Giải phóng sức lao động của con người
Robot công nghiệp đã trở thành một phần không thể thiếu của bất cứ một dây chuyền sản xuất hiện đại nào trong thời điểm hiện tại. Nhờ ứng dụng robot công nghiệp, con người có thể dần thoát ly khỏi công tác sản xuất, mọi hoạt động trên dây chuyền sản xuất đều được các cánh tay robot xử lý một cách triệt để. Yếu tố con người chỉ đóng vai trò quản lý, điều hành chung của cả dây chuyền.
Kiểm soát chất lượng sản phẩm
Một trong những công tác rất quan trọng không kém gì công việc sản xuất đó chính là kiểm soát chất lượng, số lượng sản phẩm trên dây chuyền. Trước đây, công việc này tiêu tốn rất nhiều thời gian và công sức của nhân công nhưng chất lượng vẫn khó lòng được đảm bảo do việc nhầm lẫn trong sản xuất là điều tất yếu. Từ đó, chất lượng chung của sản phẩm sẽ bị ảnh hưởng.
Ứng dụng robot công nghiệp trong kiểm soát chất lượng sản phẩm. Ảnh: Internet
Hiện nay, dưới ứng dụng robot công nghiệp có tên thị giác máy tính, mọi vấn đề về sản phẩm xảy ra trên dây chuyền sản xuất sẽ đều được kiểm soát chặt chẽ. Những sản phẩm hỏng, lỗi về mẫu mã cũng như tính chất sẽ bị loại bỏ hoàn toàn khỏi dây chuyền trước khi đóng gói và đưa ra thị trường.
Hỗ trợ hoạt động sản xuất của con người
Có một số ngành, sức lao động của con người khó có thể thoát ly hoàn toàn khỏi công tác sản xuất, có thể kể đến như khối ngành cơ khí, thực phẩm, dược phẩm… Do đó, đối với các lĩnh vực này, ứng dụng robot công nghiệp sẽ đóng vai trò như một "phụ tá" đắc lực hỗ trợ hoạt động sản xuất của con người.
Cụ thể, các công tác cần nhiều sức lao động hay mang tính nguy hiểm trong sản xuất sẽ được robot đảm nhiệm. Ví dụ như các công tác hàn, cắt, mài, gia công nguyên vật liệu, xử lý hóa sinh… đều được robot hoàn thành gọn gàng. Con người sẽ đóng vai trò điều khiển chính để góp phần làm hoàn thiện sản phẩm.
Vận chuyển hàng hóa
Vận chuyển và vận tải hàng hóa là một trong những mắt xích không thể thiếu trong bất kỳ chuỗi cung ứng nào. Công tác này nếu chỉ sử dụng sức người hoặc tổ hợp nhân lực – xe vận tải sẽ tạo ra hao phí nhân công rất lớn. Do đó, người ta ứng dụng robot công nghiệp để hỗ trợ quá trình vận chuyển hàng hóa sản xuất.
Ứng dụng của robot công nghiệp. Ảnh: Internet
Cụ thể, những cánh tay robot sẽ đảm nhiệm công tác bốc xếp, bốc dỡ và vận chuyển hàng hóa từ băng chuyền lên container hoặc ngược lại; hay vận chuyển hàng hóa từ băng chuyền này sang băng chuyền khác… Việc này vừa đảm bảo sự an toàn cho con người, vừa giúp doanh nghiệp giảm tối đa tiêu hao cũng như chi phí vận tải trung gian trong chuỗi cung ứng.
Công tác lắp ráp sản phẩm
Lắp ráp và hoàn thiện một sản phẩm theo một dây chuyền truyền thống – là dây chuyền sử dụng nhân lực là chủ đạo – doanh nghiệp thường phải thuê rất nhiều nhân công. Việc sử dụng nhiều lao động mang đến cho doanh nghiệp rất nhiều bài toán phức tạp về lương, thưởng, chế độ đãi ngộ… dành cho người lao động. Tuy nhiên, khi ứng dụng robot công nghiệp trong công tác sản xuất, lắp đặt sản phẩm, những phiền toái này sẽ được loại bỏ hoàn toàn.
Cụ thể, các dây chuyền sản xuất ứng dụng robot công nghiệp – cụ thể là các cánh tay robot – sẽ không còn cần tới công nhân đứng trực tiếp tại xưởng. Các máy móc này hoạt động hoàn toàn tự động dưới sự chỉ đạo của máy tính nhúng hoặc máy tính công nghiệp. Các sản phẩm sẽ được hoàn thiện mà không cần tới sự tác động trực tiếp của con người.
Các ngành sản xuất công nghệ cao
Đối với các ngành sản xuất công nghệ cao, nơi yếu tố chính xác quyết định hoàn toàn chất lượng và độ an toàn của sản phẩm, "đất diễn" của robot sẽ càng lớn. Có thể kể đến như khối ngành sản xuất linh kiện điện tử, máy bay hay ô tô…
Robot sẽ kiểm soát kích thước sản phẩm bằng cách dựng hình khối 3D nhờ thị giác máy tính và so sánh với sản phẩm mẫu. Do đó, các chi tiết này sẽ được kiểm soát chính xác 100% để giảm đến mức tối thiểu các tác động xấu tới người tiêu dùng khi sản phẩm được đưa ra thị trường.
