Nga dồn dập tấn công Donetsk, Ukraine chưa đủ “sức bật” để đảo ngược tình thế

Bản đồ chiến trường in đậm dấu chân quân đội Nga

Theo tuyên bố hôm 17/6 của người phát ngôn Lực lượng Khortytsia của Kiev, Trung tá Nazar Voloshyn, Nga tiếp tục đạt được những bước tiến lớn ở miền đông Ukraine sau một thời gian “tăng cường và mở rộng phạm vi giao tranh” dọc theo chiến tuyến của quân đội Kiev tại khu vực Donetsk.

Một bản đồ do ISW biên soạn cùng ngày đã nêu bật một số khu vực xảy ra các cuộc đụng độ quân sự lớn ở thành phố Donetsk trong 24 giờ qua, bao gồm gần thị trấn Novopokrovske và khu ngoại ô Maksymilian Ivka nằm phía nam thành phố. Hai khu vực này đã thuộc quyền kiểm kiểm soát của Nga sau các đợt giao tranh nảy lửa vào tuần trước.

Cuộc tấn công chính của Nga ở khu vực Donetsk tập trung vào các khu vực xung quanh Avdiivka và thị trấn Chasiv Yar và đạt được những thắng lợi nhỏ nhưng ổn định. Chasiv Yar thất thủ sẽ là mối nguy lớn cho quân đội Kiev, bởi điều này sẽ khiến các thành phố lân cận gặp nguy hiểm, làm tổn hại các tuyến đường tiếp tế quan trọng của Ukraine và đưa Nga đến gần hơn mục tiêu chiếm toàn bộ khu vực Donetsk.

Bên cạnh đó, ISW cũng ghi nhận lực lượng Moscow đang di chuyển về hướng trị trấn Chasiv Yar cách thành phố Bakhmut khoảng 15km về phía tây để tìm kiếm những chiến thắng mới; đồng thời bao vây phía bắc thành phố này bằng cách chia nhỏ quân lực vào khu vực Kalynivka. Ở phía bắc Bakhmut, Nga cũng từng bước tiếp cận thị trấn Siversk và đang nỗ lực chọc thủng phòng tuyến của thị trấn này bằng xuyên qua ngôi làng Rozdolivka.

Nga hiện có khoảng 650.000 quân ở Ukraine, gần gấp 5 lần con số 140.000 quân lực trước đó 2 năm. Những thay đổi chiến thuật của Nga đã phát huy hiệu quả lớn. Ban ngày, quân đội Nga tăng cường tấn công từ nhiều hướng để phân tán sự tập trung của lực lượng Kiev, đồng thời mở rộng các đợt phục kích vào bản đêm nhằm làm giảm khả năng phản công của đối phương. Thậm chí, nhiều binh lính Moscow đã mặc quân phục Ukraine ra chiến trường để gây nhiễu loạn quá trình khóa mục tiêu từ trên cao của lực lượng máy bay không người lái (UAV).

Việc Nga cải thiện khả năng khóa mục tiêu cũng khiến Ukraine phải trả giá đắt, đặc biệt là trong những giờ phút mong manh giữa các đợt luân chuyển quân. Theo nguồn tin trên chiến trường, Nga đã trở nên thành thạo hơn trong việc triển khai các đợt tấn tấn công vào những thời điểm này, khi các tuyến phòng thủ của Kiev ở giai đoạn yếu nhất. Một số binh sĩ đóng tại khu vực Chasiv Yar cho biết 1/4 số thương vong của họ xảy ra trong qua trình vận chuyển quân đến và đi khỏi các vị trí tiền tuyến.

Chỉ huy đơn vị Kotyky ở Chasiv Yar có biệt danh Tor cho biết sự hiện diện thường xuyên của các UAV Nga trên không khiến Ukraine “gần như bất lực” trong việc che giấu các hoạt động di chuyển quân.

“Họ bay cả ngày lẫn đêm và quan sát chúng tôi khiến chúng tôi không thể di chuyển mà không bị phát hiện. Chỉ cần xuất hiện trên mặt đất, binh lính của chúng tôi ngay lập tức trở thành mục tiêu tấn công của Nga”, ông Tor nói.

