Đặc biệt hơn, hàng xách tay được dân buôn chuyển qua bán online để tránh sự “nhòm ngó” của cơ quan chức năng. Nhiều người tiêu dùng vì ham hàng hiệu giá rẻ đã phải ngậm trái đắng vì hàng giả, kém chất lượng.
Hàng xách tay rộ trên mạng Internet
Mới đây, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình đã có văn bản chỉ đạo 5 bộ tăng cường quản lý hàng hoá, quà biếu, tặng từ nước ngoài. Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh các mặt hàng xách tay vẫn còn khá sôi động.
Theo tìm hiểm, việc thông quan hàng từ nước ngoài về Việt Nam có phần khó khăn hơn trước do lực lượng hải quan siết chặt. Tìm hiểu qua những người kinh doanh thực phẩm, mỹ phẩm xách tay được biết, các lô hàng mới đang gặp khó khăn do cơ quan hải quan siết chặt quản lý, đặc biệt các lô vượt chỉ tiêu miễn thuế bị ách lại.
Tuy nhiên, bằng nhiều cách “hạ cánh”, cũng như nhiều cách hợp thức hoá, mặt hàng này vẫn rất sôi động. Tại đường Nguyễn Sơn (Long Biên, Hà Nội) – nơi được coi là “kinh đô mua sắm hàng hiệu” vẫn khá sầm uất. Với khoảng 20 cửa hàng lớn nhỏ trải khắp con phố, kể cả các ngõ nhỏ.
Các mặt hàng tại đây khá đa dạng như: Mỹ phẩm, sữa, quần áo, đồ gia dụng, rượu bia và không thiếu mặt hàng điện tử đắt tiền như Iphone, ipad... Những mặt hàng này thường là những thương hiệu nổi tiếng thế giới.
Tuy nhiên, nguồn gốc của những sản phẩm này không phải người tiêu dùng nào cũng biết. Một chủ cửa hàng ngay đầu phố Nguyễn Sơn cho hay: “Quả thực khách hàng rất ưa chuộng hàng xách tay, đơn giản vì nó độc, chất lượng tốt và có giá thấp hơn hàng hiệu đó bán ở shop".
Nguồn hàng về đường Nguyễn Sơn rất đa dạng, nước hoa, mỹ phẩm, chủ yếu từ Pháp, Singapore, Thái Lan, Hồng Kông (Trung Quốc). Đồ quần áo cũng có nhiều nguồn, tuy nhiên đồ châu Âu rất được ưa chuộng.
Trước sự tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ của các bộ, ngành, những người kinh doanh mặt hàng xách tay đã “né” bằng cách không bày bán công khai nhiều mà chuyển qua bán online. Dịch vụ này rất hút khách bởi người mua sẽ được chuyển hàng đến tận chân giường.
Thậm chí, người mua nhận hàng, ưng ý với sản phẩm rồi sau đó mới phải trả tiền. Chỉ cần lên mạng và gõ từ khóa “hàng xách tay”, chúng ta sẽ thấy hiện ra hàng loạt trang web, fanpage hay facebook cá nhân quảng cáo bán hàng xách tay với những lời lẽ vô cùng có cánh, như: hàng hiệu chính hãng, giá chỉ rẻ bằng một nửa so với giá thị trường.
Không chỉ vậy, dân kinh doanh hàng xách tay còn chỉ cho nhau những tuyệt chiêu để qua mặt hải quan như thuê các tiếp viên hàng không mang hàng về hộ. Đối với những mặt hàng điện tử và có giá trị cao như máy tính, điện thoại, đồng hồ, ipad… thì nên chia nhỏ ra vận chuyển thành nhiều lần khác nhau để tránh gặp rắc rối khi qua cửa hải quan.
Cần cảnh giác với hàng giả, hàng kém chất lượng
Qua tìm hiểu, đa phần các hàng xách tay nhập vào nước ta qua những con đường như gửi từ nước ngoài, khách đi du lịch… Chính vì thế, hàng xách tay không phải chịu thuế như những mặt hàng khác nên giá thấp hơn.
Tuy nhiên, theo tiết lộ của nhiều con buôn thì hàng xách tay như mắt kính, đồng hồ, quần áo, mỹ phẩm, kể cả thuốc tây bày bán trên thị trường đa phần là hàng lậu, thậm chí là hàng giả.
