Lượng mưa vượt 7 lần so với trung bình mọi năm
Phân tích về nguyên nhân khiến khu vực Tây Nguyên, khu vực Đông Nam Bộ, và đặc biệt khu vực Phú Quốc - Kiên Giang có mưa lớn, gây lũ, ngập lụt, thiệt hại lớn, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn quốc gia Hoàng Phúc Lâm cho biết, từ đầu tháng 8 đến nay ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ liên tục xuất hiện mưa rào và dông trên diện rộng.
Đặc biệt, từ ngày 5-10/8 ở Tây Nguyên đã xuất hiện mưa to đến rất to với tổng lượng mưa phổ biến trong 10 ngày đầu tháng 8 ở Tây Nguyên phổ biến từ 150-300 mm, tại TP Buôn Ma Thuột tổng lượng mưa là 402 mm, Đắk Nông là 353 mm, Bảo Lộc (Lâm Đồng) lượng mưa là 375 mm.
Còn ở khu vực Nam Bộ lượng mưa trong 10 ngày đầu tháng 8 cũng lên tới 100-250 mm, một số nơi có mưa lớn hơn như Trại An (Đồng Nai) 437 mm.
Đáng chú ý, tại Phú Quốc tổng lượng mưa trong 10 ngày đầu tháng 8 là 1.167,4 mm trong đó đáng kể nhất là ngày 5/8, ngày 7, ngày 8 ở Phú Quốc có mưa rất lớn, ngày 5/8 lượng mưa là 265 mm, ngày 7/8 lượng mưa là 190 mm, đặc biệt vào ngày 9/8 lượng mưa ngày ở Phú Quốc lên tới 378 mm.
Tại huyện đảo Phú Quốc tổng lượng mưa trung bình mỗi năm vào khoảng 2.800 mm, nhưng chỉ trong 10 ngày đầu tháng 8 lượng mưa trung bình đã lên tới tới 1.167 mm, trong khi trung bình 10 ngày tháng 8 ở Phú Quốc lượng mưa chỉ khoảng 163 mm, như vậy trong 10 ngày đầu tháng 8 năm 2019 lượng mưa đã vượt tới 7 lần so với trung bình và bằng gần một nửa so với lượng mưa cả năm và đây cũng là số liệu mưa đo được cao nhất trong lịch sử quan trắc từ 1978 đến nay.
Ông Hoàng Phúc Lâm cho biết, năm nay gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh hơn hẳn so với các năm trước cùng thời kỳ, đồng thời một dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua khu vực Nam Trung Bộ và tồn tại một vùng hội tụ gió ngay trên khu vực Tây Nguyên và phía nam nước Lào, tương tác của gió mùa Tây Nam mạnh và dải hội tụ nhiệt đới phát triển đã tạo ra những cơn mưa cực lớn ở các tỉnh Tây Nguyên và Nam Bộ trong những ngày đầu tháng 8 vừa qua.
Với tổng lượng mưa lớn như vậy thì đây là một đợt mưa khá là bất thường, cụ thể như tại Buôn Ma Thuột, theo trung bình nhiều năm (TBNN) thì 10 ngày đầu tháng 8 lượng mưa chỉ khoảng 111 mm, nhưng với lượng mưa đo được là 402 mm thì tổng lượng mưa trong 10 ngày đầu tháng 8 đã gấp tới 4 lần.
Mùa mưa duy trì đến hết tháng 10
Theo dự báo Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn quốc gia, mùa mưa ở Tây Nguyên và Nam Bộ sẽ còn duy trì liên tục từ nay đến tháng 10/2019, như vậy khoảng thời gian này ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục chịu tác động của gió mùa Tây Nam, ngoài gió mùa Tây Nam thì còn có thể có tác động của các xoáy thuận nhiệt đới.
Áp thấp nhiệt đới hoặc bão xuất hiện vào giai đoạn cuối năm, các hình thế gió Tây Nam, áp thấp nhiệt đới/bão cuối năm đều là những hình thế có khả năng gây mưa lớn diện rộng ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ.
Ông Phùng Tiến Dũng, Trưởng phòng Dự báo Thủy văn Trung bộ Tây nguyên và Nam Bộ lưu ý, ngoài mưa lớn còn có khả năng xảy, tình hình xâm nhập mặn sẽ đến sớm và gay gắt hơn mùa khô năm 2018-2019, do giai đoạn từ tháng 8-10/2019, tổng lượng dòng chảy tại các trạm trên dòng chính sông Mekong ở mức thấp hơn TBNN từ 10-30% và cao hơn năm 2015 từ 15-25%.
Do thiếu hụt lượng mưa và dòng chảy ở thượng nguồn sông Mekong nên đỉnh lũ năm ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ở mức thấp (báo động 1), thời gian xuất hiện mực nước đỉnh lũ khả năng xảy ra vào nửa đầu tháng 10/2019.
Dự báo tổng lượng dòng chảy thượng nguồn sông Mekong về khu vực ĐBSCL thiếu hụt từ 10-30% so với TBNN, đặc biệt đầu tháng 10, lượng mưa giảm nhanh dẫn đến dòng chảy vùng trên sông cũng suy giảm nhanh.
Vì vậy, trong mùa khô năm 2019-2020, nguy cơ cao xảy ra tình trạng hạn hán, thiếu nước, tình hình xâm nhập mặn sẽ đến sớm và gay gắt hơn mùa khô năm 2018-2019.