Tình thế của Nga và Ukraine ở Bakhmut
Các lực lượng Nga đã gây tổn thất nặng nề cho quân đội Ukraine trong trận chiến giành Bakhmut ở tỉnh Donetsk miền Đông Ukraine, một đánh giá mới đây của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington cho biết.
Các binh sĩ Ukraine tại một vị trí tiền tuyến gần thành phố Bakhmut, vùng Donetsk, hôm 27/10. Ảnh: AP.
Theo ISW, quân đội Nga không chỉ tiến hành cuộc tấn công vào trung tâm Bakhmut mà còn cả khu vực phía Bắc và phía Nam thành phố. Nga đã tiến vào vùng ngoại ô phía Đông Bakhmut vào đầu tháng 7, sau khi giành được các thành phố Lysychansk và Severodonetsk lân cận.
Tương lai của Bakhmut rất quan trọng, có thể tạo ra bước ngoặt mới đối với chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga. Thành phố chiến lược này không chỉ là một điểm phòng thủ trên bản đồ Ukraine, mà là một trong những nút giao thông lớn và cuối cùng ở Donbass nằm trong tay Kiev.
Tất cả các tuyến tiếp vận của lực lượng vũ trang Ukraine tới Donbass đều phải qua đây. Một số nhà phân tích cho rằng, nếu Nga giành được Bakhmut thì đây sẽ là chiến công lớn của Tướng Sergei Surovikin tổng chỉ huy đầu tiên của chiến dịch quân sự Nga tại Ukraine. Ông Sergei Surovikin từng nói rằng, việc rút các lực lượng Nga khỏi Kherson hồi tháng 11 vừa qua là nhằm phân bổ lực lượng cho các hoạt động tấn công ở những khu vực khác.
Ông Fedir Venislavskiy – một thành viên của ủy ban an ninh quốc gia, quốc phòng và tình báo của quốc hội Ukraine cho rằng: “Điều mà giới lãnh đạo quân sự và chính trị Nga vô cùng mong muốn là chiếm được Bakhmut. Và đó là lý do tại sao ông Surovikin muốn dốc toàn lực cho nhiệm vụ này”.
Nếu Bakhmut thất thủ, thị trấn Chasiv Yar ở phía Tây khu vực này có thể cung cấp một tuyến phòng thủ thuận tiện cho 40% diện tích khu vực Donetsk, hiện do lực lượng ly khải ủng hộ Nga nắm giữ.
Về phía Ukraine, Đại tá Oleksandr Syrsky – chỉ huy lực lượng bộ binh nước này cho biết: “Xét từ quan điểm quân sự, Bakhmut ít có tầm quan trọng về mặt chiến lược, nhưng lại mang ý nghĩa lớn về mặt tâm lý”. Nếu Ukraine rút khỏi Bakhmut thì điều này không khác gì việc họ đang mất thế chủ động sau 4 tháng liên tục tiến công. Kịch bản này chắc chắn sẽ có lợi cho Nga, đồng thời khiến kế hoạch tiến hành các cuộc tấn công tiếp theo của Ukraine tại Donetsk và Lugansk trở nên khó khăn hơn. Đây là lý do tại sao trong 3 tuần qua, Ukraine liên tục đưa binh sỹ và thiết bị mới vào khu vực.
Chiến thuật của Nga và Ukraine
Trong suốt cuộc xung đột, Ukraine thường tránh những trận quyết chiến, nơi các bên tập trung nhiều nguồn lực, vì nhận thức được rằng kiểu giao tranh như vậy có thể mang lại lợi thế cho Nga.
“Những điều làm nên sức mạnh của chúng tôi như tính độc lập, chủ động, khả năng hành động ngay cả khi không có mệnh lệnh rõ ràng, cũng có thể trở thành điểm yếu nếu tất cả các đơn vị tập trung ở một chỗ. Kết quả của Bakhmut sẽ phụ thuộc vào khả năng phối hợp các lực lượng của chúng tôi”, ông Mykola Volokhov, chỉ huy đơn vị trinh sát máy bay không người lái Terra của Ukraine cho biết.
Một yếu tố khác chi phối hoạt động quân sự của Ukraine tại Bakhmut là mặt trận Kreminna-Svatove ở phía Bắc – nơi các cuộc tấn công của Ukraine đã bị sa lầy theo đúng nghĩa đen vì thời tiết khiến các con đường trở nên lầy lội. Các chỉ huy Ukraine đang chờ đợi nhiệt độ giảm sâu hơn khiến mặt đất đóng băng để họ có thể tiếp tục tiến về phía Đông. Nếu thành công bước tiến của Ukrraine sẽ gây nguy hiểm cho các đơn vị Nga đang tấn công Bakhmut, có thể buộc họ phải rút lui. Ngược lại những bước tiến của Nga tại Bakhmut, nếu được thực hiện trước, sẽ làm giảm sức ép của Ukraine đối với Kreminna và Svatove.
Chiến thuật ban đầu của Nga tại Bakhmut là dội pháo hạng nặng vào các mục tiêu của Ukraine trước khi sử dụng bộ binh tấn công. Đây cũng là chiến thuật mà Moscow đã áp dụng để giành quyền kiểm soát Mariupol vào tháng 5 và Severodonetsk, Lysychansk vào tháng 6 và tháng 7. Tuy nhiên, sau nhiều tháng giao tranh ác liệt gần Bakhmut, Nga chỉ đạt được những bước tiến hạn chế do vấp phải sự kháng cự mạnh mẽ của Ukraine.
Một chỉ huy khẩu đội pháo Akatsiya 152 mm của Ukraine cho biết, cường độ hỏa lực của Nga ở Bakhmut những ngày này thấp hơn nhiều so với mặt trận Kherson.
Bất chấp việc Nga đẩy mạnh các cuộc tấn công nhằm bao vây Bakhmut, cho đến nay, Ukraine vẫn giữ quyền kiểm soát ít nhất 3 con đường tiếp vận chính. Các tuyến đường này được Ukraine sử dụng để vận chuyển đạn dược, nhiên liệu và thực phẩm ra tiền tuyến.
Khi mùa đông khắc nghiệt bao trùm châu Âu, các chuyên gia cho rằng cuộc xung đột đang bước vào thời điểm quan trọng và kết quả trận đánh tại Bakhmut có thể quyết định điều gì sẽ diễn ra tiếp theo.
Gregory Simons, Phó Giáo sư tại Viện Nghiên cứu Nga và Á-Âu thuộc Đại học Uppsala nhận định, Bakhmut có thể là “mặt trận then chốt” trong cuộc chiến. Phát biểu với TRT World, ông lưu ý: “Đó là một lò lửa sẽ làm suy yếu một trong hai quân đội. Quân đội nào khôi phục sức mạnh nhanh hơn sẽ có thể chiếm thế thượng phong trên chiến trường”.
Theo chuyên gia Simons, kết quả cuộc giao tranh tại Bakhmut sẽ phụ thuộc vào việc bên nào giữ vững quyết tâm và tinh thần thép hơn./.