Khả năng sẽ có thêm một đợt giảm lãi suất cho vay?

Theo KIS Việt Nam, điểm nhấn trong tháng 7 vừa qua là Quyết định 1424/QĐ-NHNN về việc cắt giảm lãi suất điều hành 0,25% và giảm 0,5% trần lãi suất cho vay đối với lĩnh vực ưu tiên.

Cụ thể, từ ngày 10/07, lãi suất tái cấp vốn giảm từ 6,5%/năm xuống 6,25%/năm, lãi suất tái chiết khấu giảm từ 4,5%/năm xuống 4,25%/năm và lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ với NHNN đối với ngân hàng giảm từ 7,5%/năm xuống 7,25%/năm.

Nền tảng cơ sở cho quyết định cắt giảm lãi suất đến từ việc lạm phát được kiểm soát với biên độ tăng liên tục thu hẹp từ 5,22% (tháng 1) xuống 2,52% (tháng 7), đặc biệt lạm phát lõi chỉ dừng ở mức 1,3%. Bên cạnh đó, diễn biến thị trường ngoại hối thuận lợi; thanh khoản trong hệ thống ngân hàng tích cực và lãi suất trái phiếu chính phủ giảm cũng tạo điều kiện cho quyết định giảm lãi suất này.

Về tác động chính sách, quyết định cắt giảm lãi suất trên mang tính thăm dò phản ứng thị trường do tâm lý thận trọng của NHNN. Do đó, cần thời gian để đánh giá tác động của chính sách này. Trong trường hợp tích cực, không loại trừ khả năng về một đợt giảm tiếp khoảng 0,25% và kéo dài đến giữa năm 2018.

Hiện tại, ghi nhận trên thị trường tài chính có hàng loạt ngân hàng cắt giảm lãi suất cho vay. Cụ thể, 4 ngân hàng quốc doanh lớn đồng loạt giảm lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên. Vietinbank và Agribank giảm lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND về mức tối đa 6,5%/năm. BIDV giảm từ 0,5%- 1%/năm trong khi Vietcombank cũng điều chỉnh giảm 0,5%/năm. Bên cạnh đó còn có các NHTM cổ phần như LienVietPostBank, VPBank, SHB, Sacombank,....

Trong bối cảnh hệ số NIM của hệ thống ngân hàng Việt Nam liên tục giảm trong thời gian qua, từ 3,07% năm 2013 xuống 2,69% năm 2016 đã ghi nhận một số ngân hàng rục rịch giảm lãi suất huy động đầu vào.

Cụ thể, Eximbank giảm lãi suất tiền gửi từ 0,1- 0,2%/năm. VPBank cũng giảm lãi suất kỳ hạn 1 tháng xuống còn 4,8%/năm. Theo thống kê, nhìn chung lãi suất huy động 1 tháng đã giảm từ 0,25%-0,5%.

Một chỉ báo quen thuộc, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng liên tục giảm trong suốt tháng qua và tiến về gần vùng đáy hồi tháng 09/2016. Tính đến ngày 31/07, lãi suất qua đêm giảm 99 bps xuống 0,48%/năm, theo sau bởi kỳ hạn 1 tuần (0,63%/năm), 2 tuần (0,77%/năm).

Theo đó, sự khác biệt khả năng vay vốn thông qua trái phiếu Chính phủ của các ngân hàng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên. Những ngân hàng sở hữu lượng lớn trái phiếu chính phủ có thể sử dụng tài sản này làm tài sản bảo lãnh để vay lượng vốn giá rẻ từ NHNN. Trong khi các NHTMCP với quy mô vốn hạn chế sẽ khó tiếp cận được nguồn vốn trên.

Qua đó, thị trường liên ngân hàng ghi nhận sự dịch chuyển vốn ngắn hạn trong hệ thống. KIS Việt Nam kỳ vọng lãi suất qua đêm sẽ giảm về đáy (0,36%/năm) xuất hiện vào giữa tháng 9/2016, trước khi bật tăng trở lại vào các tháng cuối năm.