Chúng tôi lên một trang mạng xã hội chuyên bán hàng xách tay đăng bán đồng hồ Mỹ giảm giá với mức vô cùng hấp dẫn. Sau khi lấy hình ảnh, chúng tôi đã gửi qua cho một người quen xem giá cả loại đồng hồ này bên chính nước Mỹ thế nào.
Câu trả lời đó là, tất cả các trang chính hãng của hãng đồng hồ đó đều không thấy giảm giá, mà nếu có giảm đến 50% thì giá vẫn cao hơn nhiều so với giá mà các trang bán hàng họ đưa ra. Điều đặc biệt là các trang chính hãng bên Mỹ lại không có màu như trong hình ảnh mà chúng tôi gửi sang.
Chị Thu Hương (Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ với chúng tôi, chị được biết ở TP Hồ Chí Minh có hẳn một kho chuyên làm hàng fake, giống hàng thật 99%, rất khó phát hiện.
Khi có hàng họ sẽ lập một trang web giảm giá và show hàng cho khách xem. Các đơn chốt sẽ được hẹn 10-15 ngày để gửi từ nước ngoài về, nhưng thực chất là họ gom đơn hàng và lấy từ kho ở Việt Nam.
Chị Hương cho biết: “Mình không lạ gì hàng xách tay giảm giá cả. Mình có rất nhiều bạn ở nước ngoài như Đức, Pháp, họ ra cửa hàng mua giày, quần áo thì lâu lâu vào mua hoặc giới thiệu hàng họ mới giảm giá.
Chứ mình thấy các bạn ở Việt Nam bán hàng giảm giá quanh năm, họ còn giảm mạnh hơn cả chính hãng ở nước ngoài từ 30 -70%.
Việc giảm giá ở nhiều nước phần lớn theo mùa. Còn quanh năm suốt tháng, nếu có thì giảm cục bộ ở một số cửa hàng do hết size, hết trend (hàng giới thiệu), xả kho, cạnh tranh, mà họ cũng chỉ giảm vài % chứ không đến mức vài chục % như các trang bán hàng online”.
Câu chuyện của chị Minh Lương cũng khiến nhiều người không khỏi giật mình. Gần đây, chị mua một chiếc túi xách tay thời trang nhãn hiệu Hermes với giá là 300 USD.
Tuy nhiên, chị chỉ dùng 3 tháng chiếc túi này đã bị bong tróc và bay màu. Biết mình bị lừa nhưng cũng không có cách nào khác vì chị mua chiếc túi qua đường online.
Chị Lương bức xúc: “Lúc người ta chuyển hàng về bên trong có chữ “Made in China”, tôi có hỏi thì họ bảo đó là hàng Ý xịn nhưng chỉ thuê công nhân Trung Quốc làm thôi. Cứ nghĩ họ uy tín, bán hàng thật, ai ngờ mua phải hàng đểu”.
Mỹ phẩm cũng là một mặt hàng xách tay được người tiêu dùng khá ưa chuộng. Những mặt hàng này chủ yếu được tuồn vào các tiệm thẩm mỹ để đánh vào các khách hàng có tiền, sính hàng hiệu. Chị Hoa (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết:
"Mới đây có vào 1 tiệm thẩm mỹ trên đường Thanh Xuân để làm da mặt. Được các nhân viên quảng cáo 1 loại kem được chiết xuất bằng công nghệ tế bào gốc của Mỹ. Tôi cũng không xem nguồn gốc thế nào, cứ thế là sử dụng. Tiền mất tật mang, loại sữa đó không hợp hay hàng giả thế nào mà da tôi ửng đỏ bao nhiêu ngày không khỏi”.
Trên phố Nguyễn Sơn (Long Biên, Hà Nội) biển hiệu được tháo ra nhưng bên trong vẫn hoạt động bình thường.
Chính vì thế, những người sành sỏi chơi hàng xách tay đều có lời khuyên, để sở hữu một món đồ xách tay chuẩn, người tiêu dùng nên chọn những shop bán hàng có uy tín, được nhiều người tin dùng và biết rõ về nguồn gốc. Nếu có người thân ở nước ngoài thì gửi mua trực tiếp.
Đặc biệt người tiêu dùng cần trang bị cho mình kiến thức nhằm kiểm tra chất lượng hàng hoá trước khi mua hàng. Đối với người chuyên mua hàng xách tay trên mạng Internet cần kiểm tra, tìm hiểu kỹ các thông tin trên website chính hãng.
