Vào thời nhà Thanh, chế độ phân cấp và quản lý trong hậu cung đã đạt tới mức gần như hoàn thiện.
Do đó số lượng hoàng hậu, phi tần và các cấp bậc khác đều được quy định rất rõ ràng. Theo quy chế, hậu cung chỉ được phép có 1 Hoàng hậu, 1 Hoàng quý phi, 2 Quý phi, 4 Phi, 6 Tần. Các cấp bậc thấp hơn gồm Quý nhân, Thường tại, Đáp ứng không giới hạn số lượng nhưng cũng không thể tùy tiện lựa chọn.
Mỹ nhân hậu cung sẽ được tuyển chọn từ "Kỳ nữ" thuộc Bát Kỳ Mãn Châu – Mông Cổ – Hán Tộc (một chế độ quân sự đặc biệt thời Mãn Thanh) để duy trì huyết thống nội bộ. Các thiếu nữ từ 13 đến 17 tuổi, chưa kết hôn đều phải tham gia ứng tuyển.
Bộ Hộ (có chức năng như Bộ Tài chính ngày nay) sẽ lưu danh sách các cô gái được chọn làm tú nữ để hoàng đế tuyển chọn phi tần hoặc ban cho các thân vương, quận vương, hoàng tử, hoàng tôn. Số khác sẽ được giữ lại làm nữ quan, cung nữ...
Ảnh minh họa.
Trong hậu cung, hoàng hậu là người chủ trì mọi việc, quản lý tất cả phi tần, thái giám và cung nữ. Theo quan niệm đa thê thì hoàng hậu là chính thất còn các phi tần là thiếp thất nên hoàng hậu được coi là "Hoàng đích mẫu" tất cả các hoàng tử và công chúa, bất luận đó là con của phi tần nào đi nữa.
Có thể nói trở thành bậc mẫu nghi thiên hạ là điều mà tất cả phi tử trong cung đều mong ước. Với quyền hành trong tay hoàng hậu có thể xử phạt các phi tần mà không cần phải thông qua ý kiến của vua. Không chỉ vậy, hoàng hậu còn có thể quyết định vận mệnh, chỗ đứng của các mỹ nhân trong hậu cung.
Do vậy cứ 5h sáng hàng ngày, các phi tần phải thức dậy để chuẩn bị cho việc thỉnh an thái hậu và hoàng hậu. Họ sẽ có 1 tiếng đồng hồ lựa chọn trang phục, trang sức, chải tóc và trang điểm. Đến khoảng 6h, tất cả phi tần sẽ lần lượt đến cung của thái hậu và hoàng hậu để thỉnh an buổi sáng. Họ còn phải thực hiện nghi thức này một lần nữa vào buổi tối.
Các phi tần Thanh triều mỗi ngày chỉ ăn 2 bữa chính. Bữa sáng của họ sẽ diễn ra trong khoảng từ 7h đến 9h sáng. Bữa chiều sẽ được phục vụ trong khoảng từ 11h trưa tới 14h chiều.
Tuy nhiên địa vị khác nhau thì chế độ ăn uống, lượng rau quả và thịt được cung cấp mỗi ngày cũng không giống nhau. Theo ghi chép, hoàng quý phi được nhận 6 kg thịt lợn, quý phi được 4,9 kg, phi được 4,5 kg, thiếp được 3,4 kg. Ví như cà tím, hoàng quý phi sẽ được 10 quả, quý phi và phi thì chỉ được 8.
Ảnh minh họa.
Như đã nói ở trên các phi chính là vợ lẽ chính thức của hoàng đế, mỗi phi đều có cung riêng và có quyền quản lý người trong cung của mình, bao gồm những phi tử có địa vị thấp hơn sống tại đây.
Do vậy sau khi thưởng thức bữa sáng, các phi tần sẽ đến thăm hỏi và nói chuyện với vị chủ cung của mình. Vì sống cùng một cung thì cần và nên xây dựng một mối quan hệ tốt.
Ảnh minh họa.
Sau khi bữa chiều kết thúc các phi tần có thể dành thời gian cho các sở thích cá nhân trong đó có việc làm đẹp. Bởi làm đẹp là một trong những việc vô cùng quan trọng trong cuộc sống của phi tần nhà Thanh.
Mỗi ngày các mỹ nhân đều dành nhiều thời gian rửa mặt bằng nước ấm, đắp mặt nạ, dùng phấn, son và nước hoa hồng tự chế để nâng cấp nhan sắc. Ngoài ra nữ nhân trong cung còn có thú tiêu khiển là đánh bài, thêu thùa, vẽ tranh, xem kịch hoặc ngắm hoa…
Trong phim thường xuất hiện hình ảnh phi tần lúc rảnh rỗi thì đến ngự hoa viên để có cơ hội gặp hoàng đế nhưng trên thực tế nếu không có sự cho phép của vua hoặc hoàng hậu, họ không được quyền có mặt ở ngự hoa viên.
Ảnh minh họa.
Đến tối, phi tử có thể đi tắm trong lúc đợi hoàng đế lật thẻ bài thị tẩm. Đến khoảng 20h, nếu thái giám không đến báo thì hôm đó họ không phải hầu hạ vua và có thể ngủ sớm. Nếu may mắn được chọn, phi tử sẽ được thay y phục, tắm rửa sạch sẽ và thoa hương liệu lên cơ thể.
Sau đó họ sẽ lên giường nằm, quấn chăn kín người và chờ thái giám vác đến tẩm cung của hoàng đế. Tuy nhiên mỗi hoàng đế cũng chỉ được "hưởng thụ" trong thời gian không quá 1 tiếng. Sau khi được sủng ái, phi tử không được qua đêm cùng hoàng đế mà sẽ được thái giám đưa trở về cung trước 12h đêm.