Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), lãi suất VND bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm 80 - 90% tổng khối lượng giao dịch) ngày 7/9 đã tăng vọt lên 6,88%/năm - mức cao nhất kể từ tháng 9/2012.
Trước đó, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã liên tục leo thang trong nửa cuối tháng 8 và chạm mức 4,42% kết phiên giao dịch 31/8.
Theo giới phân tích, nguyên nhân khiến lãi suất VND liên ngân hàng có diễn biến tăng mạnh đến từ nhịp hút ròng mạnh trên 88.000 tỷ của NHNN vào trung tuần tháng 8 (lượng hút ròng theo tuần cao nhất kể từ năm 2019 tới nay). Ngoài ra, hoạt động bán ngoại tệ để bình ổn tỷ giá của NHNN cũng khiến một lượng lớn VND bị rút khỏi hệ thống ngân hàng trong những tuần gần đây.
Một lý do khác khiến nhu cầu thanh khoản gia tăng đến từ việc NHNN chính thức nới "room" tín dụng cho các ngân hàng. Do đó, một số ngân hàng đã rục rịch cho mở lại hoạt động giải ngân vốn đã bị ùn ứ lâu nay. Điều này cũng phần lý giải cho diễn biến thanh khoản căng thẳng cục bộ vài ngày gần đây.
Ở một phương diện khác, lãi suất VND liên ngân hàng được đẩy lên cao cũng được cho là xuất phát từ định hướng điều hành của NHNN nhằm tạo ra chênh lệch an toàn với lãi suất USD, góp phần kìm hãm đà tăng của tỷ giá.
Chứng khoán Vietcombank dự báo, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng trung bình năm 2022 có thể cao hơn 1,2 - 1,5% so với trung bình năm 2021.
VCBS cho rằng, áp lực từ lạm phát kỳ vọng khiến nhà điều hành có động thái thận trọng hơn. NHNN với ưu tiên chính sách hàng đầu là kiểm soát lạm phát, không thể quá mạnh tay trong việc duy trì trạng thái thanh khoản dồi dào.
Lãi suất trên thị trường dân cư cũng tăng đều trong một vài tháng trở lại đây. Lãi suất tiền gửi ngân hàng cao nhất khảo sát tại các NHTM trong tháng 9/2022 ở kỳ hạn 12-24 tháng lên tới 7,3%/năm.