phần nên khoản nợ còn phải trả là 417 tỷ.
Kết luận điều tra xác định, hành vi của ông Đinh La Thăng đã phạm vào tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.
Cơ quan điều tra nhận xét, trong quá trình điều tra, bị can Đinh La Thăng đã có thái độ thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra. Trước đây bị can có thành tích xuất sắc trong công tác.
Do đó, Cơ quan điều tra đã đề nghị Viện KSND Tối cao áp dụng các tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại điểm s, t, v khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự khi truy tố.