Khi Nga âm thầm hạ thủy chiếc tàu lớp Kirov, Admiral Nakhimov sau 26 năm đại tu, thế giới được chứng kiến sự hồi sinh của một biểu tượng sức mạnh hải quân Xô-viết với hỏa lực chưa từng có trên bất kỳ tàu chiến mặt nước nào.
Với trọng lượng choán nước lên đến 28.000 tấn, Admiral Nakhimov không chỉ là chiến hạm lớn nhất đang hoạt động trên các đại dương, mà còn vượt xa các đối thủ về khả năng tấn công, phòng thủ và tầm hoạt động. Trở lại từ ụ khô Sevmash ngày 25/7, chiến hạm này đã hoàn tất quá trình tái trang bị sâu rộng và đang chuẩn bị bước vào giai đoạn thử nghiệm trên biển trước khi chính thức trở lại biên chế Hạm đội Phương Bắc.
Thực tế, chiếc tuần dương hạt nhân này đã được đưa ra khỏi hoạt động từ cuối thập niên 1990. Tuy nhiên, những biến động kinh tế sau khi Liên Xô tan rã khiến việc hiện đại hóa bị trì hoãn kéo dài.
Mãi đến năm 2013, các công đoạn đại tu mới thực sự bắt đầu. Theo Chủ tịch Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất (USC) Andrey Kostin, quá trình này đã đạt được tiến độ "đáng khích lệ" và đánh dấu cột mốc khi Admiral Nakhimov, chuẩn bị quay trở lại chiến tuyến trong diện mạo hoàn toàn mới.
Hỏa lực áp đảo mọi đối thủ
Điều khiến Admiral Nakhimov đặc biệt không chỉ nằm ở kích thước khổng lồ - tương đương tàu sân bay trực thăng Izumo của Nhật Bản và lớn gấp ba lần khu trục hạm lớp Arleigh Burke của Mỹ, mà còn ở hỏa lực vượt trội mọi tàu chiến hiện tại.
Với tổng cộng 176 ống phóng thẳng đứng (VLS), chiến hạm này có thể mang theo 96 tên lửa phòng không tầm xa S-400 phiên bản hải quân và 80 tên lửa hành trình, trong đó bao gồm cả tên lửa Zircon siêu vượt âm mà Moskva tuyên bố có khả năng xuyên thủng mọi hệ thống phòng thủ hiện đại.
Tên lửa 3M22 Zircon có tốc độ trên Mach 8, tầm bắn hơn 1.000 km và khả năng bay theo quỹ đạo biến đổi khiến việc đánh chặn trở nên gần như bất khả thi. Việc tích hợp Zircon vào Admiral Nakhimov đã biến con tàu này thành nền tảng tác chiến tấn công tầm xa mà hầu hết hải quân phương Tây chưa có lời đáp trả.
Không chỉ mang hỏa lực khủng, Nakhimov còn sở hữu động cơ hạt nhân cho phép hành trình không giới hạn về mặt kỹ thuật, tốc độ hành trình cao và khả năng duy trì hoạt động dài ngày trên biển mà không cần tiếp liệu - yếu tố then chốt trong các chiến dịch viễn dương.
Tàu chiến hạt nhân độc nhất vô nhị của thế giới
Lớp Kirov từng là biểu tượng của Hải quân Liên Xô với năm chiếc được đóng từ thập niên 1980 nhằm đối trọng trực tiếp với các nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô sụp đổ, chi phí vận hành cao và khủng hoảng ngân sách khiến ba tàu bị tháo dỡ. Admiral Nakhimov và người anh em Pyotr Veliky là hai chiếc còn lại.
Ban đầu, Bộ Quốc phòng Nga dự kiến sẽ đại tu cả hai. Tuy nhiên, vào tháng 7/2023, Moskva tuyên bố hủy kế hoạch hiện đại hóa Pyotr Veliky và sẽ cho nghỉ hưu sớm, do chi phí cải tạo quá lớn và ngân sách quốc phòng bị dồn cho chiến dịch ở Ukraine. Vì vậy, Admiral Nakhimov sẽ là chiếc Kirov duy nhất được tái sinh, đồng thời là tàu chiến mặt nước duy nhất trên thế giới hiện tại được trang bị động cơ hạt nhân - một di sản duy nhất của thời kỳ chạy đua vũ trang Xô-Mỹ.
Sự trở lại của Admiral Nakhimov còn mang ý nghĩa chiến lược to lớn khi Nga ngày càng bị phương Tây áp đặt lệnh cấm vận, trong khi hải quân phương Tây chủ yếu tập trung vào tàu sân bay và khu trục hạm đa năng. Trong bối cảnh đó, Nakhimov trở thành "lá bài tẩy" giúp Hải quân Nga duy trì sức răn đe toàn cầu, đặc biệt tại Bắc Cực, Đại Tây Dương và cả khu vực Viễn Đông, nơi lợi ích chiến lược của Nga đang ngày càng được nhấn mạnh.
Tuyên ngôn sức mạnh mới trên biển cả
Tái sinh sau hơn một phần tư thế kỷ, Admiral Nakhimov không đơn thuần là một chiến hạm, mà là biểu tượng của nỗ lực phục hồi và tái thiết sức mạnh Hải quân Nga. Trong thời điểm Moskva đối mặt với áp lực quân sự, chính trị và kinh tế từ phương Tây, việc đưa con tàu khổng lồ này trở lại hoạt động chính là lời khẳng định rằng Nga vẫn đủ năng lực để duy trì vị thế siêu cường hàng hải.
Admiral Nakhimov, với kích thước vượt trội, vũ khí tối tân và động cơ hạt nhân, không chỉ là một cỗ máy chiến tranh mà còn là bản tuyên ngôn đầy sức nặng về chiến lược biển của Nga trong thế kỷ XXI. Và từ nay, bất kỳ đội hình tàu chiến nào của đối thủ cũng sẽ phải tính đến sự hiện diện lạnh lùng nhưng đầy đe dọa của "quái thú đại dương" này.