H'Hen Niê, cô gái của đại ngàn Tây Nguyên, là nhân vật chính trong câu chuyện mà số đông công chúng đang bàn tới. Khác với những cuộc tranh cãi thị phi xoay quanh nhiều chân dài showbiz, lần này công chúng có chung một tần số rung động. Tần số của cái đẹp.
Có quá lời không khi nói về H'Hen Niê như thế?
Quá lâu rồi, người ta không được chiêm ngưỡng một cô Hoa hậu có tâm hồn lộng lẫy như thế chăng?
Hay chỉ đơn giản là vì công chúng đang "lên đồng" vì một cô gái khác biệt với phần chân dài còn lại của showbiz: một tấm gương "nghèo vượt khó" đăng quang Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam?
Không phải thế. Trong showbiz Việt có không ít cô gái "nghèo vượt khó". Cũng chẳng hiếm Hoa hậu, Á hậu có xuất thân "thấp kém" như quan niệm cực đoan của người đời. Càng không thiếu các cô gái đẹp có trí tuệ và trái tim ấm áp. Nhưng H'Hen Niê vẫn khác biệt.
H'Hen Niê khác biệt là vì mỗi lời cô nói đều thể hiện một một nhân cách trung thực, một tâm hồn lạc quan, một khí chất mạnh mẽ, một trái tim ấm áp, một bản sắc văn hóa đậm đặc và một tâm hồn rộng lượng như đại ngàn Tây Nguyên.
Tất cả những phẩm chất ấy tạo nên một con người văn minh đúng nghĩa, điều rất khó tìm trong xã hội hôm nay.
Ấn tượng về sự văn minh của cô gái người Ê Đê bắt đầu từ phản ứng của cô trước việc bị một nhà báo dùng những ngôn từ xấu xí để miệt thị. Cô ấy không giận dữ, không bức xúc, và kì lạ chưa: "Tôi không thấy tổn thương".
Cô ấy nhắn nhủ nhà báo kia rằng: "Anh yên tâm, em đang rất ổn và tinh thần thoải mái." Cô cũng nói: "Nếu được gặp anh Đào Tuấn, mình sẽ gửi lời chào anh và hy vọng lúc đó mình sẽ tốt hơn để anh không chê nữa."
Và trong khi cộng đồng mạng như "phát rồ" vì những lời miệt thị xấu xí, thì mình H'Hen Niê nghĩ rằng: "Những điều mà mọi người nói, kể cả những câu mà mọi người cho là xúc phạm em, nhưng em nghĩ đó đều là đóng góp vì em trưởng thành từ những điều đó."
H'Hen Niê đã tâm sự rất thật lòng. Không màu mè cầu kì kiểu cách, càng không mỉa mai chơi chữ trên thế thắng để vùi dập kẻ đã miệt thị mình.
Cô dùng sự cầu thị và tấm lòng biết ơn để đáp lại những lời chê bai, xem tất cả đều là những người tốt muốn giúp mình tốt hơn. Tâm thế ấy, biết bao con người hiện đại chốn phồn hoa đô hội hôm nay đang phải nỗ lực rèn luyện, tu tập mà chưa có được.
Những ngày qua, H'Hen Niê khiến giới truyền thông bất lực trong "âm mưu" xây dựng một "tấm gương nghèo vượt khó", một câu chuyện ủy mị nhiều nước mắt của cô gái đã vượt thoát khỏi buôn làng khốn cùng để thực hiện giấc mơ tráng lệ của nàng Cinderella.
Nhưng chẳng có nàng Cinderella nào cả. Cũng không có tấn drama lâm ly ướt át diễn ra. Giấy ăn không cháy hàng ở các siêu thị như kì vọng.
Chỉ có một H'Hen Niê với ánh mắt ấm áp sáng bừng và nụ cười hồn hậu khiến chúng ta bất giác cảm thấy mình nhỏ bé và đầy khiếm khuyết trước cô.
Người ta rất muốn xoáy sâu vào cuộc sống khó khăn, lạc hậu, tối tăm của cô và gia đình ở buôn làng Ê Đê, nhưng rất tiếc, cô ấy bình thản bảo chẳng có khó khăn gì.
