Khoảng 25% cơ quan chính phủ Mỹ đã đóng cửa kể từ ngày 22-12-2018 sau khi Thượng viện và Hạ viện (do phe Dân chủ kiểm soát) không đạt được thỏa thuận về dự luật chi tiêu, cụ thể là chi phí 5,7 tỉ USD xây rào thép dọc biên giới Mỹ-Mexico ngăn người di cư trái phép.
Trong suốt quãng thời gian này, khoảng 420.000 nhân viên "quan trọng", chẳng hạn nhân viên an ninh, phải làm việc mà không được trả lương. Trong khi đó, khoảng 380.000 người trở về nhà và tất nhiên, họ cũng sẽ không được trả lương.
Mới đây, chính quyền Tổng thống Trump đã yêu cầu 46.000 nhân viên liên bang phụ trách giám sát hàng không, hoàn thuế, an toàn thực phẩm… trở lại làm việc không lương – theo bản cập nhật của kế hoạch dự phòng được công bố vào hôm 15-1.
Quyết định này vấp phải phản ứng quyết liệt. Trước đó, Bộ Tài chính Mỹ khẳng định nhân viên phụ trách hoàn thuế không thể làm việc trong thời gian chính phủ đóng cửa.
Hiện tại, Liên đoàn Nhân viên Kho bạc Quốc gia (NTEU), Hiệp hội Kiểm soát Không lưu Quốc gia (NATCA) và một nhóm gồm 5 nhân viên liên bang đang kiện chính phủ vì ép nhân viên làm việc không lương trong thời gian chính phủ đóng cửa.
Theo NTEU, xử lý hoàn thuế nằm ngoài nhóm những công việc không được nghỉ trong thời gian chính phủ đóng cửa. NTEU yêu cầu tòa án ra phán quyết tạm thời buộc chính phủ trả lương nếu muốn những nhân viên này quay lại làm việc còn không, họ có quyền từ chối làm việc nếu không được trả lương.
Tuy nhiên, thẩm phán liên bang Richard Leon hôm 15-1 đã bác yêu cầu nói trên vì cho rằng nó có thể gây ra "hỗn loạn", đi ngược lại lợi ích của cộng đồng và thậm chí đe dọa an toàn công cộng.
Trước đó cùng ngày, Cục Quản lý Hàng không Liên bang (FAA) cũng đã tuyên bố rằng "sau 3 tuần, đã đến thời điểm thích hợp để yêu cầu giám sát viên và kỹ sư của NATCA quay lại làm việc" để đảm bảo an toàn bay cho toàn bộ không phận quốc gia".
Tổng thống Trump yêu cầu xây tường ngăn người di cư trái phép nhưng bị phe Dân chủ phản đối. Ảnh: Reuters
Nghị sĩ Dân chủ tẩy chay cuộc họp an ninh biên giới tại Nhà Trắng
Các nghị sĩ đảng Dân chủ hôm 15-1 từ chối lời mời của Tổng thống Trump về việc thảo luận an ninh biên giới tại Nhà Trắng. Một quan chức cấp cao giấu tên của chính quyền Tổng thống Trump chia sẻ với Fox News rằng ông Trump đã mời các nghị sĩ Dân chủ dùng bữa trưa làm việc với các thành viên Quốc hội trong phòng Roosevelt. Tuy nhiên, theo Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders, không có bất cứ thành viên Dân chủ nào xuất hiện.
"Đã đến lúc đảng Dân chủ ngồi vào bàn đàm phán để đạt được thỏa thuận" – bà Sarah kêu gọi, đồng thời nói rằng Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer "từ chối thương lượng".
Tuy nhiên, theo kênh Fox News, ông Trump không mời bà Pelosi mà thay vào đó, ông mới các nghị sĩ Dân chủ đến từ các quận mà tổng thống Mỹ được ủng hộ.