Một tàu chở hàng của Nga. Ảnh: Reuters
Hãng tin Reuters ngày 4/9 dẫn lời Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa cho biết một cuộc điều tra độc lập không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy một tàu Nga đã thu gom vũ khí từ nước này vào cuối năm ngoái để chuyển đến Nga.
Trong những tuyên bố gây ra căng thẳng ngoại giao, Đại sứ Mỹ tại Nam Phi Reuben Brigety, nói với các nhà báo rằng tàu chở hàng Lady R của Nga đã nhận vũ khí từ một căn cứ hải quân gần Cape Town của Nam Phi vào tháng 12 năm ngoái.
Các cáo buộc của Mỹ đã đặt ra câu hỏi về lập trường trung lập và không liên kết của Nam Phi đối với cuộc xung đột Nga - Ukraine cũng như lo ngại về các lệnh trừng phạt tiềm tàng của phương Tây.
Trong một bài phát biểu trước người dân, Tổng thống Ramaphosa cho biết những lời cáo buộc đã có tác động tiêu cực đến nền kinh tế Nam Phi và vị thế của nước này trên thế giới.
Ông Ramaphosa nói: “Chúng tôi kết luận rằng không có bằng chứng nào chứng minh cho cáo buộc có tàu vận chuyển vũ khí từ Nam Phi tới Nga. Không có giấy phép nào được cấp cho việc xuất khẩu vũ khí và không có vũ khí nào được xuất khẩu".
Đại sứ quán Mỹ tại Pretoria cho biết họ đánh giá cao mức độ nghiêm túc mà cuộc điều tra tiến hành nhằm điều tra sự hiện diện của con tàu ở Nam Phi. Không bình luận về kết quả điều tra, người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ David Feldmann cho biết Washington "sẽ để Nam Phi lên tiếng về kết luận của cuộc điều tra".
Theo Tổng thống Ramaphosa cho biết tàu trên của Nga đã cập cảng thuộc căn cứ hải quân để chuyển giao thiết bị do công ty mua sắm vũ khí Armscor của Nam Phi đặt hàng cho quân đội nước này vào năm 2018.
Nhà lãnh đạo Nam Phi cho biết ông không thể tiết lộ chi tiết về số thiết bị được bàn giao vì điều đó có thể ảnh hưởng đến các hoạt động quân sự quan trọng và khiến tính mạng của binh sĩ Nam Phi gặp nguy hiểm.
Tổng thống Ramaphosa nói: “Khi tất cả các vấn đề được xem xét, không có cáo buộc nào về việc cung cấp vũ khí cho Nga được chứng minh là đúng. Không ai trong số những người đưa ra những cáo buộc này có thể cung cấp bất kỳ bằng chứng nào hỗ trợ cho những tuyên bố chống lại đất nước chúng tôi".
Khi các cáo buộc được đưa ra, các quan chức Nam Phi đã nhanh chóng bác bỏ cáo buộc đó và Tổng thống Ramaphosa đã chỉ đạo tiến hành một cuộc điều tra độc lập do một thẩm phán đã nghỉ hưu đứng đầu.