SOHA NEWS
Thành tựu nổi bật của ông Biden
Tổng thống Donald Trump đang hy vọng sẽ lặp lại chiến thắng đầy bất ngờ trước cựu Ngọai trưởng Hillary Clinton với một bản đồ bầu cử giống như năm 2016. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất của đương kim Tổng thống là bản đồ cuộc bầu cử năm nay lại đang rất giống với cuộc bầu cử năm 2008.
Thời điểm đó, ứng viên đảng Dân chủ Barack Obama trúng cử Tổng thống, ông Joe Biden đã được bầu làm Phó Tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2008 với số phiếu bầu từ phụ nữ, từ nhóm cử tri da màu lên mức kỷ lục cũng như các cử tri da trắng ở các bang công nghiệp đang gặp khó khăn về kinh tế ở vùng Trung Tây và các bang đang thay đổi nhanh chóng ở miền tây và miền nam.
Giờ đây, con đường dẫn đến chiến thắng của ông Joe Biden có thể tương tự như cuộc bầu cử năm 2008, Bloomberg (Mỹ) dự đoán.
Còn 7 ngày nữa là đến ngày bầu cử chính, ứng viên Đảng Dân chủ đang sở hữu một lợi thế đáng gờm. Điểm trung bình của RealClearPolitics trong các cuộc thăm dò toàn quốc tính đến thứ Sáu tuần trước cho thấy ông đang dẫn trước đương kim Tổng thống gần 8 điểm. Ông Biden còn có một lợi thế lớn về số tiền gây quỹ so với Tổng thống Trump, giúp cho ông có khả năng chạy quảng cáo dày đặc ở các bang chiến trường. Và theo FiveThirtyEight, website thống kê chính trị thuộc sở hữu của hãng tin ABC News cho thấy, ông Biden đang có 87% cơ hội trúng cử. Lợi thế dẫn điểm của ông ở các bang quan trọng như Florida và Ohio ít hơn.
Ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden đang có lợi thế dẫn trước trong các cuộc thăm dò của truyền thông Mỹ. Ảnh: NYT
Ngoài các cuộc thăm dò, dữ liệu bỏ phiếu sớm là điều đáng khích lệ đối với đảng Dân chủ. Theo Dự án Bầu cử Mỹ, ở các bang nơi cử tri đăng ký theo đảng, đảng Dân chủ đã nhận được đăng ký phiếu bầu nhiều hơn 10,1 triệu phiếu so với đảng Cộng hòa — và đã số lượng cử tri đi bỏ phiếu nhiều hơn 5,5 triệu người.
Tất nhiên, bà Clinton cũng đã sở hữu 87% cơ hội chiến thắng vào thời điểm tương tự cách đây 4 năm. Bài học từ năm 2016 là các cuộc thăm dò ý kiến và mô hình dự đoán chỉ đáng tin cậy dựa trên những giả định mà chúng dựa trên.
Bất ngờ tháng 10
Tuy vậy, vẫn có lý do để nghi ngờ khả năng Tổng thống Trump có thể lật ngược thế cờ vào phút cuối trong cuộc bầu cử năm nay. “Năm nay có một cục diện rất khác”, chiến lược gia của đảng Cộng hòa Whit Ayres chia sẻ với Bloomberg. “Tổng thống Donald Trump hiện đang áp dụng chiến thuật phòng ngự ở các bang mà ông ấy đã thắng dễ dàng trong cuộc bầu cử năm 2016 như Iowa, Ohio, thậm chí Georgia và North Carolina, thậm chí có thể là Texas. Tất cả những điều trên sẽ còn trở nên khó chịu hơn nhiều so với hồi năm 2016 nếu Tổng thống có thể tiếp tục giành chiến thắng ở các bang đó. Sự việc này đã là một sự thất vọng rất lớn trong cuộc bầu cử cách đây 4 năm rồi”.
Hy vọng chiến thắng của người đứng đầu Nhà Trắng giờ đây dựa vào sự kết hợp ngày càng khó xảy ra của các chuỗi sự kiện: một sự kiện tin tức có khả năng thay đổi cuộc chơi, sự ủng hộ từ những cử tri chưa biết bỏ phiếu cho ai và cực nhiều tín nhiệm từ những người ủng hộ "giấu mình". Khả năng tranh luận của ông Trump tuần trước cải thiện hơn cuộc tranh luận đầu tiên diễn ra vào cuối tháng 9 nhưng có lẽ không đủ mạnh làm thay đổi quyết định bỏ phiếu của những cử tri không nằm trong số khoảng 53 triệu người Mỹ đã đi bỏ phiếu.
