Các trò chơi có thưởng ở Việt Nam
Bắt đầu từ năm 1992, Chính phủ cho thí điểm kinh doanh casino dành cho người nước ngoài tại Hải Phòng. Đến 2003, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 32/2003/QĐ-TTg quy định về hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài, bước đầu đã xác lập cơ chế quản lý loại hình kinh doanh đặc thù này.
Theo đó, kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng là DN cung cấp dịch vụ để tiến hành trò chơi giữa người với máy điện tử sử dụng làm trò chơi có cài sẵn chương trình trả thưởng tự động.
DN có nhu cầu hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng phải nộp hồ sơ xin phép tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc cấp Giấy phép.
Kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng thuộc lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, không khuyến khích phát triển. DN kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp và các loại thuế khác theo quy định…
Khi được cấp giấy phép thì DN được phép nhập khẩu các thiết bị điện tử và theo quy định thì các thiết bị điện tử dùng cho khách phải đảm bảo chất lượng, đảm bảo không có sự sai sót so với chương trình cài đặt sẵn.
Tính đến nay trên phạm vi cả nước đã có 50 điểm được phép chia làm 3 nhóm.
Nhóm 1 là những DN kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng trên máy, gồm có 43 điểm kinh doanh tại các khách sạn 3 sao trở lên và một số điểm du lịch, tập trung chủ yếu ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.
Nhóm 2 là DN kinh doanh trò chơi có thưởng, gồm 6 DN kinh doanh các trò chơi trên máy và một tỷ lệ giới hạn bàn trò chơi. Trong đó, Công ty TNHH Dự án Hồ Tràm (Bà Rịa - Vũng Tàu) có 180 bàn và 2.000 máy (chưa đưa vào hoạt động), Công ty liên doanh đầu tư Genting VinaCapital Nam Hội An (QuảngNam) có 180 bàn và 2.000 máy (chưa đưa vào hoạt động), Công ty Liên doanh Du lịch và Giải trí Quốc tế đặc biệt Silver Shores Hoàng Đạt (Đà Nẵng) có 08 bàn và 100 máy, Công ty liên doanh Hải Ninh Lợi Lai (Quảng Ninh) có 20 bàn và 100 máy và Công ty Liên doanh Khách sạn Quốc tế Lào Cai có 8 bàn và 300 máy…
Nhóm 3 gồm DN kinh doanh casino chỉ có 1 DN là Cty Liên doanh Du lịch Quốc tế Hải Phòng. Thực chất, đây là DN kinh doanh trò chơi có thưởng vì hiện tại Công ty này đang kinh doanh 24 bàn và 50 máy.
Tất cả các điểm kinh doanh đều có loại hình trò chơi là Bacarat, Blackjack, Roulette, PaiGow, Tài sỉu, máy giật xèng. Điểm khác duy nhất giữa DN nhóm 1 và các nhóm 2,3 là các loại hình trò chơi trên được điện tử hóa, nhưng về luật chơi hoàn toàn giống nhau. Theo phân loại của thế giới, đây là các trò chơi trong sòng bạc điện tử.
Thu lợi ngàn tỷ
Theo Bộ Tài chính, doanh thu từ hoạt động trò chơi điện tử có thưởng tăng trưởng khá cao trong những năm gần đây, bình quân luôn duy trì ở mức 10-15%/năm.
Năm 2011 ước đạt khoảng 5.000 tỷ đồng, các cơ sở kinh doanh ở khu vực miền Nam có doanh thu và tỷ lệ tăng trưởng cao hơn 2 khu vực còn lại. Lợi nhuận trung bình năm 2011 từ hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng khoảng 20 tỷ đồng/cơ sở kinh doanh. Tổng số nộp NSNN năm 2011 đạt 1.500 tỷ đồng.
Tuy nhiên theo nhận xét của Bộ Tài chính, việc tổ chức kinh doanh dịch vụ này thời gian qua thiếu quy hoạch tổng thể, số lượng cấp phép nhiều nhưng quy mô đầu tư nhỏ và phân tán dẫn đến hiệu quả kinh doanh không cao và không thúc đẩy phát triển du lịch.
Việc quản lý không chặt dẫn đến hiện tượng người Việt Nam không được phép tham gia các trò chơi này vẫn vào chơi. Đã có 6 điểm kinh doanh đã bị khởi tố bởi hành vi vi phạm này.
Ngoài ra còn 1 số quy định chưa chặt chẽ, chẳng hạn như thiết bị điện tử dùng cho khách thiếu hẳn những yêu cầu nghiêm ngặt về khâu thẩm định trong khi việc quản lý thiết bị đánh bạc hết sức quan trọng vì có liên quan đến hành vi chống gian lận.
Từ năm 2007, Chính phủ đã yêu cầu tạm dừng cấp phép cho đến khi khung pháp lý mới được ban hành.
Ngoài Quyết định cho phép kinh doanh một số trò chơi có thưởng dành cho người nước ngoài này thì Việt Nam vẫn cấm đánh bạc. Luật Doanh nghiệp cũng cấm kinh doanh hoạt động "tổ chức đánh bạc, gá bạc trái phép". Theo Luật Thương mại thì tổ chức đánh bạc, gá bạc dưới mọi hình thức nằm trong Danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh.
Trong cam kết WTO, Việt Nam không cam kết mở cửa toàn bộ dịch vụ đánh bạc và cá cược mà chỉ cam kết dịch vụ trò chơi điện tử có thưởng và không cam kết phương thức cung cấp dịch vụ qua biên giới.
Vào tháng 10/2010, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định bao gồm cho phép cả kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng và casino. Tuy nhiên nó đã không được thông qua.
Cuối năm 2011, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản hối thúc Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện dự thảo nghị định về "kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài", không bao gồm nội dung casino.
Mặc dù vậy, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn không ngừng nhòm ngó thị trường Việt Nam và liên tục đưa ra các đề xuất mới.
Gần đây nhất, tập đoàn Las Vegas Sands đã bày tỏ mong muốn đầu tư hai khu nghỉ dưỡng phức hợp tại Hà Nội và Tp.HCM, trong đó có hạng mục casino, với tổng vốn đầu tư có thể lên tới 6 tỷ USD. Tập đoàn Genting (Malaysia) thì đang nghiên cứu đầu tư, lại cũng một khu liên hợp vui chơi giải trí tổng hợp quy mô lớn, bao gồm casino ở Huyện đảo Vân Đồn (Quảng Ninh) với vốn đầu tư trên 4 tỷ USD.
Gần đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã được giao để triển khai thí điểm đầu tư vào casino tại đảo Phú Quốc và xem xét dự án tại Vân Đồn.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bùi Quang Vinh thì xác nhận hiện Việt Nam mới chỉ chấp nhận duy nhất cho kêu gọi đầu tư vào casino quy mô lớn tại Phú Quốc. Các địa điểm khác mới chỉ là ý tưởng của địa phương, nhà đầu tư và cần được cân nhắc kỹ. Tất nhiên các hoạt động này vẫn chỉ dành cho khách nước ngoài, người Việt Nam không được tham gia.