Song hành với những lê hội lớn trên thế giới, Halloween – một trong số những lễ hội hóa trang của phương Tây, đã và đang mở rộng và lan sang các đai đa số các quốc gia khác trên toàn thế giới. Và Nhật Bản cũng không phải là ngoại lệ khi đất nước này không những du nhập Halloween mà còn điều chỉnh nó để phù hợp với văn hóa và bản sắc của quốc gia mình.
Lịch Sử Halloween ở Nhật Bản
Không giống như Giáng sinh hay tiệc mừng năm mới đã được du nhập vào Nhật Bản và phổ biến từ lâu, thế nhưng Halloween có phần chậm chân hơn và chỉ nổi lên như là một lễ hội lớn trong thời gian gần đây.
Hơn 10 năm trước đây, xã hội Nhật Bản gần như chưa xuất hiện bất kì dấu hiệu nào hay hiểu biết nào về lễ hội Halloween ở phương Tây.
Thế nhưng, việc giao thoa văn hóa giữa các quốc gia mang tiền thân của Halloween xuất hiện trong văn hóa của Nhật Bản thông qua những bộ phim kinh dị được chiếu vảo buổi tối thời đó, qua những phần quảng cáo và qua chính những Gaijin (theo tiếng Nhật có nghĩa là người ngoại quốc).
Tuy nhiên, mọi thứ nhanh chóng thay đổi kể từ khi có Tokyo Disney – một công viên giải trí rộng lớn ở Chiba, gần Tokyo, Nhật Bản, lần đầu tiên được xây dựng ngoài Hoa Kỳ. Họ quyết định sẽ tiến hành tổ chức một ngày hội lớn nhân dịp Halloween, và điều đó đã trở thành hiện thực vào năm 1997.
Đó là năm đầu tiên mà lễ hội này dưới cái tên “Disney happy Halloween”. Từ đó Halloween dần dần có được một sự phổ biến trong mắt người nhật. Đến năm 2000, Tokyo Disney tiếp tục tổ chức một buổi dại hội lớn “Halloween Twilight Parade” với một số lượng gần 400 khách tham dự và các nhân vật hóa trang Disney.
Sự phát triển nhanh chóng của Halloween.
Ngỡ như sự du nhập này sẽ chỉ được coi là một yếu tô ngoại nhập, nhưng Halloween lại rất thích hợp với nền văn hóa Nhật Bản và nhanh chóng phát triển mạnh mẽ. Chính văn hóa Cosplay đã có từ lâu của người Nhật Bản là một yếu tố góp phần vào sự phổ biển mạnh mẽ của lễ hội này.
Mỗi mùa Halloween thực sự không chỉ là lễ hội, mà còn là sân chơi cho những Cosplayer đến từ khắp nơi phô diên khả năng sáng tạo của mình thông qua các trang phục. Cho đến ngày này, Halloween đã trở thành một lễ hội hóa trang phổ biến trong toàn giới trẻ Nhật Bản với những trang phục ma quỷ mà họ thích.
Ngoài sự tương đông trên, một yếu tố khác cũng quan trọng không kém chính là sự tương đồng khá lớn giữa Halloween và lễ hội Obon truyền thống – ngày mà người Nhật tin rằng, linh hồn người quá cố sẽ trở về để thăm nhà trong suốt thời gian diễn ra. Về cơ bản, người Nhật sẽ cùng nhau đi viếng, tu sửa, dọn dẹp mộ và làm lễ đoàn tụ cho các linh hồi.
Cuối mùa lễ, họ sẽ thả lồng đền ở các sống hồ, bờ biển để đưa tiễn những linh hồn về thế giới bên kia. Tuy xét về mặt tinh thần, 2 lễ hội này hoàn toàn trái ngược nhau, thế nhưng vì tính chất vui vẻ của Halloween, người nhật vẫn ví von nó như là một Lễ Obon của trẻ con.
Ngoài ra, truyền thuyết về ma quỷ trong văn hóa Nhật cũng rất đông đúc và có thể sánh vai về số lượng so với ma cà rồng, người sói, hay zombie của thế giới Âu, Mĩ. Nhờ đó mà Halloween ở Nhật Bản vừa thú vị, đa dạng lại đầy sắc màu Á – Âu kết hợp
Thêm vào đó, chính quyền Nhật Bản cũng ra thêm nhiều chính sách hạ độ tuổi tiếp xúc ngoại ngữ tiếng anh vào lớp 5 vào năm 2011 và vào lớp 3 vào năm 2020 tới. Càng có nhiều trẻ tiếp xúc với tiếng Anh, chúng sẽ được tìm hiểu về văn hóa phương Tây, về các lễ hội và Halloween. Cha mẹ của chúng cũng rất ủng hộ điều đó.
Halloween ở Nhật thì như thế nào?
Halloween của Âu – Mỹ khi đặt chân xuống Nhật cũng sẽ có nhiều khác biệt. Nhiều người phương tây tham dự Halloween ở Nhật cho rằng, không khí ở Nhật có phần ít đáng sợ hơn nhưng lại nhiều Hello Kitty hơn.
Các vật biểu trưng cơ bản như bí ngô Jack O’Larturn, ma cà rồng, ma sói,.. hay tập tục “xin kẹo hay bị ghẹo” sẽ rất khó bất gặp trên đường, vì đa phần, người Nhật Bản đã biến tấu lễ hội này cho phù với mình. Tuy nhiên để không làm mất đi hương vị của Halloween, kẹo bí ngô, kitkat bí ngô, lồng đèn Jack,…
Tỉnh có sự kiện và diễu hành Halloween lớn nhất của Nhật Bản nằm ở Kanagawa. Hàng năm, tỉnh sẽ tổ chức buỗi diễu hành có tên gọi “Kawasaki Halloween Parade”, diễn ra vào 30/10 hàng năm lại La Cittadella và Kawasaki Plaza.
Lễ hội ở đây không chỉ bao gồm màn diễu hành với sự tham gia đông đảo của các cosplayer trong mọi thể loại trang phục và nhân vật, mà còn có nhiều hoạt động chiếu phim Halloween và vui chơi giải trí khác.
Ngoài Kanagawa, một số các tỉnh khác của Nhật Bản cũng hân hoan đón chào Halloween bằng những lễ diễu hành đặt biệt.
Chúng ta sẽ có cuộc diễu hành Canal Halloween ở quận Hakata, tỉnh Fukuoka. Những người tham gia sẽ đi bộ từ Hakata Riverain đến Canal City Hakata. Ở Kyoto, chúng ta có Kitayama Halloween Festival.
Và có lẽ chỉ duy nhất ở đây, Halloween mới thực sự là Halloween khi không chỉ có cuộc thi cosplay mà còn có cả những hoạt động như khác bí ngô và bữa tiếc ngọt Halloween. Đồng thời, Kyoto còn có cả một ngôi làng Halloween Food Village, nơi bán đủ thứ kẹo trong mùa Halloween.
Một số hình ảnh khác:
