Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu clinker và xi măng của Việt Nam trong tháng 7/2023 đạt 2,8 triệu tấn, kim ngạch đạt hơn 123 triệu USD, tăng 3,4% về lượng và 2,9% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính chung 7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu clinker và xi măng của Việt Nam đã giảm 2,7% về lượng và 3,8% về trị giá so với cùng kỳ năm trước còn đạt 18,54 triệu tấn và 807 triệu USD. Giá xuất khẩu bình quân 7 tháng đạt 43,5 USD/tấn, giảm 1,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Về thị trường, trong 7 tháng đầu năm, nhiều quốc gia đang ghi nhận tăng mạnh sản lượng clinker và xi măng từ Việt Nam, trong đó phải kể đến Indonesia.
Cụ thể trong 7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu mặt hàng này sang quốc gia Đông Nam Á đạt 30.038 tấn, thu về gần 1,3 triệu USD. Trong khi đó, 7 tháng đầu năm 2022, Indonesia chỉ nhập khẩu 81 tấn, kim ngạch đạt gần 42 nghìn USD.
Như vậy, nhập khẩu clinker và xi măng từ Việt Nam của Indonesia trong 7 tháng gấp hơn 370 lần về số lượng và hơn 31 lần về trị giá so với cùng kỳ. Sản lượng trong 7 tháng/2023 của thị trường này cũng gấp gần 4 lần so với tổng lượng nhập khẩu của cả năm 2022 cộng lại.
Đáng chú ý, giá xuất khẩu clinker và xi măng vào thị trường này đã giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2022. Trong 7 tháng đầu năm, giá xuất khẩu bình quân đạt 43,17 USD/tấn, giảm mạnh gần 92% so với cùng kỳ năm 2022 (515 USD/tấn).
Từ năm 2010, lần đầu tiên Việt Nam tự sản xuất đủ clinker, xi măng phục phụ nhu cầu xây dựng trong nước. Từ đó, Việt Nam bắt đầu xuất khẩu clinker, xi măng. Việt Nam dần hình thành những nhà máy sản xuất xi măng quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, có sức cạnh tranh trong khu vực và thế giới.
Theo công bố năm 2022 của Cục Khảo sát địa chất Mỹ, công suất sản lượng xi măng của Việt Nam đạt khoảng 100 triệu tấn, đứng thứ 3 thế giới. Trung Quốc là quốc gia có công suất sản xuất xi măng lớn nhất thế giới. 5 quốc gia có quy mô sản lượng xi măng lớn nhất thế giới gồm có: Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Hiệp hội Xi măng Việt Nam cho hay thời gian qua tình hình tiêu thụ nội địa chậm, thị trường xuất khẩu xi măng của Việt Nam cũng không khả quan.
Nguyên nhân tiêu thụ nội địa giảm do cầu giảm, thị trường bất động sản đóng băng, đầu tư công giảm nhẹ so cùng kỳ; trong khi công suất thiết kế tăng, hiện tổng công suất toàn ngành đạt 120 triệu tấn; ứng dụng khoa học - kỹ thuật, giúp năng suất tăng, công suất toàn ngành lên đến 130 triệu tấn/năm. Ước tính, cả năm nhu cầu tiêu thụ xi măng nội địa chỉ đạt 65 triệu tấn, so tổng công suất, lượng xi măng sản xuất ra dư thừa một nửa.
Mặc dù dự báo kênh xuất khẩu trong những năm tiếp theo không có nhiều cơ hội tăng trưởng nhưng các chuyên gia cho rằng, ngành xi măng vẫn có thể kỳ vọng vào những tín hiệu tích cực từ việc giải ngân mạnh mẽ của Chính phủ đối với nhóm dự án đầu tư công giai đoạn tới để bù đắp phần nào sự sụt giảm của thị trường xuất khẩu.