Đối với hàng công nghệ, điện tử xách tay, cần kiểm tra những phụ kiện đi kèm, thông số kỹ thuật của máy có khớp với thông số hãng sản xuất công bố hay không.
Anh Nguyễn Văn Dũng (một chủ cửa hàng chuyên buôn bán hàng xách tay trên phố Nguyễn Sơn) cho hay: “Khách hàng không nên ham giá rẻ mà đi mua hàng, bởi không có hàng xịn chính hãng nào lại có giá rẻ cả. Hiện nay, hàng được làm giả, nhái rất tinh vi, y chang như hàng thật nhưng giá thị trường thấp hơn so với hàng thật khá nhiều.
Hàng giả thường có mẫu mã nhợt nhạt, in kém sắc sảo hoặc dễ bị tẩy xóa; bao bì sử dụng chất liệu kém nên dễ bị nhàu nát, rách.
Hàng thật, chai thủy tinh sẽ được in kỹ càng, chính xác, nét chữ in nổi hay chìm, nhỏ hay lớn đều rất sắc nét, không bị nhòe; trên nắp chai có logo in nổi mờ, sờ vào thấy có đường gờ, dùng tay cạo mạnh vẫn không bị bong tróc”.
Ông Nguyễn Công San, Cục Quản lý thị trường TP Hà Nội cho biết: Hàng xách tay đã tồn tại một thời gian dài trên thị trường và đặc biệt trên địa bàn thành phố Hà Nội, xuất phát từ nguồn hàng hoá xuất nhập khẩu qua đường hàng không.
Đó là hành lý xách tay của người đi du lịch, của những người xuất nhập cảnh. Việc này đồng nghĩa với việc hàng xách tay thường sẽ là hàng xuất xứ chuẩn, hàng xịn nên được nhiều người ưa chuộng.
Thực tế, trên địa bàn Hà Nội có nhiều cơ sở kinh doanh có biển hiệu là hàng xách tay. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc đó là những hàng vi phạm, cơ bản các cơ sở đều có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất sứ của hàng. Thế nhưng trên thị trường vẫn còn có một số cơ sở bán hàng không rõ nguồn gốc, xuất sứ.
Với mục đích để thị trường phát triển lành mạnh, kiểm tra xử lý các hành vi vi phạm về buôn lậu, hàng giả, hàng gian lận thương mại, ngoài việc vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị của các cơ quan có thẩm quyền như:
Công an, Hải quan, quản lý thị trường, chính quyền cơ sở... thì phải tăng cường trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh thông qua công tác giáo dục tuyên truyền ngăn chặn, phòng ngừa và kiểm tra xử lý nghiêm. Từ đó, họ phải nhận thức rõ trách nhiệm của mình kinh doanh đúng quy định của pháp luật.
Cụ thể, kinh doanh hàng hóa phải đầy đủ giấy tờ, chứng minh nguồn gốc xuất xứ hợp pháp, không được phép buôn bán hàng giả, hàng vi phạm sở hữu công nghiệp, hàng chất lượng kém. Tất cả đều nhằm mục đích duy nhất là phục vụ người tiêu dùng, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, hàng hoá lưu thông luân chuyển
Theo tôi, người tiêu dùng nên là người tiêu dùng thông thái. Mua hàng hóa là quyền lợi của người tiêu dùng, và pháp luật bảo vệ họ.
Để không mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng thì người tiêu dùng nên mua hàng hóa có xuất xứ đầy đủ rõ ràng, được quyền yêu cầu người bán hàng xuất hóa đơn, được quyền yêu cầu người bán hàng thông tin về xuất xứ hàng hóa, kiểm tra chất lượng hàng hóa.
Trước tình hình thị trường như trên, Cục Quản lý thị trường Hà Nội với chức năng nhiệm vụ thẩm quyền của mình căn cứ vào sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công thương, Cục Quản lý thị trường TP Hà Nội và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã xây dựng các chuyên đề kiểm tra nhằm kiểm tra, xử lý nghiêm các quy định của pháp luật.
Tạo dựng thị trường phát triển ổn định và lành mạnh, bảo vệ quyền hợp pháp chính đáng của người sản xuất, người kinh doanh và người tiêu dùng.