Nga đang gia tăng áp lực lên lực lượng Ukraine để chuẩn bị giành thêm lãnh thổ vào mùa xuân và mùa hè này khi mặt đất khô cứng lại và xe tăng, xe bọc thép cũng như các thiết bị hạng nặng khác có thể di chuyển tới các vị trí then chốt trên khắp chiến trường.
Khi cuộc xung đột ở Ukraine đã bước sang năm thứ ba và gói viện trợ quan trọng của Mỹ dành cho Kiev vẫn đang bị kẹt tại Quốc hội, Nga đã tăng cường sử dụng nhiều bom lượn dẫn đường bằng vệ tinh để tấn công lực lượng Ukraine đang thiếu cả đạn dược và nhân lực.
Nga khai hỏa vào mục tiêu Ukraine, ngày 21/3/2024. Ảnh: BQP Nga
Mặc dù Nga có lợi thế về hỏa lực và nhân lực, các chuyên gia quân sự cho rằng, một cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn sẽ rất rủi ro và không cần thiết. Thay vào đó, lực lượng của Moscow có thể tiến hành các cuộc tấn công nhỏ hơn trên khắp chiến tuyến để làm tiêu hao sức lực của quân đội Ukraine.
Michael Kofman, một chuyên gia quân sự tại Carnegie Endowment, cho rằng, nếu Nga tiếp tục tiến lên trên khắp mặt trận, cuối cùng họ có thể tìm thấy nhiều địa hình rộng mở hơn.
Cuộc phản công mùa hè năm ngoái của Ukraine đã thất bại khi các đơn vị tiến công họ bị mắc kẹt trên các bãi mìn rộng lớn của Nga và hứng chịu các cuộc pháo kích và các cuộc tấn công bằng UAV. Nga không có lý do gì để phạm sai lầm tương tự.
Ukraine rơi vào tình thế nguy hiểm
Tháng 11/2023, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ra lệnh cho lực lượng nước này xây dựng chiến hào, công sự và hầm trú ẩn phía sau chiến tuyến hơn 1.000 km. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng công việc xây dựng diễn ra chậm chạp, khiến nhiều khu vực không được bảo vệ.
Chuyên gia quân sự Ukraine Oleh Zhdanov cho rằng: “Nếu các tuyến phòng thủ được xây dựng từ trước, quân Ukraine đã không rút lui theo cách như vậy. Lẽ ra chúng ta phải đào chiến hào suốt mùa thu [năm 2023] và điều đó có thể cản trở bước tiến của quân Nga. Bây giờ tất cả mọi thứ đã bị phơi bày, tình thế trở nên nguy hiểm hơn”.
Ông Kofman cũng nhận định Ukraine đã “khá chậm trong việc đào hào trên mặt trận và họ không có tuyến phụ tốt”.
Sau khi kiểm soát được thành trì Avdiivka, quân đội Nga hiện đang tập trung vào thị trấn Chasov Yar. Việc chiếm được Chasov Yar sẽ cho phép họ tiến về Sloviansk và Kramatorsk, những thành phố quan trọng ở Donetsk và hiện vẫn do Ukraine kiểm soát. Nga coi việc kiểm soát hoàn toàn Donetsk là ưu tiên hàng đầu.
Theo ông Zhdanov, Ukraine không có đủ hỏa lực để đẩy lùi các cuộc tấn công của Nga.
“Họ nói sẽ có một tuyến phòng thủ cách Avdiivka 10 km để quân đội của chúng tôi có thể tiến vào và phòng thủ, nhưng không có gì cả”, ông Zhdanov cho hay.
Tướng Christopher Cavoli, người đứng đầu Bộ Tư lệnh lực lượng Mỹ tại châu Âu tuần trước cảnh báo rằng Ukraine sẽ bị Nga áp đảo gấp 10 lần trong vài tuần nếu Quốc hội không phê duyệt thêm viện trợ quân sự.
Mục tiêu Kharkiv
Hồi tháng 3, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố sẽ thiết lập một vùng đệm để bảo vệ các khu vực biên giới của Nga khỏi các cuộc pháo kích và xâm nhập của Ukraine.
Ông Putin không đưa ra bất kỳ thông tin cụ thể nào, nhưng các chuyên gia quân sự cho rằng cùng với việc tiến chậm trên khắp khu vực Donetsk, lực lượng Nga cũng có thể cố gắng chiếm Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine.
Một dấu hiệu cho thấy một cuộc tấn công vào Kharkiv có thể sắp xảy ra, là Nga đã tăng cường tấn công vào các nhà máy điện trong khu vực, gây thiệt hại đáng kể và gây mất điện trên diện rộng.
Theo ông Zhdanov, Ukraine không có đủ hệ thống phòng không để bảo vệ Kharkiv và các thành phố khác. Các cuộc tấn công liên tục là một phần trong chiến lược của Nga nhằm làm “nghẹt thở” thành phố này bằng cách phá hủy cơ sở hạ tầng và buộc cư dân phải rời đi.
Trung tướng đã nghỉ hưu Andrei Gurulev, hiện là thành viên ủy ban quốc phòng của Hạ viện Nga, thừa nhận việc chiếm được Kharkiv là một thách thức lớn và ông dự đoán lực lượng Nga sẽ cố gắng bao vây thành phố này.
“Kharkiv có thể bị bao vây và phong tỏa”, ông nhận định, đồng thời cho biết chiếm thành phố này sẽ mở đường cho việc tiến sâu vào Ukraine nhưng làm như vậy đòi hỏi phải có thêm nhân lực.
Mùa thu năm ngoái, Nga đã “huy động một phần” 300.000 quân dự bị. Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cho biết quân đội đã tuyển 540.000 tình nguyện viên trong năm 2023.
Ông Viktor Bondarev, Phó Chủ tịch ủy ban các vấn đề quốc phòng của Thượng Viện Nga cho hay, Nga không có kế hoạch huy động mới.
“Chúng tôi đang làm tốt với khả năng chiến đấu mà chúng tôi có”, ông Bondarev nói.
