Điểm trái ngược trong hai vụ án chấn động thế giới
Trong cuộc họp của câu lạc bộ Valdai, tổ chức tại Sochi hôm 18/10 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ ra điểm trái ngược trong phản ứng của quốc tế đối với hai nghi án chấn động thế giới trong thời gian qua: vụ sát hại nhà báo Ả Rập Saudi Jamal Khashoggi tại Thổ Nhĩ Kỳ, và vụ án cựu điệp viên hai mang Sergei Skripal của Nga nghi bị đầu độc tại Salisbury, Anh.
Cụ thể, ông Putin cho biết trong vụ cựu điệp viên Skripal, mặc dù chưa có đủ bằng chứng xác minh Nga có liên quan đến vụ việc, nhưng các nước phương Tây đã ngay lập tức có các động thái trừng phạt nhằm vào Moskva. Thế nhưng phản ứng của phương Tây đối với Riyadh sau khi nhà báo Khashoggi mất tích lại hoàn toàn trái ngược.
"Không có bằng chứng nào cho thấy Nga có liên quan [đến vụ việc ở Salisbury], nhưng các [lệnh trừng phạt] vẫn được thực thi. Trong khi đó, người ta nói rằng một vụ ám sát đã xảy ra ở Istanbul, nhưng tuyệt nhiên chẳng có bất kì động thái nào. Cộng đồng quốc tế cần đặt ra một cách tiếp cận thống nhất cho những vấn đề có tính chất tương tự vụ việc này", ông Putin nói.
Khi được hỏi liệu Moskva có động thái phản ứng về vụ nhà báo Khashoggi, ông Putin cho biết Nga chưa thể hành động khi chưa có đủ bằng chứng.
"Theo những gì tôi được biết, thì nhà báo Ả Rập vừa mất tích từng sinh sống tại Mỹ. Anh ta không sống ở Nga. Bởi vậy nên Mỹ cũng có một phần trách nhiệm trong vụ việc này", ông Putin nói.
Tổng thống Nga cho biết ông sẽ không có những quyết định vội vàng làm tổn hại quan hệ với Ả Rập Saudi: "[Ông Khashoggi] có liên quan đến một số nhân vật quyền lực. [Nga] vẫn chưa biết chuyện gì đã xảy ra với ông ấy, vậy tại sao chúng tôi lại phải có các [động thái trừng phạt] làm tổn hại mối quan hệ song phương khi chưa hiểu rõ chuyện gì đang diễn ra?"
"Nhưng nếu có người hiểu rõ, và tin rằng một vụ sát hại dã man đã xảy ra [với ông Khashoggi], thì tôi hy vọng họ sẽ đưa ra bằng chứng. Và chúng tôi sẽ đưa ra quyết định của mình dựa trên các bằng chứng đó", ông Putin nói.
Nhà báo Ả Rập Saudi Jamal Khashoggi. Ảnh: DPA.
Mỹ phản ứng miễn cưỡng
Ông Khashoggi, cây viết chuyên phê bình chính quyền Ả Rập Saudi trên báo Washington Post, đã mất tích bí ẩn vào ngày 2/10 vừa qua, sau khi đặt chân vào lãnh sự quán Ả Rập Saudi tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để xin các giấy tờ cần thiết cho thủ tục kết hôn với vị hôn thê người Thổ Nhĩ Kỳ.
CNN dẫn lời các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các nhà điều tra đã tìm được một số chứng cứ cho thấy ông Khashoggi đã bị giết hại dã man, và có thể hung thủ đã phân xác ông để dễ dàng phi tang. Thổ Nhĩ Kỳ cũng khẳng định có các đoạn băng ghi âm và ghi hình chứng minh ông Khashoggi bị sát hại trong lãnh sự quán Ả Rập Saudi.
Theo RT, tuy Thổ Nhĩ Kỳ nhanh chóng đưa ra lời cáo buộc đối với Riyadh sau khi có thông tin về vụ việc, nhưng phía Mỹ lại phản ứng khá miễn cưỡng và dường như đang tránh "chỉ tay tận mặt" Ả Rập Saudi.
Trái lại, khi hai cha con cựu điệp viên hai mang Sergei Skripal nghi bị đầu độc tại thành phố Salibury, Anh, hồi tháng 3 vừa qua, cơ quan tình báo của Anh đã ngay lập tức cáo buộc Kremlin gây ra vụ việc, theo sau đó là các đòn trừng phạt liên hoàn nhằm vào Moskva do London khởi xướng.
Các nhà phê bình, báo giới và chính giới đã chỉ trích ông Trump khá nặng nề vì có những hành động ngầm bênh vực Riyadh nhằm bảo vệ mối quan hệ với quốc gia vùng Vịnh này - vốn đem lại nhiều lợi ích về kinh tế cho nước Mỹ.
Nhiều người còn chỉ ra điểm nghi vấn về số tiền 100 triệu USD được Ả Rập Saudi chuyển cho Bộ Ngoại giao Mỹ ngay trong ngày Ngoại trưởng Mike Pompeo tới Riyadh để bàn về vụ nhà báo Khashoggi. Phía Riyadh cho biết đây là một phần trong khoản đóng góp giúp ổn định tình hình tại các khu vực mới được giải phóng của Syria.
Phía Mỹ cũng đã bác bỏ cáo buộc trên, và khẳng định thời điểm số tiền trên được chuyển cho Bộ ngoại giao Mỹ không hề có liên quan tới vụ lùm xùm ngoại giao xung quanh nghi án nhà báo Ả Rập Saudi bị giết hại.