Hôm 21/7, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Vershinin nói rằng thỏa thuận ngũ cốc ở biển Đen có thể được nối lại nếu ngân hàng cho vay nông nghiệp lớn của Nga - Rosselkhozbank, được kết nối lại với hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
“Không có khả năng nối lại sáng kiến ngũ cốc trong điều kiện các ngân hàng Nga bị cấm vận; thậm chí không rõ sẽ mất bao nhiêu năm”, ông Vershinin nói, cho biết chi nhánh ở nước ngoài của ngân hàng Rosselkhozbank tại Luxembourg sẽ chấm dứt hoạt động vào tháng 10.
Thỏa thuận ngũ cốc cho phép các tàu thương mại xuất khẩu ngũ cốc và phân bón qua các cảng biển Đen của Ukraine và eo biển Bosporus. (Ảnh: Reuters)
Liên minh Châu Âu được cho là đang xem xét tái kết nối ngân hàng Nga bị trừng phạt với mạng lưới tài chính toàn cầu nhằm giải cứu thỏa thuận ngũ cốc thông qua công ty con của ngân hàng cho vay.
Rosselkhozbank đã bị cắt khỏi SWIFT như một phần của lệnh trừng phạt liên quan đến chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine. Việc kết nối lại bên cho vay để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch ngũ cốc và phân bón là một trong những yêu cầu của Nga đối với việc gia hạn thỏa thuận.
Trước đó, Reuters đưa tin, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đề xuất với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Moskva đồng ý gia hạn thỏa thuận ngũ cốc để đổi lấy quyền tiếp cận một phần SWIFT. Ông Guterres được cho là đã đề nghị Nga kéo dài thỏa thuận trong vài tháng để Brussels có thời gian kết nối công ty con của Rosselkhozbank với hệ thống thanh toán.
“Chúng tôi đã nhận được những lời hứa trong cả năm" , ông Vershinin nói, nhấn mạnh Nga đã thể hiện quan điểm rõ ràng và muốn thấy “không phải lời hứa, mà là kết quả; và sau đó có thể nối lại những nỗ lực để cung cấp ngũ cốc cho thị trường toàn cầu".
Hôm 17/7, Nga tuyên bố rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc biển Đen. Thoả thuận này có vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định giá lương thực toàn cầu và ngăn chặn nạn đói ở nhiều nơi.
Thỏa thuận ngũ cốc, còn gọi là sáng kiến ngũ cốc biển Đen, được Nga và Ukraine ký hồi tháng 7/2022 với Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, cho phép Kiev tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc bằng đường biển để giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do ảnh hưởng từ xung đột ở châu Âu.
Để thuyết phục Nga tham gia sáng kiến, Liên hợp quốc đồng ý hỗ trợ Moskva xuất khẩu lương thực và phân bón theo một thỏa thuận thời hạn ba năm. Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen có thời hạn ban đầu 120 ngày và đã được gia hạn một số lần, hạn cuối là 17/7.