Nữ tình báo huyền thoại của màn ảnh Việt
NSƯT Hà Xuyên sinh ra trong một gia đình thuần nông ở Thái Bình. Năm 14 tuổi, bà được Đoàn ca múa Thái Bình tuyển vào đào tạo làm diễn viên múa. Tuy nhiên sau này, bà lại chuyển hướng sang môn nghệ thuật thứ 7 và được khán giả yêu mến nhiều hơn qua các vai diễn.
Mới chạm ngõ vào nghề, Hà Xuyên đã may mắn đoạt giải diễn viên xuất sắc (do Hội Điện ảnh Việt Nam trao tặng) tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 với vai Hà trong bộ phim truyện nhựa Xa và gần của đạo diễn Huy Thành.
Năm 28 tuổi, nghệ sĩ Hà Xuyên tiếp tục tỏa sáng với vai diễn Ngọc Mai - nữ chiến sĩ tình báo với bí danh Z20 trong bộ phim Biệt động Sài Gòn. Ngọc Mai giả làm vợ của trùm tình báo Tư Chung, bà chủ hãng sơn Đông Á để qua mặt giới cầm quyền lúc bấy giờ.
Không chỉ sở hữu vẻ đẹp kiêu sa, lộng lẫy, cô còn là một chiến sĩ biệt động dũng cảm, sẵn sàng hy sinh tình cảm riêng của mình, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên hết. Cho đến tận bây giờ, ấn tượng của khán giả với vai diễn của NSƯT Hà Xuyên vẫn còn đậm nét.
Được biết, để nhận được vai diễn Ngọc Mai, NSƯT Hà Xuyên phải vượt qua nhiều ửng cử viên sáng giá, trong đó có cả những minh tinh nức tiếng thời bấy giờ. Với diễn xuất ấn tượng, bà đã không phụ sự tin tưởng của đạo diễn và tạo nên một vai diễn huyền thoại trên màn ảnh.
Sau thành công của Biệt động Sài Gòn, nghệ sĩ Hà Xuyên còn xuất hiện trong rất nhiều bộ phim nổi tiếng khác như Cô gái trên sông, Lưới trời, Hướng nghiệp, Đô la trắng, Những chiếc lá thời gian, Đại gia đình...
Hiện tại, khi đã bước vào tuổi 68, nữ nghệ sĩ vẫn nhận được nhiều lời mời đóng phim. Song vì không muốn phụ lòng các đạo diễn tin tưởng mình, nên bà chỉ nhận những vai có đất diễn, nếu không sẽ không thể hiện được.
Mỹ nhân mạnh mẽ, một mình nuôi con, không cần chồng vẫn hạnh phúc
Ở ngoài đời, nghệ sĩ Ngọc Mai là một người phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán. Bà bảo bản thân không thích cúi đầu, hạ mình trước ai. Nhưng nhiều khi chính lòng tự trọng lại khiến cho bà chịu thiệt thòi.
Xinh đẹp và thành công là vậy, nhưng đường tình duyên của NSƯT Hà Xuyên lại khá trắc trở. Bà kết hôn sớm ở độ tuổi 20 với một nhạc trưởng cùng quê. Tuy nhiên, sau khi có với nhau 2 người con, cả hai chia tay.
Bước ra từ cuộc hôn nhân không trọn vẹn, NSƯT Hà Xuyên ở vậy nuôi con, không đi thêm bước nữa. Với cá tính mạnh mẽ, quyết đoán, bà vượt qua mọi chông chênh sau ly hôn, vun vén chu toàn cho gia đình, một mình nuôi nấng 2 con khôn lớn, trưởng thành.
Nữ nghệ sĩ tâm sự với Dân trí: "Tôi sống một cuộc sống tự do, tuyệt vời. So với lúc tôi kết hôn, thì lúc tôi độc thân sướng hơn nhiều. Tôi được tự quyết mọi thứ, ví dụ đi đóng phim lâu ngày, tôi cũng không phải nhìn sắc mặt ai cả".
Đi qua nhiều thăng trầm, nghệ sĩ Hà Xuyên giờ đây tận hưởng những ngày tháng bình lặng nhưng hạnh phúc ở tuổi xế chiều. Bà sống một mình tại căn nhà nhỏ ở quận 1, TP. HCM. Vì có lương hưu, con cái hiếu thảo nên kinh tế của nữ nghệ sĩ đủ đầy, không thiếu thốn gì.
Khi được hỏi, liệu có nghĩ đến chuyện tìm một bờ vai để nương tựa lúc tuổi già, NSƯT Hà Xuyên bảo giờ bà không cần một người chồng.
"Nói thật là bây giờ tôi cần một người giúp việc tin cậy, khoảng 40-50 tuổi, về ở cùng tôi, hỗ trợ tôi việc nhà cửa, nấu ăn. Tôi đi đâu tôi dẫn cô ấy đi cùng cho khuây khỏa. Còn bây giờ bảo tôi tìm một người đàn ông để về chăm sóc, hầu hạ thì tôi chắp hai tay tôi lạy", bà bày tỏ.
Ở tuổi U70, mỗi ngày của NSƯT Hà Xuyên trôi qua rất vui vẻ, tích cực. Sáng dậy, bà gọi điện cho bạn bè, rủ đi ăn sáng, rồi cùng ngồi uống cà phê, trò chuyện. Ngoài ra, nữ nghệ sĩ còn thích đi khiêu vũ, làm từ thiện. Vào cuối tuần, bà tụ họp, vui vầy bên con cháu.