Tôi có nhiều kỷ niệm rất tốt đẹp với ông Abe Shinzo khi ông làm Thủ tướng, được dự nhiều cuộc làm việc của lãnh đạo Việt Nam tại Nhật hoặc đón ông sang thăm Việt Nam, những lần tiếp xúc trong các cuộc tiếp nhà nước do Chính phủ và Hoàng gia Nhật chủ trì. Mỗi lần gặp, tôi đều cảm nhận được tình cảm trìu mến, thân tình mà ông dành cho Việt Nam, cho sứ giả của đất nước bạn bè thân thiết. Ông luôn nở nụ cười thân thiện, bắt tay ấm áp với những cử chỉ ân tình. Ông luôn sẵn lòng cho những kiểu ảnh chung với các đại sứ, với công dân Việt Nam.
Tôi còn lưu giữ mãi kỷ niệm, khi còn là đại sứ Việt Nam đương nhiệm, và Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Cường, người tháp tùng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm Nhật, dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản tại Tokyo tháng 7/2015. Khi đó, các đồng nghiệp Bộ Ngoại giao Nhật Bản tìm gặp chúng tôi, nhờ Việt Nam giúp tháo gỡ một khó khăn lớn, đột xuất của Nhật Bản trong một vấn đề Nhật Bản đang rất quan tâm. Các bạn Nhật nói rằng chỉ có Việt Nam, với uy tín và ảnh hưởng của mình, mới giúp được Nhật trong việc đó. Hai chúng tôi đã báo cáo Thủ tướng nước ta, xin ý kiến chỉ đạo ngay cho phái đoàn Việt Nam đang dự hội nghị quốc tế liên quan. Công việc phía bạn yêu cầu đã được giải quyết ổn thỏa, với sự hỗ trợ tích cực của đoàn Việt Nam.
Sự tin cậy, lòng tin, sự ủng hộ lẫn nhau đã mang lại nhiều kết quả tốt đẹp, không tính hết bằng tiền được.
Ngày hôm sau, một quan chức của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, cụ thể là Đại sứ Nhật Bản hiện nay tại Việt Nam, nói với tôi rằng: “Nhật Bản hàng nghìn lần cảm ơn Việt Nam và chúng tôi không bao giờ quên ơn này”. Hôm đó, cuộc hội đàm giữa hai Thủ tướng vui như hội, vì hai bên nhất trí rất cao mọi vấn đề được thảo luận. Thủ tướng Abe đồng ý với mọi đề xuất của Thủ tướng nước ta, trong đó có các dự án lớn về ODA.
Kỷ niệm đẹp đó còn mãi trong tôi, khi chỉ còn hai ngày nữa tôi sẽ rời đất nước Mặt trời mọc tươi đẹp để kết thúc nhiệm kỳ về nước nhận nhiệm vụ mới mà được gặp hai Thủ tướng, trong một không khí hội đàm hữu nghị, ấm áp và thành công. Trước hội đàm, Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản bố trí cho tôi từ biệt Thủ tướng Abe một cách đặc biệt, với sự có mặt của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khi đó. Thủ tướng Abe dành những lời tốt đẹp cho tôi, chụp tấm ảnh kỷ niệm với hai vị Thủ tướng, có sự tham gia của Thứ trưởng Nguyễn Quốc Cường, người sẽ sang kế nhiệm tôi vài ngày sau đó. Ít có dịp mà đại sứ sắp mãn nhiệm và đại sứ kế nhiệm được chụp ảnh cùng Thủ tướng hai nước.
Nền tảng vững chắc
Tôi cũng thực sự ấn tượng về mối quan tâm đặc biệt của ông Abe đến Việt Nam. Chúng ta đều biết, khi trở lại làm Thủ tướng Nhật Bản lần 2, vào cuối 2012, đầu 2013, Thủ tướng Abe đã chọn Việt Nam là nước đầu tiên để đến thăm trên cương vị mới này. Thử hỏi, có bao nhiêu lãnh đạo các nước phát triển, nước lớn có cử chỉ này với Việt Nam? Điều này vừa thể hiện tình cảm của ông với Việt Nam, vừa là sự coi trọng quan hệ giữa hai nước.
Trên cương vị Thủ tướng, ông Abe đã 4 lần thăm Việt Nam, vào các năm 2006, 2013, và hai lần trong năm 2017. Chắc chắn chưa có một vị lãnh đạo của một nước phát triển nào đã đến Việt Nam 4 lần. Có thể khẳng định, ông Abe có mối quan hệ gần gũi, thân thiết với tất cả các vị lãnh đạo cao nhất của Việt Nam từ 2012 cho đến nay. Đây là một nền tảng vững chắc mà lãnh đạo hai bên tạo nên vì sự tin cậy và lâu bền của quan hệ song phương.
Các lãnh đạo Việt Nam và Nhật Bản hiện nay đều khẳng định, quan hệ hai nước đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất. Hai nước như hai người bạn, hai đối tác tin cậy, thậm chí có những người bạn Nhật Bản nói rằng hai nước “cùng hội cùng thuyền”, cùng chung vận mệnh. Trong quan hệ quốc tế, tạo dựng được sự tin cậy như vậy là điều có ý nghĩa rất quan trọng để theo đuổi mục tiêu phát triển của từng nước. Đối với Việt Nam và Nhật Bản, điều này còn rất có ý nghĩa cho việc đóng góp vào sự nghiệp hoà bình và phồn vinh ở khu vực…
Đại sứ Đoàn Xuân Hưng (Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao)