NSND Thanh Lam đang là cái tên được chú ý gần đây khi tham gia chương trình Our Song Vietnam. Ở tuổi 55, Thanh Lam vẫn xinh đẹp rạng ngời, cuộn trào sức sống và khiến đàn em "nể sợ" khi song ca cùng.
Diva có những đóng góp lớn cho nhạc Việt, được đàn em kính nể
Thanh Lam tên thật là Đoàn Thanh Lam, sinh năm 1969 tại Hà Nội trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật bề thế. Cha cô là nhạc sĩ Thuận Yến và mẹ là Nghệ sĩ Ưu tú Thanh Hương chuyên về nhạc dân tộc. Nhờ đó, Thanh Lam sớm được lĩnh hội và thừa hưởng năng khiếu âm nhạc từ cha mẹ, lớn lên trong bầu không khí nghệ thuật vây quanh.
Thanh Lam và đàn em Orange trong show Our Song Vietnam
Từ năm 3 tuổi, Thanh Lam đã được cha dạy hát và nghe đàn piano. Tới 7 tuổi, mẹ dạy cho cô chơi đàn thập lục, tập hát các bài dân ca Việt Nam. Năm 9 tuổi, Thanh Lam được tuyển chọn vào Nhạc viện Hà Nội theo học môn đàn tỳ bà hệ sơ cấp 11 năm, đồng thời tham gia ca hát trong đội Chim sơn ca của Đài Tiếng nói Việt Nam và đội Họa Mi Cung Văn hóa Thiếu nhi Hà Nội.
Nhờ được rèn giũa trong môi trường chuyên nghiệp từ sớm nên Thanh Lam có được bản lĩnh sân khấu lớn cũng như được bộc phát đam mê nghệ thuật. Mới 12 tuổi, cô đã một mình đi dự Festival thiếu nhi ở Đức.
Năm 1985, Thanh Lam dừng việc học đàn tỳ bà, chuyển sang học khoa thanh nhạc, hệ Trung cấp tại Nhạc viện Hà Nội. Nhờ bước ngoặt này, cô dấn thân vào con đường ca hát để được tự do bộc phát bản ngã lớn trong nghệ thuật.
Song song việc học, Thanh Lam cùng với ca sĩ Thái Bảo thành lập nhóm nhạc Bồ câu trắng đi biểu diễn khắp nơi. Trong vai trò ca sĩ của Đoàn ca múa nhạc nhẹ Trung ương, cô được đi biểu diễn ở nhiều nước trên thế giới như Đức, Nga, Bulgaria, Trung Quốc, Cuba, Hà Lan, Hungary và Romania… Kể từ đó, Thanh Lam dấn thân nghiệp hát chuyên nghiệp và gặt hái vô vàn thành công.
Cô được khán giả phong làm diva hàng đầu của nền nhạc nhẹ đương đại Việt Nam, chị cả của bộ tứ diva, với nhiều cống hiến và tầm ảnh hưởng, được nhiều thế hệ nghệ sĩ đàn em kính trọng. Thanh Lam cũng là ca sĩ đầu tiên tại Việt Nam làm liveshow riêng, hát solo liên tục 21 bài. Nữ NSND tiết lộ, lúc đó Bằng Kiều và Hà Trần còn phải xin hát bè cho cô.
Thanh Lam và Thu Minh
Được mệnh danh là "Nữ hoàng nhạc nhẹ", "Người đàn bà hát", Thanh Lam chính là nữ ca sĩ có công lớn nhất trong việc định hình nhạc nhẹ Việt Nam giai đầu thập niên 90 đến sau này.
Sở hữu chất giọng nữ trung dày dặn, trầm ấm và nội lực, cùng trường hơi dài, khỏe khoắn, Thanh Lam có lẽ chính là người tiên phong cho việc sử dụng và sáng tạo lối hát cộng minh vào nhạc nhẹ Việt Nam, mở màn một lối hát mới - lối hát phô diễn giọng hát trên giọng ngực (thông qua cộng minh quãng trung), ở những khoảng âm to, dày, lớn cả về trường độ và cường độ, tràn đầy năng lượng.
