Gia đình và đồng nghiệp thân thiết cho biết một tuần trở lại đây, sức khỏe của NSND Đào Trọng Khánh giảm sút nghiêm trọng. Ông qua đời lúc 16h40 ngày 20/9 tại nhà riêng ở TP. Hải Phòng.
Đạo diễn, NSND Đào Trọng Khánh sinh năm 1945, nguyên quán Hải Phòng. Trong quá trình làm việc, một số giấy tờ của ông ghi năm sinh là 1940.
NSND Đào Trọng Khánh nổi tiếng với dòng phim tài liệu. Ảnh: Nguyễn Đình Toán.
Lễ viếng NSND Đào Trọng Khánh được tổ chức vào 14h30 ngày 22/9, tại Nhà tang lễ Viện Y học Hải quân (TP. Hải Phòng). Lễ truy điệu và đưa tiễn diễn ra chiều 23/9.
NSND Đào Trọng Khánh có khoảng bốn thập kỷ gắn bó với nghệ thuật. Ông là bậc thầy phim tài liệu, đảm nhiệm nhiều vai trò như viết kịch bản, lời bình, làm đạo diễn.
Ông bắt đầu làm phim tài liệu từ năm 1965. Tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 (1985), ông nhận hai giải Bông sen Vàng cho các phim tài liệu 1/50 giây cuộc đời và Việt Nam - Hồ Chí Minh. Đạo diễn Đào Trọng Khánh được phong tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân năm 2000. Năm 2007, ông nhận giải Đạo diễn xuất sắc tại LHP Việt Nam lần thứ 15.
Năm 2014, NSND Đào Trọng Khánh hoàn thành phim tài liệu dài 60 phút có tựa đề Giọt nước giữa đại dương - chắt lọc từ 700 phút phim tư liệu về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: Nguyễn Đình Toán.
Các thước phim của NSND Đào Trọng Khánh hiện lên sống động, giàu chất thơ, bởi ông là người yêu văn chương. Họa sĩ Lê Thiết Cương từng nhận định dù ông làm văn, làm báo, làm điện ảnh thì đó cũng chỉ là thân cây, là cành, là ngọn. Gốc của NSND Đào Trọng Khánh là một thi nhân, với bút danh Đào Nguyễn.
Ông là bạn thân với nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, nhà văn Nguyễn Khắc Phục.
NSND Đào Trọng Khánh chính là nhân vật trong câu thơ của Lưu Quang Vũ được nhiều người nhắc nhớ " Thơ Khánh buồn như lòng đất nước / Thơ hay, đời loạn chẳng ai dùng".
Đạo diễn Trịnh Quang Tùng - Phó tổng giám đốc phụ trách Hãng phim Tài liệu và Khoa học T.Ư - tới thăm NSND Đào Trọng Khánh một ngày trước khi bậc thầy của phim tài liệu Việt Nam đi về thế giới bên kia.
Anh kể khi gặp mặt NSND Đào Trọng Khánh vẫn nhận ra, muốn nói gì đó nhưng không gắng gượng được.
Trong ký ức của đạo diễn Trịnh Quang Tùng NSND Đào Trọng Khánh luôn là "ông bầu" của hãng phim. Biệt danh này xuất phát từ việc cố đạo diễn có tay nghề giỏi, có tài quy tụ, vận động anh em trong cơ quan, lại thường xuyên giúp đỡ mọi người nên được quý mến, nể trọng.
Ông là người sôi nổi, phóng khoáng, được ví như "ông bầu" của Hãng phim Tài liệu và Khoa học T.Ư. Ảnh: Nguyễn Đình Toán.
"Với tôi, NSND Đào Trọng Khánh là cuốn bách khoa toàn thư. Ông có trí nhớ vĩ đại, đọc nhiều và nhớ nhiều. Lời bình phim ông viết có nhiều ý tứ văn chương, vừa gần gũi vừa sâu sắc", đạo diễn Trịnh Quang Tùng chia sẻ với Tiền Phong . NSND Đào Trọng Khánh đóng góp nhiều tác phẩm làm nên thương hiệu Hãng phim Tài liệu và Khoa học T.Ư.
Là người con của đất cảng Hải Phòng, NSND Đào Trọng Khánh cũng thể hiện tình yêu quê hương qua những tác phẩm tùy bút như Chợ Sắt ngày xưa, Nhập hồn Tam Bạc...