Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã mô tả một hóa thạch người cổ đại ở Trung Quốc không giống bất kỳ loài người nào khác được tìm thấy trước đây.
Xương hàm, xương sọ và xương chân của loài loài người cổ đại này vẫn chưa được phân loại, mà chỉ được dán nhãn với mã số HLD 6. Những mẫu hóa thạch thày đã được phát hiện ở Hualongdong, ở Đông Á, vào năm 2019. Trong những năm kể từ đó, các chuyên gia tại Viện Khoa học Trung Quốc (CAS) đã phải vật lộn để phân tích và so sánh hài cốt của nó với một dòng dõi người cổ đại đã biết.
Hộp sọ cổ HLD 6 (có niên đại 300.00 năm tuổi) được khai quật ở Trung Quốc năm 2019 có những đặc điểm khác lạ khiến nó không hoàn toàn thuộc dòng dõi Neanderthal hay Denisovan hoặc người hiện đại. Phần lớn khuôn mặt của hộp sọ cổ này giống với dòng người hiện đại tách ra từ người homo erectus 750.000 năm trước. Tuy nhiên, việc không có cằm khiến HLD 6 giống với một loài người cổ đại đã tuyệt chủng khác, người Denisovan - vốn tách khỏi người Neanderthal 750.000 năm trước. Điều này có nghĩa là hộp sọ HLD 6 hoàn toàn là một dòng khác, một liên kết giữa 2 nhánh của người hiện đại. Ảnh: CNN
Khuôn mặt của loài người cổ đại này có cấu trúc tương tự như khuôn mặt của dòng người hiện đại, tách ra từ Homo erectus cách đây 750.000 năm. Nhưng việc không có cằm của cá nhân này có vẻ giống với người Denisovan hơn – một loài hominin cổ đại đã tuyệt chủng ở châu Á tách ra từ người Neanderthal hơn 400.000 năm trước.
Làm việc cùng với các nhà nghiên cứu từ Đại học Giao thông Tây An của Trung Quốc, Đại học York của Vương quốc Anh và Trung tâm nghiên cứu quốc gia về sự tiến hóa của loài người ở Tây Ban Nha, các nhà nghiên cứu tại CAS cho rằng họ đã phát hiện ra một dòng dõi hoàn toàn mới – sự lai tạo giữa các nhánh đã tạo ra con người hiện đại và loài người, nhánh đã mang đến cho chúng ta những giống người cổ đại khác trong khu vực, như người Denisovan.
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá hình học và hình thái học, với trọng tâm ban đầu là xương hàm và tìm thấy những đặc điểm độc đáo gồm 1 đường cong và không có cằm. Các nhà khoa học cho rằng, điều này có thể có nghĩa là HLD 6 có quan hệ họ hàng gần với các loài cổ xưa hơn. "Sự kết hợp các đặc điểm của con người cổ xưa và hiện đại được xác định trong hàm dưới của HLD 6 là điều bất ngờ. Đặc điểm này chưa bao giờ được ghi lại trong các tập hợp hóa thạch hominin ở Đông Á thời cuối Trung Canh Tân" - các nhà khoa học cho biết. Ảnh: Science Alert
Trong lịch sử, nhiều hóa thạch hominin từ kỷ Pleistocene được tìm thấy ở Trung Quốc không có nhiều đặc điểm phù hợp với bất kỳ dòng dõi nào đã biết. Kết quả là, những hóa thạch như vậy thường được giải thích là những biến thể trung gian trên con đường tiến hóa tới loài người hiện đại; chẳng hạn như một ví dụ cổ xưa của Homo sapien, hoặc một dạng tiên tiến của Homo erectus.
Nhưng cách giải thích khá tuyến tính và đơn giản này đang gây tranh cãi và không được chấp nhận rộng rãi. Trong khi Homo erectus đã tồn tại ở Indonesia cho đến khoảng 100.000 năm trước, những gì còn sót lại được tìm thấy gần đây ở Đông Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng hơn với các dòng hominin khác hiện đại hơn.
Trước đây, các nghiên cứu về bộ gen trên hài cốt của người Neanderthal ở châu Âu và Tây Á đã tìm thấy bằng chứng về dòng hominin thứ tư sống ở Trung đến Hậu Pleistocene.
Nhưng nhóm mất tích này chưa bao giờ được xác định chính thức trong hồ sơ hóa thạch.
Cây phả hệ của những người đầu tiên có thể đã sống ở Á-Âu hơn 50.000 năm trước. Như nhiều nghiên cứu trong 2 thập kỷ gần đây cho thấy, thế giới con người rất đa dạng về loài. Vào thời điểm loài chúng ta - người tinh khôn Homo sapines - ra đời, có ít nhất 8 đến 9 loài người khác đang cùng tồn tại: Denisovans, Neanderthals, Homo erectus... Nhưng chỉ một mình chúng ta sống sót cho đến ngày nay. Ảnh: Science Alert
Có lẽ những bộ hài cốt của người cổ đại gần đây được tìm thấy ở Trung Quốc là một mảnh ghép còn thiếu.
Các tác giả của phân tích cho rằng hàm và hộp sọ hóa thạch thuộc về một đứa trẻ 12 hoặc 13 tuổi, và trong khi khuôn mặt của nó có những nét giống người hiện đại, thì các chi, nắp sọ và hàm "dường như phản ánh những đặc điểm nguyên thủy hơn".
Kết quả của họ cho thấy rằng con đường để tiến hóa đến con người hiện đại phức tạp hơn những gì chúng ta vốn đã biết. Hơn thế nữa, các đặc điểm thể chất được tìm thấy ở loài cổ đại này lại ủng hộ sự cùng tồn tại của ba dòng dõi người nguyên thủy ở châu Á – dòng dõi của H. erectus, dòng dõi của Denisovan, và dòng dõi khác này "gần gũi về mặt phát sinh loài" với chúng ta.
Homo sapiens chỉ xuất hiện ở Trung Quốc khoảng 120.000 năm trước, nhưng có vẻ như một số đặc điểm 'hiện đại' của chúng ta đã tồn tại ở đây từ rất lâu trước đó. Có thể tổ tiên chung cuối cùng của H. sapiens và người Neanderthal đã phát sinh ở tây nam châu Á và sau đó lan rộng ra tất cả các châu lục.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tiến hóa của loài người (Journal of Human Evolution).