Từ ngày 15/8/2023, Thông tư 24/2023/TT-BCA (Thông tư 24) quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới do Bộ Công an ban hành chính thức có hiệu lực. Một trong những quy định mới đáng chú ý là việc cấp, quản lý biển số xe cơ giới sẽ theo mã định danh.
Cụ thể, theo khoản 3, khoản 7 và khoản 8 Điều 3 Thông tư 24/2023 quy định về biển số định danh như sau:
Biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe (sau đây gọi là biển số định danh). Biển số định danh là biển số có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số theo quy định tại Thông tư 24/2023.
Đối với chủ xe là công dân Việt Nam thì biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân.
Đối với chủ xe là người nước ngoài thì biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập hoặc số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc số chứng minh thư khác do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình.
Số biển số định danh được giữ lại cho chủ xe trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày thu hồi; quá thời hạn nêu trên, nếu chủ xe chưa đăng ký thì số biển số định danh đó được chuyển vào kho biển số để đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân theo quy định.
Trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương này sang tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe).
Biển số định danh có hiệu lực từ 15/8/2023
Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định chuyển tiếp như sau:
- Đối với xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe.
- Đối với xe đã đăng ký biển 5 số, nếu chủ xe đã làm thủ tục thu hồi trước ngày 15/8/2023 thì số biển số đó được chuyển vào kho biển số để cấp biển số theo quy định.
- Đối với xe đã đăng ký biển 5 số có ký hiệu "LD", "DA", "MĐ", "R" thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, kể cả khi cấp đổi, cấp lại biển số, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số theo quy định của Thông tư 24/2023/TT-BCA.
- Đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số định danh hoặc khi chủ xe thực hiện thủ tục cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi biển số xe, cấp lại chứng nhận đăng ký xe, cấp lại biển số xe hoặc đăng ký sang tên, di chuyển xe theo quy định của Thông tư 24/2023/TT-BCA thì thực hiện thu hồi biển 3 hoặc 4 số đó và cấp đổi sang biển số định danh theo quy định.
Như vậy, các biển số xe 5 số cấp trước và sau ngày 15/8/2023 đều được quản lý theo mã định danh của chủ xe, tức biển số gắn với từng người cụ thể.
Hơn nữa, theo quy định mới, biển số xe chỉ được cấp đổi sang biển khác khi chủ xe có nhu cầu cấp đổi biển số cũ loại 3 số, 4 số sang biển số định danh dạng 5 số.
Điều này khiến nhiều chủ xe sở hữu biển số không đẹp (theo quan niệm cá nhân) băn khoăn không biết có đổi được hay không? Tuy nhiên, để giải quyết vẫn đế này thì vẫn có cách chỉ là khó hơn trước đây.
Sở hữu biển số định danh không đẹp có thể lấy được biển số đẹp hơn
Ngoài cách lựa chọn tham gia đấu giá biển số theo quy định mới, người dân đang sở hữu biển số xấu có thể lấy được biển số đẹp hơn nếu thực hiện theo một trong hai cách sau:
Bán, tặng sang nhượng lại xe và không đăng ký xe trong thời gian 5 năm
Theo quy định tại khoản 7, điều 3, Thông tư 24 trong trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình.
Tuy nhiên, số biển số định danh được giữ lại cho chủ xe có thời hạn nhất định. Biển số xe này sẽ được giữ lại trong thời gian 5 năm kể từ ngày thu hồi. Sau 5 năm, nếu chủ xe chưa đăng ký xe khác thì số biển số này sẽ được chuyển vào kho biển số để đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân khác theo quy định.
Như vậy, nếu chủ xe sở hữu biển số định danh không đẹp và muốn có biển số định danh mới với dãy số đẹp hơn, chủ xe có thể làm thủ tục chuyển quyền sở hữu xe (bán, tặng hay sang nhượng cho người khác) chiếc xe đang gắn biển số được cho là xấu.
Sau đó, tiến hành thủ tục thu hồi biển số và không làm thủ tục đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình trong thời hạn 5 năm kể từ ngày biển số kia bị thu hồi. Sau thời hạn này, khi mua xe mới và đăng ký chủ xe sẽ được cấp biển định danh mới.
Mua thêm xe khác để có thêm biển số định danh
Thông tư 24/2023/TT-BCA chỉ quy định biển số xe được cấp và quản lý theo mã số định danh của chủ xe nhưng không giới hạn số lượng biển số định danh của một cá nhân, tổ chức.
Do đó, mỗi người có thể sở hữu nhiều biển số định danh và khi làm thủ tục đăng ký xe mới, chủ xe sẽ được cấp thêm biển số mới. Và chủ xe sẽ có cơ hội sở hữu biển số định danh mới với dãy số đẹp hơn.