Trung Quốc dùng robot công nghiệp nhiều nhất thế giới
Kết thúc năm 2021, hơn 517.000 robot công nghiệp mới xuất hiện, nhiều hơn 31% so với năm 2020, nâng tổng nguồn cung toàn cầu lên mức kỷ lục 3,5 triệu robot. Châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, đang sử dụng nhiều nhất.
Robot hình người Ai-Da xuất hiện tại ủy ban của Hạ viện Anh đầu tháng 10 - Ảnh: SHUTTERSTOCK
"Việc sử dụng người máy và tự động hóa đang phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc", Liên đoàn Người máy quốc tế (IFR) lưu ý trong báo cáo hằng năm của mình vào tháng 10.
Robot hình người vẫn còn là chuyện khoa học viễn tưởng
Trong trí tưởng tượng quá mức của các nhà văn và nhà làm phim khoa học viễn tưởng, robot hầu như luôn được mô tả là những công trình sáng tạo hình người có thể giúp đỡ, chăm sóc, quan hệ tình dục và khi chúng cảm thấy con người đặc biệt xấu xa, chúng sẽ kết liễu họ.
Tuy nhiên trên thực tế, robot hình người vẫn tệ trong việc tương tác với con người trong thế giới thực theo những cách khác nhau.
Robot đầu tiên được gọi là đèn giao thông (traffic light), được ra mắt gần tòa nhà Quốc hội ở London vào năm 1868.
Đầu tháng này, trong cái cách cường điệu quen thuộc của mình, tỉ phú Elon Musk tiết lộ robot hình người đầu tiên của Tesla, được gọi là Optimus. Robot hai chân này cao 173cm và nặng 73kg, có thể bắt chước con người.
Nhưng một số nhà chế tạo robot thất vọng trước chức năng của Optimus. Ở một số khía cạnh, Optimus thậm chí còn kém ấn tượng hơn so với robot Asimo của Honda, loại robot từng chơi bóng với cựu tổng thống Mỹ Barack Obama năm 2014.
Tương tự, khi đang trình diễn trước một ủy ban của Hạ viện Anh hồi đầu tháng 10, robot hình người Ai-Da phải khởi động lại giữa chừng.
Theo tờ Financial Times, robot hình người có thể phủ sóng trên phương tiện truyền thông và khơi dậy trí tưởng tượng của công chúng, nhưng chúng sẽ khó có thể thay đổi nền kinh tế của chúng ta - hoặc thậm chí pha một tách trà ngon.
Robot công nghiệp tăng tốc
Ngược lại, năm 2021 chứng kiến sự gia tăng đột biến về số lượng robot công nghiệp và dịch vụ được lắp đặt trong các nhà máy, nhà kho và nơi làm việc trên khắp thế giới. Điều này chắc chắn sẽ có tác động lớn đến nền kinh tế toàn cầu.
Những người sử dụng robot công nghiệp nhiệt tình nhất được tìm thấy ở châu Á, chiếm 74% tổng số việc triển khai vào năm 2021.
Trung Quốc dẫn đầu lĩnh vực này với mức tăng 51%, tiếp theo là Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc. Anh là một ngoại lệ hiếm hoi khi ghi nhận mức giảm 7%, khiến quốc gia này tụt hậu xa so với các nền kinh tế tiên tiến khác.
Trong khi ngành công nghiệp xe hơi của Đức lắp đặt 1.500 robot trên 10.000 nhân viên, con số tương đương ở Anh chỉ là 824.
Sự gia tăng toàn cầu trong việc áp dụng robot đang được thúc đẩy do nhu cầu sản xuất các sản phẩm công nghệ cao hơn và nhỏ hơn; sự gián đoạn nguồn cung toàn cầu do đại dịch COVID-19 gây ra và cùng với tình trạng thiếu lao động trên diện rộng.
"Chúng tôi đang ngồi trên một số bom hẹn giờ nhân khẩu học ở nhiều quốc gia", ông Patrick Schwarzkopf, thành viên ban điều hành IFR, cho biết: "Chúng tôi không có đủ nhân lực có thể làm mọi thứ bằng tay và cuộc cạnh tranh về việc sử dụng robot đang phát triển nhanh chóng".
Trong khi một số nhà kinh tế trước đây đã cảnh báo: Robot sẽ khai tử hàng loạt công việc của con người. Nhưng, hiện nay các nhà hoạch định chính sách nhận thấy nhu cầu cấp thiết phải tăng tốc tự động hóa, để lấp đầy khoảng trống còn lại trong lực lượng lao động.
Ngay cả với tỉ lệ dân nhập cư cao như hiện nay, lực lượng lao động mạnh với 45 triệu người của Đức dự kiến sẽ giảm từ 4 triệu đến 6 triệu người vào năm 2035.
Thay vì liên tục so sánh robot với con người, chúng ta nên khai thác khả năng bổ sung của chúng, như nhà robot học Cynthia Yeung gợi ý.
Cô Yeung giải thích: "Nỗi ám ảnh của chúng ta về những con robot hình người sao chép những gì con người đã làm thể hiện sự khẳng định về hình thức hơn là chức năng".