Trước tiên, xây dựng “Phương án ngăn chặn và xử lý nghiêm, triệt để việc tiêu thụ gà nhập lậu, không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch, không đảm bảo an toàn thực phẩm tại chợ Hà Vĩ và các chợ đầu mối khác”.
Chính thức hoạt động từ ngày 3/1/2012, chợ gia cầm Hà Vĩ (xã Lê Lợi, huyện Thường Tín, Hà Nội) là một trong những chợ đầu mối buôn bán gia cầm lớn nhất miền Bắc.
Chợ rộng hơn 1ha, có 162 ki-ốt kinh doanh. Trong đó, 81 hộ kinh doanh thủy cầm (ngan, vịt), 65 hộ kinh doanh gia cầm, 16 hộ tạm nghỉ kinh doanh. Hiện mới chỉ có 50 hộ kinh doanh có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Hàng chục tấn gà nhập lậu được tiêu thụ ở chợ Hà Vĩ mỗi ngày.
Những tháng đầu năm 2012, tình trạng gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu, không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch, không đảm bảo an toàn thực phẩm xuất hiện ở nhiều địa phương như: tuyến biên giới các tỉnh Lạng Sơn, Móng Cái, Quảng Ninh, Lào Cai,...Từ đó xâm nhập vào thị trường Hà Nội, đặc biệt là ở chợ gia cầm Hà Vĩ (Thường Tín).
Trao đổi với phóng viên Soha News ông Lê Xuân Quyết – trưởng Ban quản lý chợ gia cầm Hà Vĩ cho biết, trước thời điểm 31/7/2012, trung bình mỗi ngày có khoảng 60-80 tấn gà được đưa về chợ tiêu thụ. Trong đó, gà nhập lậu từ 14-24 tấn. Từ đầu tháng 8 đến nay, do được kiểm soát chặt chẽ, lượng gà nhập lậu về chợ đã giảm hẳn, chỉ còn 2-3 tấn.
Mặc dù đã bố trí lực lượng chốt chặn đủ các hướng để kiểm duyệt gia cầm nhập lậu vào chợ nhưng thủ đoạn các đối tượng buôn lậu gia cầm ngày càng tinh vi hơn.
Các đối tượng vận chuyển đã hình thành các đường dây có tổ chức, chuyên chở chủ yếu vào ban đêm và rạng sáng.
Chúng thường xuyên theo dõi hoạt động của lực lượng chức năng, thay đổi thời gian, địa điểm tập kết hàng vi phạm. Sử dụng nhiều biển số giả trên một cung đường, tìm cách thay đổi lịch trình, ém hàng nếu thấy động.
Thậm chí huy động lực lượng, phương tiện chèn, ép khi bị kiểm tra. Huy động hàng trăm người hỗ trợ tẩu tán hàng, trong khi lực lượng chức năng mỏng, trang thiết bị phục vụ kiểm tra, kiểm soát còn hạn chế.
Gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc chủ yếu vận chuyển về chợ Hà Vĩ và các chợ đầu mối khác trên địa bàn Hà Nội qua các tuyến đường: Tuyến Móng Cái (Quảng Ninh) theo QL18 về QL5, đến Phố Nối (Hưng Yên) theo đường 38, đường 39 về địa bàn huyện Khoái Châu. Sau đó đi về Hà Nội theo cầu Thanh Trì hoặc theo đường đê phải sông Hồng qua phà Tứ Dân (Cẩm Xuyên, Hưng Yên) sang chợ Hà Vĩ; Tuyến Lạng Sơn về Bắc Giang - Bắc Ninh hoặc qua Vĩnh Phúc, Phú Thọ tiêu thụ, hoặc qua Bắc Ninh – Đông Anh – cầu Thăng Long vào nội thành; Tuyến Hà Nam – Hưng Yên về Hà Nội; Tuyến Lào Cai – Hòa Bình – Vĩnh Phúc về Hà Nội. Ngoài ra, gia cầm nhập lậu còn đưa qua Hải Phòng về Thái Bình rồi về Hà Nội tiêu thụ.
Theo ông Trưởng BQL chợ Hà Vĩ, nguyên nhân chính của tình trạng gà nhập lậu ồ ạt, bất chấp chất lượng kém, nguy cơ mang mầm bệnh cao là do chênh lệch giá giữa gà nhập và gà trong nước. Số lượng thu mua ổn định hơn việc thu mua ở các trang trại nhỏ lẻ trong nước.
Cụ thể, giá gà thải loại không rõ nguồn gốc bán ra với giá từ 15.000đồng/kg, về đến Móng Cái (Quảng Ninh) có giá khoảng 30.000đồng-35.000đồng/kg. Khi về đến các chợ giá ở nội thành Hà Nội lên đến 65.000 – 70.000đồng/kg.
Thủ đoạn nhập lậu gà về chợ Hà Vĩ rất tinh vi.
Thay vì đưa gà về chợ Hà Vĩ, các đối tượng buôn gà loại thải bây giờ còn bắt tay với một số trang trại nuôi gia cầm trên địa bàn, gửi gà nhập lậu vào nuôi nhốt qua đêm để hợp thức hóa thành gà sạch, sau đó đem ra chợ bán. Với các trường hợp không thuê được nơi nuôi nhốt, đối tượng buôn gà chuyển thẳng đến các điểm bán lẻ ở một số huyện ngoại thành.
Mới đây, vào rạng sáng 1/11, tổ công tác Đội 3 Phòng Cảnh sát PCTP về môi trường, bắt quả tang xe ô tô BKS 30Z-1488 do lái xe Đặng Thế Hùng (SN 1972), trú ở Kỳ Sơn, Hòa Bình điều khiển, đang vận chuyển gần 850kg gà nhập lậu về địa bàn xã Tuyết Nghĩa, huyện Quốc Oai tiêu thụ.