Các chỉ huy Ukraine cũng cho biết thêm, việc gây nhiễu tín hiệu dày đặc của Nga dọc tiền tuyến đã làm giảm hiệu quả tấn công của UAV và cắt đứt khả năng liên lạc giữa các đơn vị tác chiến điện tử và lực lượng máy bay không người lái của Ukraine.

Ông Ivan Sekach, phát ngôn viên của Lữ đoàn 110 cho biết lữ đoàn của ông đã “buộc phải dàn trải lực lượng trong một không gian rộng suốt một thời gian dài”, nhưng vẫn “khó lòng ngăn cản làn sóng tấn công mới của Nga” tại khu vực Donetsk.

Ukraine tạm thời đứng vững, nhưng chưa đủ “sức bật”

Hỏa lực của Ukraine đã được cải thiện kể từ khi các nhà lập pháp Mỹ thông qua gói viện trợ quân sự 61 tỷ USD vào tháng 4, mặc dù quá trình vận chuyển hàng viện trợ vẫn chưa theo kịp những bước tiến dồn dập của Nga ở miền đông Ukraine. Có thể sẽ mất thêm vài tuần, thậm chí là vài tháng, Ukraine mới có thể bổ sung đầy đủ lượng dự trữ vũ khí đã cạn kiệt của mình.

“Trong lúc chờ vũ khí, lực lượng Ukraine phải chiến đấu với Nga trong tình thế 1 chọi 5”, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Ivan Havryliuk chia sẻ với hãng tin AP. Ông Havryliuk cũng cho biết thêm, để vô hiệu hóa sức mạnh không quân Nga, Ukraine cần ít nhất 130 máy bay chiến đấu F-16 - dự kiến sẽ tới tiền tuyến vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau.

Quân đội Kiev đã chuyển sang chiến lược câu giờ cho đến khi có thể tiếp nhận thêm vũ khí và đạn dược của phương Tây. Theo các nhà quan sát, bằng cách nhượng lại một phần lãnh thỗ, Ukraine đã có thể chiến đấu từ các vị trí được phòng thủ tốt hơn. Hiện các lực lượng Ukraine vẫn đang trong thế phòng thủ ở khu vực Donetsk, nhưng chưa đủ “sức bật” để tạo nên một đợt phản công lớn.

Ông Oleksandr, Phó chỉ huy một tiểu đoàn thuộc Lữ đoàn 47, hiện đang chiến đấu ở ngoại ô Avdiivka, cho biết: “Vũ khí viện trợ đến theo từng đợt, khiến chúng tôi không tích lũy đủ lượng dự trữ cần thiết để tạo nên một đợt phản công lớn”.

Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi, Nga hoàn toàn hiểu rằng sự xuất hiện dần dần của một lượng lớn vũ khí và thiết bị quân sự, đặc biệt là tiêm kích F-16 sẽ giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng không. Nếu điều này xảy ra, lợi thế sẽ nghiêng về phía Ukraine và cơ hội thành công của Nga cũng giảm đi.

Đây chính là lý do vì sao các chỉ huy quân Moscow đang nỗ lực làm kiệt sức lực lượng vũ trang Ukraine bằng cách làm gián đoạn việc huấn luyện binh sĩ dự bị, ngăn chặn việc quân đội nước này tiếp nhận cũng như chuyển giao nhu yếu phẩm và vũ khí.

Theo một người lính thuộc Lữ đoàn 28 ở Bakhmut có biệt danh Ninja, việc quân đội Nga liên tục nhắm mục tiêu vào các chuyến xe tiếp tế quân nhu giữa các vùng chiến sự ảnh hưởng lớn đến các hoạt động hậu cần của Ukraine. Các cuộc tấn công vào nguồn cung cấp quân nhu trong khu vực của đơn vị Ninja diễn ra thường xuyên đến mức các tài xế phải thay đổi lịch trình liên tục.

Các lữ đoàn đã phải áp dụng chiến thuật mới để tiếp tế cho mặt trận. Xe tải thông thường có thể được sử dụng để vận chuyển đạn dược ở các khu vực chiến đấu khác, nhưng ở khu vực Chasiv Yar và Avdiivka, xe bọc thép chạy xuyên các tuyến đường tắt và UAV chở hàng tiếp tế trên không lại là những ưu tiên hàng đầu.