Nga phát lệnh, vũ khí ở Syria lộ điểm đến bất ngờ
Tờ Moskovskij Komsomolets (MK, Nga) dẫn thông tin từ mạng tin tức Free Syria News Network (FSNN) của Syria cho hay, Moscow đã ra chỉ thị mới liên quan tới các lực lượng quân đội Nga ở Syria.
Trong động thái mới nhất, các máy bay vận tải IL-76 của Không quân Nga đã nhận lệnh bay tới căn cứ Hmeymim (tỉnh Latakia, Syria). Đồng thời, một vận tải cơ (chưa rõ loại) đã rời khỏi căn cứ này.
"Nhiều máy bay đã đáp xuống căn cứ Hmeymim trong ngày 13/12" - FSNN đưa tin, nhưng không nêu rõ số lượng cụ thể. Các máy bay này được cho là tới hỗ trợ quá trình rút quân của Nga khỏi một số căn cứ ở Syria.
Nhiều máy bay IL-76 đáp xuống căn cứ Hmeymim, Syria trong ngày 13/12. Ảnh: Flight Global
Trong khi đó, hãng tin DW (Đức) dẫn lời một quan chức an ninh Syria cho biết, chiếc vận tải cơ rời khỏi căn cứ Hmeymim đã bay tới Libya, được cho là chở theo khí tài quân sự Nga.
Giới chuyên gia Nga trước đó dự đoán, lực lượng Nga sau khi rút khỏi Syria sẽ được triển khai tới các mặt trận ở Ukraine. Tuy nhiên, Libya cũng là một khu vực có tầm quan trọng địa-chính trị với Nga ở châu Phi, trong năm nay, Moscow đã để lộ nhiều tín hiệu tăng cường hiện diện quân sự tại đây.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, một cuộc điều tra chung của dự án tình báo nguồn mở All Eyes on Wagner và kênh truyền thông Nga Verstka cho thấy, trong năm 2024, Nga đã gửi hàng nghìn tấn vật tư từ cảng Tartus ở Syria, đến Tobruk của Libya.
Các chuyến hàng này bao gồm thiết bị quân sự, phương tiện và vũ khí, với các hệ thống radar, xe tăng T72, xe bọc thép chở quân và hệ thống pháo binh.
Việc tăng cường hiện diện quân sự này của Nga được cho là liên quan đến các cuộc đàm phán để đảm bảo một căn cứ hải quân ở Libya.
Trước đó, hôm 9/12, đài CNN Turk (Thổ Nhĩ Kỳ) đưa tin, Nga đã đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ để đảm bảo có thể rút quân an toàn khỏi các khu vực ở Syria, trừ các đơn vị tại 2 căn cứ lớn. Ngoài căn cứ lớn Tartus và Hmeymim, Nga duy trì một mạng lưới các căn cứ nhỏ trên khắp Syria.
Theo trang tin News.ru (Nga), Moscow đang đàm phán với chính quyền mới ở Syria để giữ lại căn cứ ở Tartus, Hmeymim và không có kế hoạch chấm dứt sự hiện diện quân sự tại nước Cộng hòa Ả Rập này. Tuy nhiên, Nga đã cơ cấu lại các lực lượng ở Syria.
Nhiều tàu chiến Nga đã rời cảng Tartus cách đây 10 ngày và đang tập trung cách bờ biển vài dặm. Quân đội Nga cũng đã rút khỏi các căn cứ nhỏ ở Manbij và Kobane. Ngoài đường hàng không, một số phương tiện quân sự sẽ được di dời bằng đường biển qua Tartus.
Quá trình đàm phán duy trì 2 căn cứ lớn đang tiến hành
Hãng thông tấn TASS ngày 13/12 cho biết, Nga đang đàm phán với chính quyền mới ở Syria về việc duy trì căn cứ hải quân ở Tartus và căn cứ không quân Hmeymim.
