Bộ phim "Tướng về hưu" là một tác phẩm truyền hình ấn tượng của phim thập niên 90. Phim được đạo diễn bởi nghệ sĩ Nguyễn Khắc Lợi dựa trên tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. Vai diễn ấn tượng và khắc sâu trong lòng khán giả đó là nhân vật nàng dâu tên Thủy của ông Thuấn - vị tướng về hưu.
Trong "Tướng về hưu", NSND Hoàng Cúc thủ vai Thủy. Một phân cảnh gây ám ảnh và khiến khán giả khắc sâu mãi chính là cảnh Thủy mang nhau thai trẻ con từ Bệnh viện Sản – nơi mình làm việc về để xay ra nuôi đàn chó béc giê nhằm mục đích kinh doanh đã gây chấn động.
NSDN Hoàng Cúc với đôi mắt sắc lẹm, giọng nói đúng chất "Thủy" đã thuyết phục được người xem. Nhờ vai diễn này, bà đã giành giải Diễn viên nữ xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam năm 1990.
NSND Hoàng Cúc vai Thủy trong "Tướng về hưu".
Nhắc đến NSND Hoàng Cúc, người xem không chỉ nhớ đến vai Thủy mà trong thập niên 90 bà còn là gương mặt nổi trội của Nhà hát Kịch Hà Nội. Nữ diễn viên gốc Tuyên Quang gây tiếng vang qua các vở như: Người đàn bà sau tấm cửa sổ xanh, Tôi và chúng ta, Em đẹp dần lên trong mắt anh, Nghĩ về mình, Ăn mày dĩ vãng, Thầy khóa làng tôi, Mùa hoa sữa…
Còn với điện ảnh và truyền hình NSDN Hoàng Cúc cũng tạo được hiệu ứng với khán giả qua các phim như: Bỉ vỏ, Sa bẫy, Hồi chuông màu da cam, Dòng sông khát vọng, Kiếp phù du... Nhưng có lẽ vai Thủy của "Tướng về hưu" vẫn là cột mốc khó quên trong cuộc đời làm nghệ thuật của NSND Hoàng Cúc. Vẻ đẹp của đôi mắt sắc lẹm, giọng nói nhấn nhá của NSND Hoàng Cúc đã làm trọn vẹn vai diễn nàng dâu nhà tướng phải bươn chải trong thời kỳ kinh tế thị trường.
Nhan sắc thời trẻ của NSND Hoàng Cúc.
Mới đây khi trả lời một tờ báo về vai diễn Thủy nhân việc nhà văn Nguyễn Huy Thiệp qua đời, NSND Hoàng Cúc cũng bày tỏ sự may mắn khi bà nhận được vai diễn Thủy. Bà cũng tâm sự rằng bản thân vô cùng bất ngờ và vinh dự khi giành được giải thưởng cao quý nhờ vai diễn này. Đến thời điểm hiện tại, với NSDN Hoàng Cúc vai diễn Thủy chính là mốc son giúp bà có được chỗ đứng trong lòng khán giả.
Khi phim của thập niên 90 đi qua theo thời gian bà cũng như bao người phụ nữ khác lùi sâu vào hậu trường để về với cuộc sống đời thực cơm áo gạo tiền. Có 10 năm NSND Hoàng Cúc không còn xuất hiện trên màn ảnh Việt nhưng cách đây 2 năm, nữ nghệ sĩ gạo cội có mặt trong dự án phim của VFC mang tên "Hoa hồng trên ngực trái".
Khi nói về sự trở lại này, NSND Hoàng Cúc chia sẻ: "Đây là bộ phim có rất nhiều nhân vật và có tới 3 bà mẹ. Mỗi bà mẹ là một tính cách, số phận khác nhau. Nhân vật của tôi chỉ là một nhánh thôi. Vì vậy, cứ quay vài ngày tôi lại được nghỉ ít hôm để chuyển qua quay cảnh của nhân vật khác. Tôi không gặp nhiều áp lực nên cũng không quá lo lắng về vấn đề sức khoẻ".
Tạo hình của NSND Hoàng Cúc trong "Hoa hồng trên ngực trái".
Nói về vấn đề sức khỏe, với những bạn cùng nghề, ai cũng biết bà mang trong mình trọng bệnh. Tuy nhiên nhờ có gia đình nên bà đang giữ được sức khỏe ổn định. Đây cũng là một trong những lý do khiến NSND Hoàng Cúc phải suy nghĩ rất kỹ khi nhận lời đóng phim.
Từng là một nghệ sĩ có tiếng trong nghề nên khi rời xa phim, NSND Hoàng Cúc cũng tiếc nuối. Bà trải lòng: "Ôi, rất rất nhớ, có lúc nhớ đến quay quắt. Gần 40 năm làm nghề, nghề diễn trên sân khấu hay trước ống kính máy quay như trở thành máu thịt của mình. Nhưng trong cuộc sống, bên cạnh đam mê nghề nghiệp thì cũng có nhiều thứ có thể “lôi kéo” được bản thân như: gia đình, con cháu, dự định bản thân… Nhiều khi tự an ủi mình rằng, cả một thời tuổi trẻ mình đã cống hiến và lao động cho nghệ thuật rồi bây giờ là thời gian dành cho bản thân và gia đình. Xem đây như là quãng nghỉ mình phải có trong cuộc đời".
Nhan sắc hiện tại của NSDN Hoàng Cúc.
Dù mắc bạo bệnh nhưng tinh thần của nữ nghệ sĩ gốc Tuyên Quang khiến nhiều người nể phục. Bà rất lạc quan: "Thời điểm ấy, tôi mệt mỏi nhưng không bi quan. Đến khi phát hiện mắc ung thư vú, bạn bè tôi quýnh quáng cả lên, có người khóc thút thít, tôi vẫn cười: 'Không chết được đâu'. Tôi tự xuống tóc trước khi tóc rụng vì xạ trị. Nói chung, trong những giờ phút đau đớn nhất, tôi vẫn tìm ra niềm vui từ người thân, những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống".
Gia đình NSND Hoàng Cúc.
Chính tinh thần lạc quan ấy để giúp nghệ sĩ vượt qua bạo bệnh và tiếp tục cùng đoàn phim "Hoa hồng trên ngực trái" giành được tình cảm của khán giả trong thời gian qua. Hiện tại, người nghệ sĩ xinh đẹp vẫn tập trung rèn luyện sức khỏe như tập yoga, dinh dưỡng khoa học. Ngoài ra, bà lấy niềm vui bên con cháu và viết sách để giữ được tinh thần lạc quan tích cực.