Các loại ổ cắm hoặc thiết bị bảo vệ nguồn điện, chống tăng áp đột biến khá phổ biến trong các hộ gia đình. Các thiết bị không được thiết kế để xử lý lượng điện áp tăng vọt này, vì vậy nhiệt dư thừa được tạo ra ở bên trong thiết bị. Nhiệt này có thể làm hỏng các mạch điện, làm các thành phần kim loại bị cong vênh hoặc thậm chí làm tan chảy các bộ phận bằng nhựa. Bất cứ thiết bị có bộ vi xử lý như máy tính, đồ gia dụng, TV... đều có thể bị hỏng khi gặp tình huống này. Và tác dụng của các ổ cắm hoặc thiết bị bảo vệ là tạo ra một lớp lá chắn cho các tình huống bất ngờ, khi điện áp tăng vọt do các nguyên nhân từ nhà cung cấp hoặc sét đánh.
Nhưng hóa ra, bộ bảo vệ tăng điện áp không hoạt động mãi bền vững và vĩnh cửu. Mỗi loại đều có một thời hạn sử dụng nhất định, sau đó chúng mất đi khả năng bảo vệ. Khi đó, những chiếc ổ cắm hay thiết bị này chỉ còn hoạt động như một thiết bị truyền dẫn năng lượng điện thông thường.
Do đó, nếu thực sự muốn bảo vệ các thiết bị điện tử gia dụng đắt tiền đang ngày càng được sắm nhiều trong gia đình, người tiêu dùng nên cân nhắc việc thay thế các thiết bị bảo vệ điện cũ bằng các mẫu mới hơn.
Tụ chống sét MOV trong các thiết bị chống tăng áp sẽ thoái hóa sau vài ba năm sử dụng.
Lý do chính nằm ở nguyên tắc hoạt động của các thiết bị này. Khi có sự cố, tất cả các năng lượng đột biến phát sinh, đều được giữ lại bên trong bộ bảo vệ tăng áp. Mà cốt lõi của chúng là các tụ chống sét (Varistor hoặc Metal Varistor Oxit (MOV)). Đó là một điện trở đặc biệt được sử dụng để bảo vệ mạch điện chống lại sự đột biến điện áp cao trong khoảng thời gian ngắn. Tụ chống sét còn được gọi là điện trở phụ thuộc điện áp hoặc Voltage Dependent Resistor (VDR).
Trong điều kiện bình thường, điện trở của tụ chống sét là rất cao. Khi điện áp kết nối được đẩy lên cao hơn so với thông số kỹ thuật của tụ, điện trở trong mạch ngay lập tức được đẩy xuống thấp. Khi xung điện áp và xung gai xuất hiện, các tụ chống sét sẽ làm ngắt mạch và bảo vệ các thiết bị.
Tuy nhiên, theo thời gian và số lần nhận các đợt tăng áp, MOV bị suy giảm dần và đến một lúc nào đó, nó trở nên vô hiệu. Chia sẻ trên diễn đàn Reddit, một số thợ điện cho biết các lần đột biến điện áp sẽ làm giảm chất lượng của tụ chống sét, nhưng không ai chắc chắn về khoảng thời gian cố định nó cần được thay thế. Dẫu vậy, hầu hết mọi người đều đồng ý rằng người dùng nên thay các ổ cắm hoặc thiết bị có tính năng bảo vệ điện áp định kỳ. Nói chung, tuổi thọ trung bình của các thiết bị này là từ 3-5 năm.
Người dùng nên thay mới các ổ cắm chống tăng áp hoặc thiết bị bảo vệ điện sau một vài năm.
Chẳng hạn, nếu bạn mua một ổ cắm chống tăng áp vào đầu năm 2020 thì nên đặt lời nhắn để thay thế chung khi sắp hết năm 2023. Trên thực tế, một số thiết bị bảo vệ tăng áp có đèn tích hợp được thiết kế để cảnh báo người dùng về vấn đề này, thông báo khi nào cần thay thế một bộ bảo vệ mới. Tuy nhiên, người dùng không nhất thiết phải phụ thuộc vào những đèn tín hiệu vốn không phổ biến này mà nên đặt lịch thay mới định kỳ sau mỗi 3 năm.
Tham khảo Lifehacker