“Hiện tại, Moscow đang đàm phán với đại diện chính quyền mới ở Syria về việc tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự ở nước này và giữ nguyên hiện trạng của 2 căn cứ quân sự tại Tartus, cũng như Hmeymim. Phía Nga đã đạt được các đảm bảo (từ chính quyền mới) về mức độ an ninh tạm thời. Do đó, 2 căn cứ quân sự Nga đang hoạt động bình thường” – TASS dẫn nguồn tin từ chính phủ Nga cho hay.
Lực lượng Nga và Syria trong cuộc tập trận chung tại Tartus năm 2020. Ảnh: RBC
Trước đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, sự hiện diện của Nga tại Hmeymim và Tartus là “chủ đề thảo luận nghiêm túc” giữa Moscow và chính quyền mới của Syria trong bối cảnh giai đoạn chuyển đổi quyền lực đang diễn ra.
“Mọi phương thức có thể đang được thực hiện ngay bây giờ để thiết lập liên lạc với những người có thể đảm bảo an ninh (cho các căn cứ Nga). Và tất nhiên, quân đội của chúng tôi cũng đang tiến hành những biện pháp phòng ngừa cần thiết” – Ông Peskov nói.
Quân lệnh cuối cùng của ông Assad về Nga sát giờ bị lật đổ
Cũng trong ngày 13/12, Đài phát thanh Radio 1 (Nga) dẫn thông tin từ FSNN tiết lộ, cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad trước khi rời đất nước đã ra lệnh cho quân đội của mình bảo vệ các căn cứ quân sự Nga khỏi lực lượng đối lập.
"Một số sĩ quan của ông Assad, bao gồm Suheil al-Hassan, cũng như một số sĩ quan từ Quân đoàn số 5 Syria, đã được giao nhiệm vụ bảo vệ căn cứ Hmeymim của Nga” – FSNN cho hay.
Tướng Suheil al-Hassan được mệnh danh là “hổ tướng” huyền thoại của Syria, chỉ huy lực lượng “Hổ tinh nhuệ” của quân chính phủ và đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đẩy lùi các phần tử của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ra khỏi các thành trì như Aleppo, Deir ez-Zor, Al-Mayadeen, Abu-Kamal...
Trong chuyến thăm bất ngờ tới căn cứ Hmeymim ngày 11/12/2017, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng đặc biệt dành lời khen ngợi cho Tướng Suheil al-Hassan về sự quả cảm trên chiến trường.
Ông Assad đã ra lệnh cho tướng lĩnh bảo vệ căn cứ Hmeymim ở Syria trước khi rời đất nước. Ảnh: Haberler
Hãng tin Bloomberg (Mỹ) dẫn 2 nguồn tin nắm rõ tình hình cho biết, hành trình rời Syria của ông Assad đã được các sĩ quan tình báo Nga lên kế hoạch và tổ chức. Moscow đã thuyết phục Assad rằng, ông không thể chống lại lực lượng đối lập có vũ trang, trong khi Nga không thể làm gì hơn để hỗ trợ quân chính phủ Syria.
Hành trình rời Syria của ông Assad đã được tình báo Nga tổ chức thông qua căn cứ Hmeymim. Ông Assad được đưa lên máy bay từ căn cứ này, sau đó, máy bay tắt bộ thu phát để tránh bị theo dõi.
Hãng tin Reuters (Anh) ngày 13/12 dẫn “hơn một chục nguồn tin nắm rõ tình hình” tiết lộ thêm rằng, ông Assad gần như không nói với ai về kế hoạch rời Syria.
Ngày 7/12, một ngày trước khi lực lượng đối lập giành quyền kiểm soát thủ đô Damascus, sau khi hoàn tất công việc của mình, ông Assad đã nói với trợ lý rằng ông sẽ về nhà, đồng thời gọi cho cố vấn truyền thông Buthaina Shaaban, yêu cầu bà tới nhà ông để viết bài phát biểu.
Tuy nhiên, khi tới nhà ông Assad, bà Shaaban không thấy ai ở đó nữa. Nguồn tin thân cận với cựu Tổng thống tiết lộ, ông Assad không về nhà mà tới thẳng sân bay để bay tới căn cứ không quân Hmeymim, rồi từ đó tới Moscow.