Bụi là tên chung cho các hạt chất rắn có đường kính nhỏ cỡ vài micromet đến nửa milimet, tự lắng xuống theo trọng lượng của chúng hoặc có thể lơ lửng trong không khí.
Bụi được hình thành ở nhiều nơi, từ nhiều hoạt động. Trong nhà, gồm bụi khí quyển trộn với bụi sinh ra do ma sát của các đồ vật, chủ yếu từ da người, sợi vải trên quần áo, chăn… Một số côn trùng nhỏ trong nhà ăn các thành phần hữu cơ của bụi này. Các chất thải của chúng cũng trở thành bụi và có thể gây dị ứng cho con người.
Bụi xuất hiện ở mọi nơi, từ trong nhà cho đến ngoài đường phố.
Bụi từ môi trường
Ngoài đường, bụi hình thành từ đất, từ ma sát trong hoạt động của con người và các phương tiện lưu thông. Đặc biệt, hiện nay, ở những nơi dân cư đông đúc, xe cộ qua lại nhiều, lượng bụi trong không khí tăng cao, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.
Với hàng ngàn hạt bụi nhỏ tồn tại trong không khí mỗi ngày, chất lượng môi trường và cuộc sống đang bị hủy hoại. Với môi trường, bụi là một trong những tác nhân chính làm giảm chất lượng không khí, dẫn đến ô nhiễm. Ngoài ra, bụi bám trên bề mặt nhiều vật dụng, công trình,… gây mất thẩm mỹ, làm giảm tuổi thọ và khả năng hoạt động của nhiều thiết bị, máy móc.
Bụi từ môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của con người.
Bụi từ các ngành công nghiệp
Bên cạnh đó, một lượng bụi lớn đến từ các ngành công nghiệp nặng, ngành xây dựng. Như trong ngành sản xuất, gia công gỗ, bụi phát sinh chủ yếu từ các công đoạn cưa, xẻ, tạo phôi, phay, bào. Trong ngành khai thác than, bụi có từ việc khai thác sản xuất và vận chuyển. Đây cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ô nhiễm môi trường ở thời điểm hiện tại.
Bụi công nghiệp hay còn gọi là bụi quá trình sinh ra trong quá trình sản xuất, chế tạo. Ví dụ, cắt, khoan, mài hoặc cưa sẽ tạo ra bụi. Nó cũng có thể bùng phát từ các vật liệu, hóa chất hoặc các thành phần được sử dụng trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như bột mì, đường và các sản phẩm dược phẩm. Các quá trình như hàn và cắt plasma cũng tạo ra các hạt rất nhỏ, khói và khói.
Bụi công nghiệp có thể chứa kim loại và hóa chất có thể gây hại nếu hít phải hoặc tiếp xúc với da. Bên cạnh đó, một số loại bụi quy trình có thể dễ cháy, có thể gây nổ tại nơi làm việc và hỏa hoạn nếu không được xử lý đúng cách.
Những vụ cháy nổ cũng có thể lại lượng lớn bụi bẩn.
Bụi - tác nhân gây ô nhiễm môi trường
Song song với đó, bụi cũng đang “bào mòn” sức khỏe của nhiều người. Việc tiếp xúc với khói bụi độc hại sẽ khiến chúng ta dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Những hạt bụi siêu nhỏ tích tụ lâu ngày trong cơ thể là nguyên nhân gây ho, khó thở. Nặng hơn, đó có thể là các bệnh viêm phổi, viêm phế quản, phổi tắc nghẽn mãn tính…
Đồng thời, bụi có thể gây dị ứng và các bệnh lý về da, tai, mắt…Bụi bẩn mang theo vi khuẩn dễ dàng tấn công các bộ phận như da, mắt và tai… Tình trạng này không quá nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt của con người.
Bụi có thể cùng lúc gây nhiều tác hại đến cuộc sống của con người. Vì vậy, để hạn chế bụi, có thể áp dụng một số biện pháp như trồng nhiều cây xanh để tăng khả năng lọc khí, xử lý bụi bằng kỹ thuật cao như phương pháp lọc ướt, phương pháp tĩnh điện, phương pháp lọc túi vải, màng vải, phương pháp ly tâm…
