Dự án hợp tác Việt Nam - Nga
Theo Báo điện tử Chính phủ, vào chiều 11/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã điện đàm với Tổng Giám đốc Tập đoàn Nhà nước về Năng lượng nguyên tử Liên bang Nga (Rosatom) Alexey Likhachev về hợp tác phát triển ngành công nghiệp năng lượng nguyên tử, trong đó có Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1.
Trên tinh thần chân thành, thiện chí, khẩn trương, tại cuộc điện đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng Giám đốc Rosatom đã thảo luận một số nội dung cụ thể phát triển ngành công nghiệp năng lượng nguyên tử Việt Nam.
Tổng Giám đốc Tập đoàn Rosatom Alexey Likhachev cảm ơn Việt Nam đã tin tưởng và lựa chọn Nga là đối tác hợp tác phát triển ngành công nghiệp năng lượng nguyên tử.
Là tập đoàn hàng đầu về năng lượng hạt nhân và có bề dày hợp tác với Việt Nam trong nhiều năm, Rosatom cam kết thúc đẩy hợp tác với Việt Nam nhằm hiện thực hoá các thoả thuận cấp cao giữa hai nước.
Nhất trí cao với ý kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Tổng Giám đốc Alexey Likhachev cho biết, Rosatom sẽ chuyển giao công nghệ, nội địa hoá các sản phẩm hạt nhân cho Việt Nam; hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành khoa học, công nghiệp hạt nhân… để sử dụng năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình, phát triển kinh tế - xã hội; trong đó có xây dựng nhà máy điện hạt nhân với công nghệ hiện đại nhất cùng một số dự án khác.
Tổng Giám đốc Alexey Likhachev cho biết trước mắt, ngay sau đây Tập đoàn Rosatom sẽ cử đoàn công tác sang Việt Nam để trực tiếp làm việc với phía Việt Nam để khẩn trương triển khai các nội dung hợp tác như Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến.
Rosatom phấn đấu trở thành một trong ba công ty hàng đầu thế giới của thị trường hạt nhân toàn cầu vào năm 2030. Ảnh: kun.uz
"Ông lớn" năng lượng của Nga
Theo thông tin công bố trên website của tập đoàn, Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Nga Rosatom (Rosatom) là một công ty cổ phần đa ngành, sở hữu hệ thống tài sản trải rộng trong các lĩnh vực kỹ thuật điện, chế tạo máy và xây dựng. Chiến lược phát triển của Rosatom tập trung vào sản xuất điện năng có mức phát thải carbon thấp, trong đó có cả năng lượng gió.
Rosatom hiện là tập đoàn sản xuất điện lớn nhất của Nga, chiếm khoảng 20% tổng sản lượng điện quốc gia, đồng thời giữ vị trí số một thế giới về quy mô danh mục đơn đặt hàng xây dựng nhà máy điện hạt nhân với 39 tổ máy, bao gồm 6 lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ, triển khai tại 10 quốc gia. Đây cũng là doanh nghiệp duy nhất trên thế giới nắm giữ đầy đủ các công nghệ của chu trình nhiên liệu hạt nhân, từ khai thác uranium cho đến giai đoạn cuối vòng đời của các cơ sở hạt nhân.
Phạm vi hoạt động của Rosatom không chỉ giới hạn trong lĩnh vực hạt nhân mà còn mở rộng sang sản xuất các sản phẩm công nghệ cao phi hạt nhân, y học hạt nhân, số hóa và phát triển phần mềm, logistics, cũng như phát triển Tuyến đường biển phía Bắc. Tập đoàn hiện bao gồm hơn 450 doanh nghiệp thành viên với lực lượng lao động gần 420.000 người.
Mục tiêu chiến lược bao quát và nổi bật nhất của Rosatom là trở thành một trong ba công ty hàng đầu thế giới trong mọi phân khúc của thị trường hạt nhân toàn cầu vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, tập đoàn xác định ba định hướng chiến lược gắn bó chặt chẽ với nhau: mở rộng thị trường, đổi mới sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.
Trong ba mục tiêu trên, việc giành được thị phần lớn hơn được coi là trọng tâm, chi phối hai mục tiêu còn lại là phát triển sản phẩm mới và củng cố lợi thế cạnh tranh. Rosatom từng đặt mục tiêu nâng tỷ trọng đơn hàng nước ngoài trong doanh thu từ 33% năm 2011 lên 50% vào cuối giai đoạn. Mục tiêu này gần như đã đạt được vào năm 2016, khi doanh thu từ hoạt động quốc tế chiếm hơn 47% tổng doanh thu của tập đoàn. Mục tiêu mới được Rosatom đặt ra là nâng tỷ lệ này lên mức “hơn hai phần ba” vào năm 2030.
Để đạt được mục tiêu đó, Rosatom đã tích cực phát triển các sản phẩm và công nghệ mới ngoài lĩnh vực kinh doanh cốt lõi, bao gồm y học hạt nhân, công nghệ laser, robot, siêu máy tính và năng lượng gió. Những hướng phát triển này được kỳ vọng sẽ giúp tập đoàn mở rộng nguồn thu quốc tế, đồng thời hỗ trợ nhà nước Nga thực hiện mục tiêu hiện đại hóa nền kinh tế và đa dạng hóa cơ cấu xuất khẩu theo hướng gia tăng giá trị.
Trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, đổi mới công nghệ của Rosatom tập trung chủ yếu vào dự án Proryv (Đột phá). Chiến lược Phát triển Nga đến năm 2030 (RDS2030) xác định rằng vị thế dẫn đầu về công nghệ của Nga sẽ được bảo đảm thông qua việc triển khai các lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ tư sử dụng neutron nhanh. Dự án Proryv hướng tới phát triển các lò phản ứng neutron nhanh vận hành theo chu trình nhiên liệu hạt nhân khép kín. Được triển khai במסגרת Chương trình Liên bang về Công nghệ Hạt nhân Tiên tiến giai đoạn 2010–2020, dự án này bao trùm phần lớn các hoạt động nghiên cứu và phát triển hạt nhân tiên tiến của Nga.
Nhà khoa học đứng đầu dự án Proryv, ông Evgeny Adamov, cho rằng dự án này đang đi trước các chương trình tương tự trên thế giới trong lĩnh vực điện hạt nhân dân sự khoảng 10 năm. Việc thương mại hóa công nghệ Proryv vào năm 2030, theo định hướng của RDS2030, được kỳ vọng sẽ tạo cú hích quan trọng cho vị thế xuất khẩu công nghệ hạt nhân dân sự của Nga. Theo RDS2030, doanh thu từ các sản phẩm mới dự kiến sẽ chiếm 40% tổng doanh thu của Rosatom vào cuối giai đoạn. Những bước tiến đáng kể hướng tới mục tiêu này đã được ghi nhận trong giai đoạn 2014–2016, khi danh mục đơn hàng 10 năm đối với các sản phẩm mới của Rosatom tăng 74,6%, còn doanh thu từ các sản phẩm mới – cả trong và ngoài lĩnh vực chuyên môn cốt lõi – tăng 52,6%.
Song song với đó, các nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu của Rosatom tập trung vào việc cắt giảm chi phí sản phẩm và rút ngắn thời gian xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Hiện nay, Rosatom đang giữ vị thế rất cạnh tranh trong lĩnh vực sản xuất và làm giàu uranium – nơi tập đoàn ước tính có chi phí thấp nhất thế giới – và đặt mục tiêu nâng thị phần trong lĩnh vực này lên 42% vào năm 2030.
(Theo Báo điện tử Chính phủ, Rosatomenergy)