Và nỗ lực của ông Trump nhằm làm suy yếu sự tin tưởng giành cho ông Biden bằng những cáo buộc về tham nhũng không có cơ sở liên quan đến con trai ông Biden đã không được lòng các cử tri vốn đã không ủng hộ đương kim Tổng thống.
Tỷ lệ dẫn đầu của ông Biden trong các cuộc thăm dò toàn quốc lớn hơn gấp 3 lần so tỉ lệ của bà Clinton ở thời điểm này vào năm 2016. Ông Biden đạt mức tín nhiệm trên 50% trong hầu hết các cuộc thăm dò quốc gia và nhiều bang chiến trường, có nghĩa là lá phiếu của những cử tri chưa quyết định bỏ phiếu cho ai và bỏ phiếu cho bên thứ ba sẽ không mang tính chất quyết định nữa.
Một chiến thắng dành cho Tổng thống Trump nhờ phiếu phổ thông sẽ phải trải qua những sai sót bầu cử mang tính lịch sử - thậm chí lớn hơn sai sót dẫn đến bài báo huyền thoại "Dewey đánh bại Truman" vào năm 1948 khi in nhầm rằng tổng thống Harry Truman đã thất bại trong cuộc tái cử. Trong cuộc bầu cử đó, các cuộc thăm dò đã sai lệch 5 điểm phần trăm. Những cử tri “nhút nhát ủng hộ Trump” huyền thoại hồi năm 2016 — nếu họ từng tồn tại — đã không còn ngại ngùng nữa. Họ đã có lịch sử bỏ phiếu nên những người thống kê phiếu bầu có thể tính toán được số lượng.
Vẫn có lý do để nghi ngờ khả năng Tổng thống Trump có thể lật ngược thế cờ vào phút cuối trong cuộc bầu cử năm nay. Ảnh: AP
Vì vậy, người đứng đầu Nhà Trắng cần một "tháng 10 bất ngờ" để cải thiện cơ bản cuộc đua.“Mọi người cứ hỏi tôi về điều bất ngờ của tháng 10, đó sẽ là gì?” Frank Luntz, nhà thăm dò ý kiến cho biết. “Ông Trump đã nhiễm Covid và cuối cùng ông đã phải nhập viện quân y Walter Reed trong 3 ngày. Đó không phải là một bất ngờ của tháng 10? Họ đã hủy bỏ cuộc tranh luận thứ hai mà chúng ta đã luôn chứng kiến trong nhiều thập kỷ. Đó không phải là một bất ngờ vào tháng 10 sao? Nền kinh tế nữa. Mọi sự kiện diễn ra hàng ngày đều có ý nghĩa bằng một tháng trong bất kỳ cuộc bầu cử nào trước đó, vì vậy điều gì cũng có thể xảy ra”.
Tạo chiến lược như cựu TT Obama
Khi quan điểm của công chúng về Tổng thống Trump đã định hình, ngay cả những “điểm sáng” về dịch Covid-19 hoặc trong lĩnh vực việc làm cũng khó có thể thay đổi ý kiến hoặc phiếu bầu của cử tri Mỹ. Và tin tức hàng ngày lại chẳng tích cực gì. Báo cáo thất nghiệp tuần trước cho thấy số đơn xin trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp hàng tuần trong các chương trình thông thường tại các bang đang giảm dần, nhưng các báo cáo gần đây cũng đưa ra những dấu hiệu mới rằng suy thoái do đại dịch sẽ để lại những “vết thương” lâu dài cho nền kinh tế. Người Mỹ ngày càng cạn kiệt tiền trợ cấp thất nghiệp và chuyển sang trông chờ vào chương trình liên bang cho các khoản hỗ trợ bổ sung.
Và số lượng ca nhiễm Covid-19 đang gia tăng trên khắp nước Mỹ, kể cả ở đa số các bang chiến trường. Số liệu di chuyển trung bình 7 ngày trong tuần trước, các trường hợp nhiễm mới Covid-19 được ghi nhận đạt mức cao nhất mọi thời đại ở bang Minnesota, Michigan, Wisconsin, Pennsylvania và Ohio.