Không những vậy, trường phái Thanh Lam còn đặc trưng bởi lối hát khắc khoải, ưu sầu, hát mà như thủ thỉ, tâm tình, đãi chữ dài hơn, hơi "rên rỉ" để bộc lộ nội tâm bùng cháy, bản năng của người phụ nữ, và kèm theo chất liêu trai, ma mị ở những quãng trầm bổng, luyến láy, nhưng vô cùng chắc chữ, rõ lời.
Chất "bản năng" và "cháy bỏng" là điều người ta thấy rõ nhất ở trường phái Thanh Lam, mà theo lời nhạc sĩ Dương Thụ là: "Một giọng hát mê hồn, cá tính táo bạo, bản năng nghệ sĩ thật sự... ".
Chính cái chất đặc trưng này khiến Thanh Lam nhiều khi "gào thét", nhưng cái "gào thét" đó lại quyến rũ được cả khán giả lẫn giới chuyên môn. Đi cùng với chất "bản năng", đặc trưng của trường phái Thanh Lam trong thập niên 90 (quãng thời gian cô tiên phong nhạc nhẹ) là những kĩ thuật rất "da màu", đậm tính Soul/R&B như vocal runs, riff... lần đầu tiên được đưa vào nhạc Việt, hát bằng tiếng Việt.
Lối hát của Thanh Lam ảnh hưởng nhiều đến các thế hệ ca sĩ sau này như Ngọc Anh, Thu Phương, Mỹ Linh, Hà Trần, Hoàng Quyên, Đàm Vĩnh Hưng, Uyên Linh, Hà Linh...
Giọng soprano hàng đầu Vpop - Thu Minh trong một chương trình gần đây đã không ngần ngại gọi Thanh Lam là "chị đại showbiz" và bày tỏ lòng ngưỡng mộ với cô: "Bởi vậy chúng tôi mới gọi chị Lam là chị đại của showbiz. Giá trị của những người đi trước là nền tảng của những người đi sau".
Mới đây nhất, Thanh Lam tham gia chương trình Our Song Vietnam và khiến đồng nghiệp lẫn khán giả phải trầm trồ trước nhan sắc không tuổi của mình. Cô cũng khiến đàn em là ca sĩ trẻ Orange nể phục tới mức phải thắp nhang cúng Tổ nghiệp 3 lần trước khi lên song ca vì sợ bị lấn át.
Trong văn hóa nhạc đại chúng và cộng đồng Diva fan tại Việt Nam, Thanh Lam giống như một biểu tượng của quyền lực phụ nữ và niềm kiêu hãnh của giọng hát Việt.
Không thể phủ nhận, trong suốt sự nghiệp hơn 30 năm ca hát, Thanh Lam có nhiều đóng góp mở đường cho nhạc nhẹ. Một trong những tiên phong của cô nằm ở kỹ thuật và cách hát.
Với những đóng góp lớn của mình, Thanh Lam đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2007. Đến tháng 3/2024, cô được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.
Tuổi 55 vẫn xinh đẹp, cuộn trào sức sống
Ngoài giọng hát, Thanh Lam còn được ngưỡng mộ về nhan sắc. Hiếm có ca sĩ nào đã ở tuổi 55 nhưng vẫn giữ được sự trẻ trung, nhan sắc mặn mà và cuộn trào sức sống như cô. Nhiều người còn nhận định rằng, Thanh Lam hiện tại còn đẹp hơn cả thời trẻ và nếu so sánh ở độ tuổi 55 của người phụ nữ, cô xứng đáng là một mỹ nhân.
Vẻ đẹp của Thanh Lam không phải kiểu đẹp thanh khiết, nhẹ nhàng mà đẹp mặn mà, đậm chất đàn bà và luôn hừng hực, giàu năng lượng, đam mê, đúng với trường phái âm nhạc của cô. Đặc biệt, dù đã ở tuổi 55 nhưng Thanh Lam lúc nào vẫn tràn đầy sức sống, nói cười sang sảng, giọng nội lực, hát vang lộng.
Sức sống mãnh liệt và đam mê của Thanh Lam thể hiện ở từng dáng đi, cử chỉ, điệu cười tới cái hất tóc, cách ngửa cổ ra hát trên sân khấu.
Đặc biệt, dù đã ở tuổi 55 nhưng cô vẫn phơi phới tình yêu với người chồng thứ hai là một bác sĩ giàu có, phong độ.