Mỗi NH một mức phí
Anh S. (ngụ ở Tân Bình) gửi 7 lượng vàng ở Ngân hàng (NH) Á Châu (ACB) cho biết trước ngày 25.11, anh đã rút vàng đem về nhà cất. “Nhân viên NH có khuyên tôi bán cho NH và chuyển qua gửi tiết kiệm tiền hoặc gửi vàng để NH giữ và tôi phải trả phí. Cả hai cách này tôi đều không muốn. Nếu muốn gửi tiền thì trước đó tôi đã không mua vàng làm gì. Gửi NH giữ thì vừa tốn phí, vừa lo mai mốt cần có rút vàng ra được không?”.
Một vòng quanh các NH ở khu vực trung tâm TP.HCM, chúng tôi thấy trên các bảng điện tử, phần lãi suất (LS) huy động vàng đã không còn. Mức phí giữ hộ vàng ở mỗi NH mỗi khác. Tại ACB là 0,05%/lần, tối thiểu là 20.000 đồng, không giới hạn thời gian gửi và lượng vàng tối thiểu nhận giữ là 1 lượng.
Tại NH TMCP Sài Gòn, mức phí là 2%/năm, tối thiểu 30.000 đồng; NH TMCP Việt Á là 0,05%/tháng, tối thiểu 30.000 đồng/tháng, tối đa 1.000.000 đồng/tháng; NH TMCP Đông Á là 0,005%, tối thiểu 2.000 đồng, tối đa 100.000 đồng, không giới hạn thời gian gửi...
Là đơn vị triển khai dịch vụ giữ hộ vàng từ hơn 1 năm nay, ông Phan Huy Khang, TGĐ NH TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank), cho biết: “Người dân sử dụng dịch vụ này khá ít bởi thời hạn mà NH ngưng nhận vàng huy động chỉ mới đây. Nhiều sổ tiết kiệm vàng trước đó đã được khách hàng chuyển sang kỳ hạn dài đến ngày 30.6.2013”.Theo ông Khang, lượng khách hàng đáo hạn sổ tiết kiệm vàng thời điểm này không nhiều nên dịch vụ giữ hộ vàng chưa phát triển.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NH Nhà nước chi nhánh TP.HCM, cho rằng: “Người dân sử dụng dịch vụ giữ hộ vàng tại các NH chưa nhiều bởi thói quen trước đây người dân gửi vàng ở NH được lãi, nay phải trả phí. Từ trước tháng 5.2012, một số NH còn trả phí cho khách hàng khi họ sử dụng dịch vụ giữ hộ vàng. NHNN đã có chỉ thị yêu cầu các NH không được trả phí, lãi, lợi tức và các hình thức khác cho khách hàng khi thực hiện dịch vụ giữ hộ vàng. Đồng thời các NH không dùng vàng giữ hộ để cầm cố, thế chấp, ký quỹ bảo đảm cho nghĩa vụ trả nợ tiền vay tại các NH khác...”.
Về mức phí NH thực hiện thu giữ hộ vàng từ người dân, theo ông Minh do từng NH quy định chứ NHNN không quy định chung.
Lãng phí
Theo một chuyên gia có kinh nghiệm hoạt động hơn 25 năm trong lĩnh vực vàng, khi NH thương mại ngưng huy động vàng, thị trường không còn ai đứng ra huy động lượng vàng trong dân ước tính từ 300 - 500 tấn. Trong khi nền kinh tế đang rất thiếu vốn đầu tư, việc để vàng từ NH quay về nằm im trong tủ của dân thực sự đáng tiếc.
Cũng cần lưu ý rằng trong khi NH phải ngừng huy động vàng thì đã xuất hiện công ty phát hành trái phiếu huy động vàng tại khu vực miền Trung. Điều này nhắc nhớ các biến tướng trên thị trường vàng trước đây, khi các NH chưa tham gia huy động vàng thì có khá nhiều công ty đứng ra huy động. Chỉ khi NH tham gia huy động vàng, hoạt động của các công ty này mới chấm dứt.
Nhân viên một công ty kinh doanh vàng cho biết sau khi mua vàng, nếu không muốn đem về nhà cất thì người mua có thể gửi lại công ty. Tuy nhiên, khi muốn rút vàng, người gửi phải thông báo cho công ty trước 24 giờ. Công ty sẽ không thu bất cứ loại phí nào từ việc giữ hộ này.
Ông Trần Thanh Hải, TGĐ Công ty CP đầu tư và kinh doanh vàng Việt Nam (VGB), nhận xét: “NHNN đánh giá trong dân có khoảng 300 - 500 tấn vàng mà lại không có hình thức nào huy động nguồn vốn này thì đúng là lãng phí quá. Hiện người có vàng có tâm lý nghe ngóng, tìm hiểu xem nên để vàng ở nhà hay gửi NH giữ, chấp nhận đóng phí hoặc tìm một công ty nào đó để gửi.
Nhưng họ rất lo vì để vàng ở nhà hay gửi ở một công ty nào đó thì rủi ro cao, có thể bị mất trộm hoặc công ty mất khả năng trả. Gửi NH thì chưa biết phí giữ hộ của các NH có ổn định không, hay giờ đang thấp nhưng sau này lại tăng cao. Chủ trương chống “vàng hóa” là đúng, nhưng cách thực hiện như hiện nay là chưa ổn. Cần lưu ý là thực ra người dân sẽ không có tâm lý giữ vàng làm gì khi lạm phát ổn định, các thị trường đầu tư như thị trường chứng khoán, bất động sản phát triển”.