Ông Bùi Văn Đông, một lão ngư ở Hòn Cò, thị trấn Cái Rồng, Vân Đồn, một trong những người đầu tiên nuôi tu hài của vùng biển Vân Đồn từ đầu năm 2003, giờ thẫn thờ bởi hơn 40.000 lồng tu hài của ông giờ chỉ còn những đám bọt biển tan đi. Sau hàng chục vụ nuôi tu hài lãi lớn, đầu năm 2012, ông dốc toàn bộ vốn liếng và vay thêm NH 4 tỷ đồng để đầu tư thả 40.000 lồng tu hài giống.
“Nhưng đầu tháng 5, khi vớt thử lồng chuẩn bị cho vụ thu hoạch, tôi phát hiện có tu hài chết. Vớt thử các lồng khác, tình hình cũng chết tương tự. Thế rồi cả 40.000 lồng tu hài đều chết hết”, bà Yến, vợ ông Đông gạt nước mắt nói.
Theo ông Lê Hồng Phương, Chủ tịch UBND xã Bản Sen, tính từ đầu tháng 5/2012 đến nay đã có trên 10 triệu con tu hài giống và tu hài thương phẩm trong xã chết. Chỉ riêng tiền con giống mà người dân xã Bản Sen đầu tư đã mất trên 34 tỷ đồng. Tính cả tiền công chăm sóc và tiền đầu tư cơ sở là hàng trăm tỷ đồng trôi theo bọt biển.
Người dân cố gắng tận thu tu hài. Được đồng nào hay đồng ấy còn hơn trắng tay. Ảnh:Đình Tú.
Nhưng thiệt hại lớn nhất phải kể đến các DN. Ông Hoàng Văn Cường, Giám đốc Công ty TNHH Quan Minh, cho biết: Vụ năm nay công ty thả nuôi hơn 100 ha với hơn 200.000 lồng, nhưng đã bị chết hết, thiệt hại lên đến 30 tỷ đồng. Ông Đỗ Hữu Tờ, Giám đốc Công ty TNHH Đỗ Tờ, cũng cho biết đã thiệt hại hơn 15 triệu con giống với số tiền đầu tư trên 20 tỷ đồng.
Ông Hoàng Văn Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Đồn, cho biết chỉ riêng thiệt hại tại các DN đã lên đến 500 tỷ đồng. Nếu tính thiệt hại của cả 700 DN, hộ dân nuôi toàn huyện Vân Đồn thì đã lên đến trên 1.000 tỷ đồng.
Con giống Trung Quốc gây bệnh
Theo ông Đoàn Duy Ái, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Quảng Ninh, mặc dù nguyên nhân tu hài chết hàng loạt là các loại ký sinh trùng gồm nội ký sinh Perkinsis spp, vi khuẩn Vibrio spp, do ô nhiễm môi trường, nhưng chính nguồn giống được nhập về từ Trung Quốc không kiểm soát được khiến dịch bệnh phát triển phức tạp.
Đáng chú ý là dịch bệnh lây lan trên diện rộng và không có thuốc chữa nên huyện Vân Đồn đã khuyến cáo nông dân và các DN thời dừng nuôi tu hài trong thời gian 2 năm.