TP HCM đang rộ lên các điểm bán “quýt đỏ”, trái nhỏ có vỏ màu cam đậm, cuống lá xanh mướt trông bắt mắt. Người bán giới thiệu là quýt Thái, song ban quản lý chợ khẳng định nguồn hàng từ Trung Quốc.
Trên các tuyến đường Nguyễn Thái Sơn, Nguyễn Văn Lượng (quận Gò Vấp), Cách Mạng Tháng Tám, Tô Hiến Thành (quận 10)… hàng loạt xe đẩy chất đầy quýt, gắn bảng ghi “Quýt Thái” 26.000 đồng một kg. Người bán mau miệng mời chào: “Quýt Thái Lan ngon ngọt, hàng đảm bảo tươi mới, xem cuống lá còn xanh thế này thì không sợ hàng cũ”.
Nghe khách lo ngại quýt Trung Quốc, bà bán hàng này phân bua: “Trung Quốc chỉ có táo, lê chứ làm gì có quýt”. Thùng hàng toàn ghi chữ Trung Quốc, người bán giải thích: “Đúng quýt Thái mà, mối bỏ hàng họ đóng thùng vậy cho tiện thôi”.
Loại quýt này cũng được bán nhiều ở các chợ, giá cao hơn. Hầu như không người bán nào thừa nhận đó là quýt Trung Quốc. Chị Hường, trưởng ngành hàng trái cây chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh) cho biết: “Người tiêu dùng lo ngại trái cây Trung Quốc nên người bán giới thiệu quýt Thái cho dễ bán chứ thực ra đó là quýt Trung Quốc. Khác với bom, lê tươi lâu, loại quýt này rất mau héo, dập vỏ. Màu sắc bắt mắt, đang vào mùa quýt ngọt lịm, không có hạt dễ ăn, giá lại rẻ nên nhiều người chuộng mua”.
Tại chợ đầu mối nông sản thực phẩm Thủ Đức (quận Thủ Đức), “quýt đỏ”, “quýt Thái” chỉ là cách gọi của người bán lẻ, còn thương nhân chợ đầu mối gọi đây là “quýt kim”, “quýt rổ” (đóng từng rổ bán lẻ) và nói thẳng là xuất xứ Trung Quốc.
Thời điểm này, quýt Trung Quốc đang vào mùa nên lượng hàng đổ về chợ đầu mối hằng đêm lên đến hàng chục tấn, do các xe tải đưa từ Bắc vào. Giá sỉ hiện nay khoảng 23.000 đồng một kg. Càng về sáng, quýt rớt giá chỉ còn 12.000-18.000 đồng một kg.
Một nhân viên bốc hàng trước cổng chợ Thủ Đức cho biết: “Dưới mỗi thùng luôn có hai chai nước giữ lạnh nên quýt để cả tuần không héo”. Người này trả lời "không biết" khi khách hỏi là nước gì.
Để giữ quýt tươi lâu, một số người bán lẻ chốc chốc lại dùng chai xịt nước trực tiếp lên trái quýt. Hỏi thì họ nói là nước lạnh nhưng tại chợ Kim Biên (quận 5), chỉ cần hỏi mua chất làm trái cây tươi lâu thì người bán đưa ngay loại hóa chất dạng nước hoặc bột không nhãn mác, hướng dẫn chỉ cần pha với nước xịt đều, trái cây sẽ giữ tươi được lâu.
Loại này chỉ bán theo kg, không bán lẻ, giá từ 55.000 đến 300.000 đồng một kg, tùy loại. Trong khi đó, việc kiểm tra mặt hàng trái cây hiện nay chủ yếu chỉ dừng ở kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu, bỏ ngỏ việc kiểm soát chất bảo quản giữ trái cây tươi lâu.
Bà Nguyễn Thanh Hà - Phó giám đốc Kinh doanh chợ đầu mối nông sản Thủ Đức khẳng định: “Trong danh mục các mặt hàng trái cây nhập chợ hoàn toàn không có quýt Thái, chỉ có quýt kim xuất xứ Trung Quốc từ Bắc đưa vào và quýt ta, quýt đường trong nước từ miền Tây lên. Ngoài ra, còn có quýt kiếng cũng của Trung Quốc nhưng trái to hơn”.