Đầu tiên, thật khó hiểu tại sao ông Park Hang-seo đắc cử chức HLV đội tuyển. VFF yêu cầu rõ ràng: HLV các đội tuyển bóng đá nam Việt Nam phải thông thạo tiếng Anh. Điều kiện này hoàn toàn hợp lý với một chuyên gia nước ngoài.

Khi làm việc ở nước sở tại thì phải nói tiếng Anh – ngôn ngữ thông dụng quốc tế. Cầu thủ Việt Nam xưa nay tiếng Anh rất kém, song gần đây Công Vinh, Xuân Trường đã trả lời báo chí nước ngoài bằng tiếng Anh khá trôi chảy.

Ông Park Hang-seo không biết tiếng Anh khiến việc chỉ đạo bị ảnh hưởng. Nói mãi mà cầu thủ không hiểu, ông phải dùng ngôn ngữ cơ thể. Với một HLV mới tinh, rất khó để cầu thủ hiểu được ý ông chứ đừng nói lĩnh hội hết thông điệp.

Ngay cả Xuân Trường từng ở Hàn Quốc 2 năm cũng rất khó giao tiếp với HLV Park Hang-seo.

Thế mới có chuyện HLV tuyển Afghanistan phàn nàn rằng, bóng đá Việt Nam "thiếu chuyên nghiệp". Trong trận đấu ở Vòng loại Asian Cup 2019, Việt Nam có nhiều người đứng sát đường biên để chỉ đạo trong khi quy định của FIFA chỉ cho phép 1.

Nhìn buổi tập của đội tuyển U23 Việt Nam gần đây, khi trợ lý ngôn ngữ Lê Huy Khoa rút lui, thấy rõ sự lúng túng. Ông Park phải nhờ phó tướng Han Young Kuk, người sống 10 năm ở Việt Nam phiên dịch, mà nhiều lúc ông Han nói mãi cầu thủ vẫn không hiểu.

Bất đắc dĩ, ông Park lại khua chân múa tay, mô phỏng động tác. Huấn luyện thế thì còn đâu thời gian cho những chỉ đạo chiến thuật đột phá, những toan tính thâm sâu?

Đừng coi thường chuyện ngôn ngữ. Các HLV trên thế giới có ý thức học ngôn ngữ rất cao.

Rời Barcelona, Pep Guardiola không nhận ngay công việc tại Bayern Munich, mà dành ra 1 năm nghỉ ngơi và học tiếng Đức. Ông thực hành tiếng Đức 6 tiếng/ngày với gia sư. Ông đặt mục tiêu phải nói tiếng Đức trôi chảy ngay trong buổi họp báo nhậm chức HLV ở Bayern. Sau này đội trưởng Philipp Lahm của Bayern khen ngợi: "Pep nói tiếng Đức hay hơn cả tôi".

Với các đội bóng đa quốc gia, nói cả chục ngôn ngữ khác nhau, HLV phải làm gì? Alan Pardew yêu cầu cả đội Crystal Palace phải nói tiếng Anh trong phòng thay đồ, dù đội này có giai đoạn toàn cầu thủ Pháp.

Rafael Benitez ra luật: Phạt nặng anh nào nói ngôn ngữ khác tiếng Anh trên sân tập, dù cho cầu thủ Tây Ban Nha của Liverpool một dạo rất đông. Jose Mourinho cũng chỉ nói tiếng nước sở tại, bất chấp xung quanh ông rất lắm đồng hương Bồ Đào Nha…

Mourinho rất giỏi ngoại ngữ.

Cũng có chuyện thủ môn Petr Cech nói được… 7 ngoại ngữ để chỉ đạo hàng thủ. Anh nói giỏi tiếng Czech/Slovak và tiếng Anh. Anh thành thạo tiếng Pháp. Anh học tiếng TBN trong thời gian ở Chelsea, học tiếng Đức ở trường và biết chút ít tiếng Nga, Bồ Đào Nha, Italy.

Chính vì tiếng Anh kém mà Fabio Capello không dẫn dắt được đội tuyển Anh. Ông cũng cố học và nói khá ổn, nhưng chịu chết không giao tiếp được với Wayne Rooney, cầu thủ quê Liverpool vốn nói giọng vùng miền.

Capello có lần bảo "Rooney không nói tiếng Anh. Tôi chả hiểu cậu ta giao tiếp bằng ngôn ngữ gì". Khi Conte nhận lời dẫn dắt Chelsea, Capello khuyên: "Muốn thành công ở Anh thì tiếng Anh phải tốt". Conte đã học tiếng Anh rất chăm chỉ ngay trong giai đoạn dẫn dắt Juventus.

Thế mới nói ngôn ngữ không phải chuyện đùa. Ở tuổi lục tuần, ông Park Hang-seo cần phải tìm cho mình một cách học tiếng Anh nào đó vừa nhanh, vừa hiệu quả, để gấp rút thích nghi với công việc. Bằng không, rào cản ngôn ngữ sẽ có lúc ngáng đường ông trên con đường cùng ĐT Việt Nam.