"Tôi không nghĩ đó là khó khăn mà đó là môi trường chúng tôi lựa chọn. Với người Ê Đê thì như thế là quá tốt rồi. Tuy không có nhiều tiền tài, vật chất nhưng rất vui. Quan trọng là chúng tôi có tinh thần cân bằng trong cuộc sống."
Người ta lại quay sang xoáy sâu vào tuổi thơ cơ cực với nương rẫy trong gia đình thuần nông có tới 6 anh chị em của Hoa hậu để có cớ đắp vẽ cho ý chí kiên cường và nghị lực vượt thoát của cô. Nhưng lại rất tiếc, cô ấy tươi cười bảo đó là những ngày hạnh phúc.
"Tôi luôn tự hào và vui sướng về tuổi thơ của mình. Nhiều người cảm thấy buồn và thương khi nhìn thấy hình ảnh ba mẹ tôi trên mặt báo, nhưng tôi lại cảm thấy ngược lai. Đó là hình ảnh tuyệt vời của gia đình tôi."
Rồi cô vui vẻ kể những kí ức thơ bé được theo ông nội và bố lên rừng, tự bắt chước bố cầm liềm gặt lúa, vác bao tải cà phê trên lưng cho đến khi thông thạo mọi việc nương rẫy ở tuổi 13.
"Năm học lớp 7, tôi đã là lao động chính trong nhà. Tôi làm được rất nhiều việc và tôi luôn cảm thấy hài lòng." Tuổi thơ vất vả đâu không thấy, chỉ thấy H"Hen lên rẫy với niềm vui sướng lớn lao.
Cũng cô gái ấy đã tâm sự về quãng thời gian sinh viên đầy kỉ niệm của mình. Cô nói về việc phải đi làm thêm đủ nghề, từ phát tờ rơi, phục vụ bàn, trang trí cây thông Noel và "osin" như thể đang nói về những ngày tươi đẹp nhất.
Dù có bị khơi gợi, có bị mồi khóc, có bị nhấn nhá vào những cơ cực, gian khổ, cô gái ấy vẫn một mực: "Công việc dù thấp hèn hay cao sang thì đều cho ta những bài học quý giá, miễn là ta sẵn sàng học hỏi."
Có bao nhiêu người trẻ đang ngày đêm vật vã than trách ông trời bất công, than trách bố mẹ không có tiền bạc và địa vị để nâng đỡ mình, than trách xuất thân thấp kém, than trách cuộc đời toàn khó khăn, rủi ro và bất hạnh... đã sẵn sàng tỉnh ngộ?
Và có bao nhiêu người trong chúng ta, những kẻ thích được bi kịch hóa sự khác biệt, thích thương cảm những người có cuộc sống thiếu thốn tiền tài hơn mình để được "thủ dâm tinh thần" bằng sự thỏa mãn cảm giác mình sung sướng, no đủ, cao quý và nhân từ, đã thấy thẹn với lòng?
Trong suốt cuộc chuyện trò ấy, H'Hen Niê luôn dùng những từ "vui", "sung sướng", "hài lòng", "may mắn", "tuyệt vời", "hạnh phúc" khi nói về từng giai đoạn của cuộc đời.
Cuộc đời này, như H'Hen Niê dạy cho chúng ta, sung sướng hay đau khổ, yên bình hay bất an, đều là do suy nghĩ và mưu cầu của chúng ta mà ra.
Ta thấy đủ thì đủ. Ta thấy vui là vui. Ta mạnh mẽ, lạc quan, cầu thị và biết ơn thì mọi khó khăn, thử thách lẫn chê bai, vùi dập đều là những bài học quý giá trên hành trình trưởng thành của một kiếp người.
Nên không có nàng Cinderella là vì thế. Bởi chúng ta không phải bà tiên đã ban phát văn minh cho cô gái dân tộc thiểu số lớn lên trong nghèo khó tối tăm, giúp cô ấy một bước thành công chúa.
Mà là cô ấy đã mang văn minh từ đại ngàn Tây Nguyên đến với chúng ta, sưởi ấm những trái tim khát thèm "sự tử tế" trong mỗi con người vẫn xem mình là "người hiện đại". Tôi gọi đó là niềm cảm hứng mang tên H'Hen Niê.