Chiến hạm chống ngầm của Hạm đội Phương Bắc Nga.
Không còn quốc gia trung lập
Hãng Bloomberg News dẫn tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao Canada Melanie Joly cho biết, Canada và các đồng minh cần một "cuộc đối thoại an ninh Bắc Cực" để thảo luận về các vấn đề quốc phòng trước các hoạt động ngày càng gia tăng của Nga và Trung Quốc trong khu vực.
"Không còn quốc gia trung lập nào ở Bắc Cực nữa", Mikael Valtersson, cựu sĩ quan Phòng không Thụy Điển, chia sẻ với Sputnik khi bình luận về nỗ lực của Canada nhằm thành lập một nhóm an ninh để chống lại Nga và Trung Quốc ở Bắc Cực.
Nga, một quốc gia Bắc Cực, duy trì hợp tác an ninh với Trung Quốc trong vùng biển lãnh thổ của mình. Có thông tin vào ngày 2 tháng 10 rằng các tàu tuần tra của Cảnh sát biển Trung Quốc đã vào vùng biển Bắc Băng Dương để tuần tra chung với các tàu tuần tra của Cục Biên phòng Nga.
"Hợp tác có thể phát triển thành một bộ chỉ huy quân sự Bắc Cực tiên tiến trong NATO và cũng là một cơ quan chính trị nơi các chính trị gia phối hợp hành động của họ trước các cuộc họp tại Hội đồng Bắc Cực", Valtersson cho biết.
Chuyên gia này cảnh báo rằng khả năng NATO tăng cường hiện diện trong khu vực có thể "làm tăng nguy cơ xảy ra chạy đua vũ trang ở Bắc Cực cũng như các sự cố trong khu vực".
Nhưng Valtersson tin rằng việc thành lập cơ quan Bắc Cực mới sẽ không làm đảo lộn sự cân bằng quyền lực đã được thiết lập ở Bắc Cực cũng như không gây nguy hiểm cho vị thế của Nga trong khu vực.
"Các nước Bắc Âu và Canada quá nhỏ để thách thức Nga, và thậm chí là sự hợp tác Nga-Trung. Dù Mỹ có nhiều lợi ích khác trên thế giới nhưng họ vẫn tập trung vào Bắc Cực bằng chiến lược mới", ông Mikael Valtersson nói.
Chiến lược của Mỹ
Bộ Quốc phòng Mỹ (DoD) vừa công bố Chiến lược Bắc Cực mới, gọi Trung Quốc là 'thách thức đang gia tăng' và Nga là 'mối đe dọa nghiêm trọng'.
Trong khi Chiến lược Bắc Cực năm 2024 của Lầu Năm Góc là bản cập nhật đầu tiên cho cách tiếp cận của Bộ Quốc phòng đối với khu vực này kể từ năm 2019, nó cũng dựa trên Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2022 và Chiến lược Quốc phòng Quốc gia năm 2022.
"Lầu Năm Góc sẽ mở rộng năng lực tình báo và chia sẻ thông tin, hợp tác với các đồng minh và đối tác để kiềm chế Nga ở Bắc Cực, đồng thời thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận và hoạt động theo kế hoạch có tác động đến phòng thủ và răn đe", ông Alexander Vorotnikov, điều phối viên Văn phòng Dự án Phát triển Bắc Cực của Nga, cho biết.
Vị quan chức này đồng thời nhấn mạnh rằng cách tiếp cận của học thuyết mới này tiềm ẩn nguy cơ đối đầu với Nga và Trung Quốc.
Theo chiến lược mới, Lầu Năm Góc sẽ tăng cường nhận thức về lĩnh vực thông tin liên lạc, tình báo, giám sát và khả năng trinh sát của mình tại Bắc Cực. Lầu Năm Góc cũng sẽ hợp tác với các đồng minh và đối tác để duy trì khả năng phòng thủ và răn đe tại Bắc Cực.
Và cuối cùng, Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ thực hiện sự hiện diện được cân chỉnh tại Bắc Cực bằng cách thường xuyên huấn luyện trong khu vực và tiến hành các hoạt động quan trọng để "duy trì khả năng răn đe" tại đây.
Học thuyết mới của Mỹ còn coi hiện tượng nóng lên toàn cầu là một yếu tố quan trọng trong khu vực về mặt kinh tế, an ninh và địa chính trị.
"Khi băng tan, tầm quan trọng chiến lược chung của khu vực thay đổi, vì Eo biển Bering giữa Alaska và Nga và Biển Barents phía bắc Na Uy trở nên dễ điều hướng hơn và quan trọng hơn về mặt kinh tế và quân sự", chuyên gia Nga lưu ý.
"Mỹ và đồng minh phương Tây nên nhớ rằng đường bay ngắn nhất cho tên lửa hoặc máy bay ném bom giữa Mỹ và Nga sẽ là qua Bắc Cực.
Sự mở rộng của NATO ở Bắc Cực do sự gia nhập của hai quốc gia Bắc Âu - Phần Lan và Thụy Điển đã tạo ra động lực mới cho việc Nga bảo vệ các vùng lãnh thổ Bắc Cực của mình", ông Vorotnikov nhấn mạnh.