Bên cạnh những trào lưu tích cực, cộng đồng TikTok VN còn tồn tại khá nhiều nạn tiêu cực - Ảnh: Q.ĐỊNH
Sự phổ biến ngày càng lớn và ảnh hưởng ngày càng rộng của TikTok tại Việt Nam khiến nhiều cá nhân khoe thân, thậm chí cả phát tán sex, để quảng cáo hoặc đưa khách về trang bán hàng.
Cùng đủ chiêu kiếm tiền, những trò lừa đảo ngày càng nở rộ trên TikTok mà các bậc phụ huynh cần cảnh giác để bảo vệ con mình.
Khoe thân để câu view, bán hàng
Hiện đang có đến hơn nửa triệu người theo dõi với gần chục triệu lượt thích nhưng trang TikTok của Q.T. thật bất ngờ có nội dung khá nghèo nàn, hầu hết đều là những clip quay lại cảnh nhún nhảy của cô nàng này. Với thân hình tương đối hấp dẫn, Q.T. không ngại khoe khéo các bộ phận nhạy cảm trên cơ thể mình như áo hở ngực hoặc quần, váy bó sát.
Mục đích khoe thân của Q.T. đương nhiên là để thu hút người dùng xem và theo dõi, đồng thời quảng cáo và kéo họ về trang bán hàng riêng hoặc các trang bán hàng có hợp đồng với Q.T. như cửa hàng bán đồ lót trên Shopee, một thương hiệu bán giấm táo giảm cân, một website bán mỹ phẩm làm từ mật ong, dịch vụ bán quà tặng...
Tương tự, trang TikTok của Hà với hơn 300.000 người theo dõi, hơn 2 triệu lượt thích cũng chủ yếu là những clip khoe mông to, đùi trắng. Không cần đầu tư quá nhiều nội dung nhưng vẫn hút khách, như clip quay cảnh cô nàng này mặc váy ngủ nằm trên giường khách sạn hút đến hơn 400.000 lượt thích, hơn 3.500 bình luận.
Trong phần giới thiệu về trang của mình, Hà quảng cáo cho dịch vụ "chuyên tăng cân, giảm cân, tiêm filler, botox, trị mụn, kem trắng da" kèm đường dẫn đến trang Facebook.
Những clip trên TikTok giúp Hà không chỉ quảng bá hình ảnh cá nhân mà còn cả dịch vụ bán hàng hoàn toàn không phải tốn phí. Đó là chưa kể những tương tác trực tiếp với người xem video cũng có thể giúp Hà kiếm được không ít khách hàng mua các sản phẩm giảm cân của mình.
Người xem dễ dàng bắt gặp những clip khoe thân tương tự từ rất nhiều cô gái trong thế giới TikTok. "Khoe thân là cách nhanh nhất để tụi em hút nhanh lượng người theo dõi và tương tác, không làm vậy thì còn lâu mới nhanh đạt được con số hàng trăm nghìn người theo dõi, hàng chục triệu bình luận" - Hồng (TP.HCM), một người chơi TikTok ngay từ những ngày đầu có ứng dụng này, cho biết.
Theo Hồng, làm nội dung TikTok dễ hơn YouTube ở chỗ thời lượng ngắn, có thể làm nhanh, nhưng cũng chính là cái khó khi không dễ làm được nội dung hay trong thời gian ngắn. Vì vậy, khoe thân là cách dễ nhất và nhanh nhất.
Đến kiếm tiền qua dịch vụ "đen"
Bên cạnh những người trẻ khoe thân để câu view, quảng cáo, đáng ngại là rất nhiều bạn trẻ trực tiếp kiếm tiền nhờ lập những nhóm kín, tung dịch vụ... người lớn.
Một trang có tên Sugar Baby trên TikTok còn dẫn người xem đến cả một trang web được giới thiệu là chuyên cung cấp dịch vụ Sugar Baby tại Việt Nam. Trang này gồm hình chụp rất nhiều cô gái kèm theo tên và địa phương hoạt động. Trang web còn hướng dẫn: "Vì lý do an toàn và kín đáo cho cả 2 bên. Các anh trai hãy bấm vào kết bạn và làm theo các bước để lấy được nick Facebook của các baby. Sau đó hãy chủ động nhắn tin làm quen với các baby"...
Đặc biệt, rất nhiều tài khoản TikTok được tạo ra để dẫn dụ người xem đến các trang 18+, các nhóm chat hay các ứng dụng xem video "người lớn".
Người xem có thể dễ dàng nhìn thấy một loạt clip với những video, hình ảnh các cô gái sexy kèm dòng chữ giới thiệu "vào đây tải app và xem em show hàng miễn phí". Khi truy cập vào, người dùng sẽ được dẫn đến trang tải ứng dụng hoặc chuyển sang các hội, nhóm chat sex trên các nền tảng khác.
Trong các hội, nhóm kia là tràn ngập các video, hình ảnh sex với đủ các thể loại, song hành cùng hoạt động kiếm tiền trực tiếp: mua bán dâm, chat sex giữa các thành viên. Thậm chí, nhiều hội, nhóm còn có thêm tính năng "cao cấp" là xem video sex độc, livestream sex nếu người dùng chịu trả phí.
Đó là chưa kể rất nhiều quảng cáo cho các dịch vụ bài bạc, cá độ và cả lừa đảo cũng xuất hiện đầy rẫy kèm theo.
TikTok nhanh chóng trở thành một trong những mạng xã hội phổ biến nhất tại VN - Ảnh: Q.ĐỊNH
Bị lợi dụng lừa đảo, tung tin xấu, độc
Sự phổ biến của TikTok cũng khiến chính nó bị biến thành công cụ cho các hoạt động lừa đảo. Một trong những trò lừa phổ biến nhất thời gian gần đây là thích, theo dõi trang TikTok để kiếm tiềm.
Theo đó, nhiều kẻ lừa đảo đang quảng cáo dịch vụ kiếm tiền việc nhẹ lương cao bằng nhiệm vụ đi... thích, theo dõi các kênh TikTok. Mỗi nhiệm vụ được trả công 5.000 - 10.000 đồng. Sau 5 nhiệm vụ đầu tiên, người thực hiện được yêu cầu nạp tiền vào số tài khoản của nhà cung cấp dịch vụ để nhận được gấp đôi tiền. Lần đầu người thực hiện sẽ được trả lại, nhưng lần sau - khi số tiền nạp lớn hơn - kẻ lừa đảo sẽ hiện nguyên hình và biến mất cùng số tiền nạn nhân đã nạp.
Theo Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam (VNCert), thời gian qua trung tâm đã tiếp nhận nhiều phản ảnh của người dân về việc nhận được tin nhắn, cuộc gọi rác giả mạo Công ty TikTok nhắn tin tuyển nhân viên nhằm mục đích lừa đảo.
Cụ thể, người dân nhận được tin nhắn có nội dung: "Cty TikTok tuyển nhân viên làm tại nhà! Mỗi ngày kiếm ít nhất 800K. Người mới sẽ có nhân viên hướng dẫn công việc. Chỉ cần có thời gian rảnh là đều có thể làm việc. Xin add số Zalo liên hệ: xxxxxxxxxx".
"Đối với những người dễ tin, những dòng tin nhắn spam này lại khiến họ dễ "đâm đầu" vào đường dây đa cấp với quy mô lớn. Với lời hứa hẹn công việc đơn giản, làm tại nhà, lương cao, không ít người đã bị vướng vào những công việc đa cấp này", đại diện VNCert cho biết.
4,3 tỉ lượt xem một phong trào và trách nhiệm chặn ngay nội dung xấu, độc
TikTok đem đến nhiều tích cực. Đó là sự lan tỏa rất nhanh và mạnh của lối sống năng động. Thông qua TikTok, đông đảo bạn trẻ đã tự tin thể hiện bản thân cũng như những khả năng. TikTok cũng góp phần lan tỏa rất nhiều phong trào tốt đẹp. Như mới đây là trào lưu "Mùa tốt nghiệp" đã nhanh chóng trở thành xu hướng nổi bật và nhận được lượng tương tác "khủng" trên TikTok với gần 4,3 tỉ lượt xem và 900.000 video tham gia. Hay trào lưu "Gia đình thân thương" nhân Ngày gia đình Việt Nam 28-6 đã hút hơn 1,9 tỉ lượt xem và hơn 400.000 lượt video tham gia...
Mới đây, mạng xã hội này cho biết đang từng bước xây dựng một hệ thống mới nhằm phân loại nội dung dựa trên độ tuổi. TikTok cũng triển khai công cụ mới nhằm cho phép người dùng tự động lọc các video họ không muốn xuất hiện...
Theo một số chuyên gia, TikTok là một mạng xã hội nên đương nhiên sẽ tồn tại cả mặt tích cực và tiêu cực. Tuy nhiên, có thể chính sự phát triển quá nhanh đã khiến hệ thống kiểm soát của TikTok hoặc quá tải hoặc không theo kịp tốc độ đăng clip của người dùng nên mới để "lọt" nhiều nội dung tiêu cực.
Doanh nghiệp né tránh không chịu ngăn chặn?
Mới đây, theo báo cáo đánh giá về hoạt động của trang tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội, trò chơi điện tử và cung cấp dịch vụ nội dung trên mạng viễn thông 6 tháng đầu năm của Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Thông tin và truyền thông), thông tin xấu, độc ngày càng nhiều trên các nền tảng số xuyên biên giới như Facebook, TikTok, YouTube. Trong các lý do, có một số doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam vẫn tìm cách né tránh không thực hiện ngăn chặn thông tin xấu, độc tại Việt Nam.
Gần 40 triệu người dùng TikTok tại Việt Nam
Theo số liệu từ Báo cáo Kỹ thuật số 2022 của Tổ chức We Are Social, Việt Nam hiện có hơn 39,9 triệu người dùng TikTok trên 18 tuổi, tức hơn 55% người dùng Internet Việt Nam. Còn theo kết quả khảo sát từ các báo cáo của Decision Lab (2022) hay The Connected Consumer (quý 4-2021), TikTok đã chính thức vượt mặt Instagram, nằm trong top 4 nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất tại Việt Nam. Cụ thể, chỉ trong năm qua, TikTok tăng trưởng khủng khiếp về người dùng mọi thế hệ. Đặc biệt, các bạn trẻ thuộc Gen Z (sinh từ 1997 - 2012) đang chuyển dịch mạnh mẽ sang nền tảng TikTok với con số tăng trưởng tới gần 40%.