NSND Lê Khanh (tên thật là Trần Mai Khanh, sinh năm 1963, Hà Nội) được biết đến với vai trò là một diễn viên điện ảnh, nghệ sĩ kịch nói và đạo diễn nổi tiếng. Bà là trường hợp hiếm hoi được phong danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT), Nghệ sĩ nhân dân (NSND) trước tuổi.
Bước chân vào lĩnh vực nghệ thuật từ năm 1970 cho đến nay, bà đã tham gia diễn xuất trong nhiều hoạt động sân khấu điện ảnh lẫn truyền hình và là một trong những diễn viên gạo cội nhận được nhiều sự yêu mến.
NSND Lê Khanh
Mới đây, xuất hiện trong một chương trình, NSND Lê Khanh đã kể lại hành trình theo đuổi nghệ thuật của mình từ khi còn tấm bé. Trong đó, có đoạn nữ nghệ sĩ tiết lộ bản thân từng bị mẹ cho đúp học vì một lý do hết sức đặc biệt.
Cụ thể, sau 3 tháng hè khi chuẩn bị lên lớp 4 (tại thời điểm đó, hệ giáo dục phổ thông chỉ gồm 10 lớp, chứ không phải 12 lớp), nữ nghệ sĩ được bố mẹ là NSND Lê Khánh và NSƯT Lê Mai cho phép đi đóng phim, diễn kịch, tham gia truyền hình, điện ảnh... Và bà đã tham gia nghệ thuật một cách hết sức hăng say.
Tuy nhiên, đến ngày khai giảng năm học mới, đúng lúc mẹ của NSND Lê Khanh đang dắt xe đạp ra cổng để đi làm, thì bà cứ túm áo mẹ lại và yêu cầu mẹ viết một vài chữ vào tờ giấy trắng, rằng: "Cháu nó ốm suốt 3 tháng hè, nó không làm được bài tập về nhà".
Lúc này, NSƯT Lê Mai - mẹ của nữ nghệ sĩ mới tá hỏa và thốt lên: "Cái gì, như thế này thì không được, suốt ngày mơ mộng đi diễn các thứ. Không bao giờ chấp nhận việc diễn viên học dốt đâu con nhé, diễn viên mà dốt thì không được làm diễn viên".
Nói xong, NSƯT Lê Mai liền quay ngoắt xe vào nhà, điềm đạm phân tích với con và bảo nữ nghệ sĩ đi theo mình đến nhà cô giáo chủ nhiệm. Đến nơi, mẹ của NSND Lê Khanh đã nói rằng cô giáo rằng: "Xin cô giáo, nếu thương tôi, thương cháu thì hãy cho cháu đúp học lại. Chứ nó không học hành thế này thì dốt. Nghệ sĩ mà dốt thì người ta coi thường, thì còn nói được ai, còn mang cái đẹp, cái 'chân - thiện - mỹ' đến cho ai nữa".
NSND Lê Khanh hồi trẻ
Lúc đó, cả NSND Lê Khanh và cô giáo chủ nhiệm cứ khóc mãi vì ở lớp, nữ nghệ sĩ được nhận xét là rất ngoan, hiền lành, được mọi người yêu quý, có đến mức nào đâu mà phải đúp đến như thế. Tuy nhiên, NSƯT Lê Mai vẫn kiên quyết với quyết định của mình và sau cùng, Lê Khanh phải chấp nhận đúp lại lớp.
Nữ nghệ sĩ kể lại: "Về sau tôi phải cảm ơn mẹ mình. Tôi sợ vì mẹ có nói nếu không học giỏi, thì mẹ không bao giờ cho con đi diễn, không cho con làm nghệ thuật nữa. Và từ đó tôi học rất giỏi".
Sau này, NSND Lê Khanh thi đỗ vào ngành diễn viên khóa 1 của Nhà hát Tuổi Trẻ. Sau ra làm nghề, bà đã gặt hái thành công ở cả hai lĩnh vực sân khấu và điện ảnh khi vào vai khoảng 200 nhân vật chính trong sự nghiệp nghệ thuật. Không chỉ được công chúng mến mộ bởi tài năng, NSND Lê Khanh còn được đánh giá cao về nhan sắc, cách đối nhân xử thế, tính cách nhẹ nhàng trìu mến "chuẩn" người phụ nữ Hà Nội xưa.
Lê Khanh trong tác phẩm Mùa Hè Chiều Thẳng Đứng của đạo diễn Trần Anh Hùng
NSND Lê Khanh ở tuổi 33 trong phim Người Hà Nội
NSND Lê Khanh được đánh giá cao về nhan sắc, cách đối nhân xử thế, tính cách nhẹ nhàng trìu mến "chuẩn" người phụ nữ Hà Nội xưa