Tổng thống Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình đã có cuộc gặp kéo dài khoảng 4 giờ ở ngoại ô San Francisco và đề cập những vấn đề vướng mắc gây căng thẳng quan hệ Mỹ-Trung.
Phía Trung Quốc cho biết, 2 nhà lãnh đạo đã đồng ý nối lại các liên hệ quân sự mà Bắc Kinh đã cắt đứt vào tháng 8/2022 sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó là bà Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Điền trang Filolo ở ngoại ô San Francisco ngày 15/11/2023. Ảnh: Reuters
Một quan chức cấp cao của Mỹ cho hay, ông Biden đã yêu cầu 2 nước thể chế hóa các cuộc đối thoại cấp quân sự và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ gặp người đồng cấp Trung Quốc khi vị trí này được bổ nhiệm.
Quân đội Mỹ và Trung Quốc đã có một số cuộc chạm trán gay gắt và suýt xảy ra sự cố trong năm qua.
Phía Mỹ cho hay, Tổng thống Biden và Chủ tịch Trung Quốc đã đồng ý giải quyết vấn đề liên quan đến nguồn gốc của opioid fentanyl, nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng sử dụng ma túy quá liều ở Mỹ. Theo thỏa thuận, Trung Quốc sẽ truy lùng trực tiếp các công ty hóa chất sản xuất tiền chất fentanyl.
Ông Tập Cận Bình đã tìm cách trấn an Tổng thống Mỹ về vấn đề Đài Loan. Trung Quốc không có kế hoạch hành động quân sự chống lại Đài Loan trong những năm tới, nhưng ông đã đặt ra các điều kiện có thể sử dụng vũ lực.
Tổng thống Biden tiếp đón nhà lãnh đạo Trung Quốc tại Điền trang Filolo, một khu nhà vườn cách San Francisco gần 50km về phía Nam. Từ đây, hai nhà lãnh đạo sẽ tới tham dự hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC).
Cam kết giảm căng thẳng để tránh xung đột
Ông Biden cho biết, Mỹ và Trung Quốc phải đảm bảo rằng sự cạnh tranh giữa 2 nước “không dẫn đễn xung đột” và quản lý mối quan hệ song phương một cách “có trách nhiệm”. Các vấn đề như biến đổi khí hậu, chống ma túy và trí tuệ nhân tạo (AI) cũng đòi hỏi sự quan tâm chung của 2 nước.
Sau phiên hội đàm buổi sáng trước khi ăn trưa với nhà lãnh đạo Trung Quốc, ông Biden đăng tải trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) nói rằng, sự thấu hiểu giữa hai nhà lãnh đạo là điều quan trọng.
“Có những thách thức toàn cầu đòi hỏi sự lãnh đạo chung của chúng tôi. Và hôm nay, chúng tôi đã đạt được tiên bộ thực sự”, ông Biden nhấn mạnh.
Một tuyên bố của Nhà Trắng cho biết, các nhà lãnh đạo “đã có cuộc thảo luận thẳng thắn và mang tính xây dựng về một loạt vấn đề song phương và toàn cầu, đồng thời trao đổi quan điểm về các lĩnh vực còn khác biệt”.
Khi bắt đầu cuộc đàm phán, ông Tập nói với nhà lãnh đạo Mỹ rằng, nhiều điều đã xảy ra kể từ cuộc gặp trước đó của của họ cách đây một năm ở Bali.
“Thế giới đã thoát ra khỏi đại dịch Covid-19 nhưng vẫn đang chịu những tác động to lớn của nó. Nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi nhưng đà tăng trưởng vẫn còn chậm chạp”, Chủ tịch Trung Quốc cho hay.
Ông Tập gọi mối quan hệ Mỹ-Trung là “mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới”, đồng thời cho biết ông và Tổng thống Biden “gánh vác trách nhiệm nặng nề đối với nhân dân hai nước, đối với thế giới và đối với lịch sử”.
“Đối với hai nước lớn như Trung Quốc và Mỹ, việc quay lưng lại với nhau không phải là một lựa chọn. Việc một bên tìm cách thay đổi bên kia là không thực tế, xung đột và đối đầu sẽ gây ra hậu quả khó lường cho cả hai bên”, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh.