Sau khi Sir Alex Ferguson nghỉ hưu, công tác chuyển nhượng của Man United luôn là đề tài bình luận. Nhưng ngôi sao như Angel di Maria, Memphis Depay, Henrikh Mkhitaryan hay Zlatan Ibrahimovic đều đã đến và đi, với những mức độ thành công khác nhau.

Nhưng đến lúc này, Marouane Fellaini vẫn ở lại sau biết bao nhiêu biến động. Thậm chí mái tóc xù từng là thương hiệu của anh gần đây cũng bị cắt phăng đi mất.

Chàng trai vừa kỷ niệm sinh nhật lần thứ 31 nửa tháng trước chắc chắn không thuộc nhóm những tân binh kỹ thuật nhất hay lừng danh nhất từng gia nhập Old Trafford thời hậu Ferguson.

Nhưng dường như không một HLV nào dám gạt bỏ anh. Dù đó là David Moyes, người mang anh về. Dù đó là Louis van Gaal, người thích chơi xếp hình với đủ thứ sơ đồ chiến thuật. Hay đó là Jose Mourinho, người mà anh vừa tuyên bố là… HLV khiến mình thoải mái nhất.

Fellaini phát biểu sau khi ghi bàn duy nhất giúp Man United hạ Young Boys để giành vé vào vòng knock-out Champions League: "Tôi rất thoải mái. Tôi luôn vui vẻ được đá cho Mourinho, người trao cho tôi sự tự tin và luôn tin cậy tôi. Điều ấy rất quan trọng với một cầu thủ, và tôi luôn cố đền đáp ông trên sân cỏ".

Fellaini nói đúng. Anh ta nợ Mourinho. Bởi vì suốt một thời gian dài, công chúng từng thảo luận sôi nổi về việc liệu Fellaini có xứng đáng với màu áo của Man United, có đủ phẩm chất để trở thành "một con Quỷ đỏ" hay không.

Nhưng dưới thời Mourinho, những bình luận tiêu cực về Fellaini thưa dần. Tiền vệ người Bỉ giống như một… chiếc búa thoát hiểm mà chúng ta vẫn thấy trong những chiếc xe bus, kèm dòng chữ "chỉ dùng trong tường hợp khẩn cấp".

Mà quả thật là Fellaini hay đóng vai người hùng bất đắc dĩ thật. Những pha tỏa sáng của anh mang Man United đến chức vô địch Europa League 2016/17, chiếc cúp mà đến giờ thỉnh thoảng Mourinho vẫn mang ra khoe, như sợ người ta quên mất.

Mùa này, anh từng kiến tạo cho Chris Smalling ghi bàn, trong trận Man United đánh bại Watford 2-1 trên sân khách. Hay trận đấu tại Carabao Cup, Fellaini ấn định tỷ số hòa 2-2 trước Derby County, dù sau đó Man United bị loại vì thua trong loạt sút luân lưu.

Cứ mỗi lần không còn bài vở gì nữa, Mourinho lại tung Fellaini vào sân, tận dụng tối đa khả năng không chiến của tiền vệ này. David Moyes từng bình luận: Fellaini là cầu thủ có cái… ngực hay nhất thế giới. Đấy là vì anh kiểm soát rất tốt những pha bóng bổng.

Fellaini tỏa sáng...

Sử dụng Fellaini, tức Mourinho chủ trương rót bóng dài lên phía trên, một lối chơi kém biến ảo, thường chỉ áp dụng cho những đội bóng thiếu những tiền vệ tấn công sáng tạo.

Mourinho có Paul Pogba và Juan Mata, nhưng ông không biết cách phát huy họ, hoặc có vấn đề cá nhân với họ. Mới đây, tin rò rỉ từ phòng thay quần áo cho hay Mourinho đã gọi Pogba là "virus". Có lẽ ông ám chỉ Pogba đã lây lan sự lười nhác cho các đồng đội của mình.

Với một hàng tiền vệ có Pogba, Nemanja Matic, Ander Herrera, Fred, Juan Mata mà Fellaini vẫn được xem là tiền vệ hiệu quả nhất, rõ ràng đội bóng ấy có vấn đề.

...có nghĩa là Mourinho đang vứt những cầu thủ đắt giá như Pogba vào sọt rác.

Fellaini từng chứng tỏ anh rất xuất sắc khi đá cho một đội bóng tầm trung như Everton. Sau nửa thập kỷ lăn lộn, sự bám trụ của Fellaini đặt ra câu hỏi ngược lại: Fellaini không vươn lên đẳng cấp của Man United, phải chăng là Man United đã tuột xuống đẳng cấp của Fellaini?

Điều ấy có nghĩa là Man United đang không ổn. Nếu một phương án dự phòng chỉ dùng khi khẩn cấp như Fellaini đột nhiên đá chính liên tục, nghĩa là Man United đang lâm nguy. Vì chẳng ai lại mang phương án B lên làm phương A, nếu như phương án A không nát bét.

Nó cho thấy Matic đã sa sút dữ dội rồi, nó cho thấy Fred chả để lại ấn tượng gì nhiều từ khi sang đây, nó cho thấy Mata cũng chả thể khiến Mourinho hồi tâm chuyển ý gì. Ông vẫn đặt thực dụng lên hàng đầu, và cố bám lấy Fellaini như một chiếc phao.

Trận gặp Arsenal, Mourinho mà dùng Fellaini từ đầu, ta hiểu ông đã thật sự quẫn trí.