Trong lịch sử nhân loại, các đế quốc hình thành trong những điều kiện khác nhau, nhưng hầu hết đều dựa trên việc tiến hành chiến tranh xâm chiếm các quốc gia và dân tộc khác.
Sự sụp đổ của các đế quốc cũng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Đế quốc Mông Cổ suy yếu dần do mâu thuẫn nội bộ sau khi Thành Cát Tư Hãn qua đời. Hoặc có thế do bị đế quốc khác tiêu diệt, như trường hợp của đế quốc Đông La Mã.
Các đế quốc thuộc địa lớn như đế quốc Anh (thế kỷ 19) suy tàn xuất phát từ những phong trào đấu tranh giành độc lập ở thuộc địa.
Trong thiên niên kỷ 3 trước Công nguyên, Đế quốc Akkad do vua Sargon Đại đế trị vì là một đế chế lớn đầu tiên trong lịch sử.
Tuy nhiên quy mô và tầm ảnh hưởng của nó không thể so được với những đế quốc hùng mạnh đưới đây:
