Một kiến trúc hiện thân cho lịch sử hưng thịnh
Thành phố đá Vardzia nằm ở Samtskhe-Javakheti, một khu vực ở miền nam Gruzia giáp với Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia với nền văn hóa, cảnh quan và ẩm thực rực rỡ.
Năm 1185, Tamar, một người phụ nữ hoàng gia, đã lên ngôi tại Georgia, xây dựng nên một trong những di tích đáng nhớ nhất lịch sử quốc gia nhỏ bé này. Để kỷ niệm những năm cầm quyền của mình, nữ hoàng đã quyết định xây một khu nhà nguyện cho riêng mình.
Nằm rải rác trên sườn núi Erusheti, thấp thoáng sau một thung lũng tươi tốt được tô điểm bởi dòng sông Kura, Vardzia là thành phố hang động đáng ấn tượng nhất của Georgia.
Thành phố hang động Vardzia là một điểm sáng chói trong nền du lịch của đất nước Georgia với kiến trúc độc đáo. Ảnh: CNN.
Vào thời đó, Vardzia là khu mỏm đá bao gồm 6.000 phòng trải rộng trên 19 tầng, bao gồm 25 hầm rượu, một nữ tu viện, 15 nhà nguyện và một tiệm thuốc, tất cả kết hợp với nhau để tạo nên một thành phố và tu viện thời Trung cổ sôi động.
Lần đầu tiên được hình thành và xây dựng như một pháo đài vào thế kỷ 12 dưới triều đại của Vua Giorgi III, nhưng chính con gái của ông đã thực sự đưa thành phố đá này trở thành hiện thực. Dưới con mắt quan sát của cô, hàng loạt hang động và căn phòng phức tạp đã được khoét sâu vào lòng của dãy núi Erusheti, trong số đó có một đường hầm thoát hiểm bí mật và một dãy nhà cụt để gây hoang mang cho kẻ thù.
Hàng loạt hang động và căn phòng phức tạp đã được khoét sâu vào lòng của dãy núi Erusheti. Ảnh: CNN.
Vardzia lần đầu tiên được hình thành và xây dựng như một pháo đài vào thế kỷ 12 dưới triều đại của Vua Giorgi III. Ảnh: CNN.
Trong những năm qua, Vardzia đã nhanh chóng phát triển từ một pháo đài khiêm tốn thành một tu viện, trung tâm văn hóa và thành trì tấn công rộng lớn. Thành phố đá này là nơi sinh sống của khoảng 2.000 nhà sư, hàng chục nghìn cư dân nhờ có ruộng bậc thang màu mỡ và hệ thống tưới tiêu phức tạp, trước đó thậm chí đây còn là một thành phố tự duy trì.
Thời hoàng kim ngắn ngủi
Đứng đầu là Tamar Đại đế, vị nữ hoàng huyền thoại với tính cách hung dữ và mạnh mẽ. Trong gần 30 năm trị vì, bà đã đưa Georgia phát triển mạnh mẽ về mặt chính trị và lãnh thổ, quyền cai trị của bà trải dài khắp vùng núi và đồng bằng rộng lớn.
Tuy nhiên, thời kỳ hoàng kim của thành phố Vardzia lại khá ngắn ngủi. Vào năm 1283, một trận động đất đã làm rung chuyển khu vực, phá hủy hơn 70% thành phố và làm đổ bức tường bên ngoài trong một trận lở tuyết. Cộng đồng tu viện tồn tại thêm trong khoảng 300 năm nữa cho đến khi bị quét sạch bởi các cuộc đột kích.
Vào năm 1283, một trận động đất đã làm rung chuyển khu vực, phá hủy hơn 70% thành phố. Ảnh: CNN.
Hơn 800 năm sau thời kỳ trị vì của Vua Tamar, một số ít các nhà sư vẫn hướng về Vardzia, họ đã quay trở lại sau khi Liên Xô sụp đổ.
Khoảng 500 hang động vẫn còn sót lại, bao gồm một nhà bào chế với giá đỡ được chạm khắc cẩn thận vẫn còn nguyên vẹn và các hầm rượu với qvevris (bình nấu rượu cổ) vẫn được đặt bên dưới như thể không bị ảnh hưởng bởi dòng thời gian.
Ngày nay vẫn còn khoảng 500 hang động còn sót lại. Ảnh: CNN.
Xa hơn nữa vào trong núi là mê cung của những đường hầm hoang sơ - một số dài gần 200 mét kết nối tất cả lại với nhau trong một mạng lưới cổ đại.
Cấu trúc đặc biệt nhất là tháp chuông đồ sộ nhô ra khỏi đỉnh của một thềm đá. Nó vẫn giữ được hầu hết vẻ đẹp ban đầu của nó, mặc dù chiếc chuông đã bị lấy mất trong một cuộc đột kích của người Mông Cổ.
Kiến trúc ấn tượng nhất của Vardzia là Nhà thờ Dormition với mái vòm kép, chuông treo, được chạm khắc vô hình vào mặt núi. Bên trong là những bức bích họa tuyệt đẹp, bao gồm một trong bốn bức chân dung còn lại của nữ hoàng Tamar. Một con suối tự nhiên ẩn sâu trong các đường hầm được ví như nước mắt của nữ hoàng Tamar, nơi bạn sẽ tìm thấy một hồ bơi chứa đầy nước từ những tảng đá phía trên nó.
Nhà thờ Dormition nằm trong Vardzia với mái vòm kép, chuông treo, được chạm khắc vô hình vào mặt núi. Ảnh: CNN.