Lịch sử nước Mỹ hiện đại chưa bao giờ trải qua đại dịch như Covid-19. Nhưng đây không phải là lần đầu tiên tên ông Biden xuất hiện trong bối cảnh kinh tế suy thoái.
Đối với Tổng thống Trump, hiện trạng yếu kém của nền kinh tế vẫn là một chủ đề lợi thế của ông trong các cuộc thăm dò. Một cuộc thăm dò của New York Times/Siena College vào tuần trước cho thấy các cử tri về cơ bản hiện đang bị phân vân không biết ứng viên nào sẽ điều hành kinh tế tốt hơn, một điểm sáng của đương kim Tổng thống với cử tri cho đến khi trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra. Tỷ lệ thất nghiệp hồi tháng 2 đã ở mức thấp nhất trong 5 thập niên qua.
Một số bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất do suy thoái từ dịch Covid chính là những bang mà Tổng thống Trump bắt buộc phải thắng. Ở bang Ohio, tỷ lệ thất nghiệp cao hơn 1% so với tỉ lệ hồi tháng 10/2008. Tỷ lệ này cao hơn khoảng 2% ở bang Pennsylvania và 3 điểm ở bang Texas, nơi đang hứng chịu khủng hoảng kép gồm đại dịch và giá dầu sụt giảm.
Bản đồ bỏ phiếu của cựu Tổng thống Obama bao gồm các bang đã từng bỏ phiếu ủng hộ cho đảng Cộng hòa trong nhiều thập kỷ. Một số bang như Colorado, New Mexico và Virginia, đã chứng kiến những thay đổi về nhân khẩu học giúp các bang này vẫn ủng hộ cho đảng Dân chủ trong tương lai gần. Những nơi khác, như Florida và Ohio, vẫn là các bang cạnh tranh gay gắt giữa 2 ứng viên. Nhưng điểm đáng ngạc nhiên nhất trong chiến thắng năm 2016 của Tổng thống Trump là những chiến thắng sít sao của ông ở bang Michigan, Pennsylvania và Wisconsin.
Ông Biden cũng có cơ hội thắng North Carolina, một bang mà cựu Tổng thống Obama đã thắng vào năm 2008 nhưng thua vào năm 2012. Và những mục tiêu mở rộng của ông hướng tới các bang mà đảng Dân chủ không thể tưởng tượng giành được phiếu bầu trong một thập kỷ trước như Arizona, Georgia và Texas.
Quản lý chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump, Bill Stepien cho biết các lá phiếu được yêu cầu không phải là thước đo thực sự về việc đi bỏ phiếu— “Điều then chốt ở đây là các lá phiếu không tự quay lại hòm phiếu” — và ngay cả những lá phiếu được trả lại, phần lớn số phiếu đều bị lấn át bởi số phiếu trong ngày Bầu cử. “Bạn đi bầu cử sớm, nhưng sẽ không tạo ra tác động nào tới cuộc bầu cử nào đối với chiến lược đó”, ông Stepien chia sẻ với các phóng viên.
Tại một cuộc vận động tranh cử ở bang North Carolina tháng này, Tổng thống Trump nói rằng các cử tri của ông đang đợi cho đến ngày Bầu cử mới đi bỏ phiếu và khi đó họ sẽ tạo ra "một làn sóng đỏ lớn và đẹp" đưa ông chạm vào vạch đích nhiệm kỳ thứ hai.
Các nghị sĩ đảng Dân chủ, lo sợ trước thất bại cuộc bầu cử năm 2016, cho rằng chẳng có điều gì là tự nhiên cả. Quản lý chiến dịch của ông Joe Biden, Jen O’Malley Dillon, đã chia sẻ những người ủng hộ trong một bản ghi nhớ tháng này rằng cuộc đua vào Nhà Trắng “gần hơn nhiều so với ý kiến một số chuyên gia mà chúng ta đang đọc được trên mạng xã hội Twitter và truyền hình. Nếu chúng ta học được bất cứ điều gì từ cuộc bầu cử năm 2016, là chúng ta không nên đánh giá thấp Tổng thống Donald Trump hay khả năng lật ngược thế cờ của ông trong những ngày cuối của chiến dịch do ông sẵn sàng áp dụng các chiến thuật công kích hay bôi nhọ đối thủ”.