Cây leo "xâm chiếm" một vườn cây xa kê. Ảnh: Guardian
Tờ Guardian (Anh) cho biết có một số loài cây leo tại Fiji, trong đó có kudzu. Vào thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ hai, binh sĩ Mỹ sử dụng kudzu để ngụy trang và đã mang loài cây này đến Fiji. Nhà thực vật học Judith Sumner cho biết dưới điều kiện khí hậu nhiệt đới Thái Bình Dương, kudzu nhanh chóng trở thành loài sinh vật ngoại lai với tốc độ sinh trưởng vượt các loài cây Fiji bản địa.
Trong khi đó, hòn đảo lớn thứ hai của Fiji là Vanua Levu đang bị bao phủ bởi merremia peltata, loại cây leo thuộc họ bìm bìm. Người dân địa phương gọi loài cây này là viliyawa và chúng có thể leo lên các tòa nhà, luồn vào xe ô tô cũ và đe dọa các nông trại.
Ông Inosi Ravisa tại làng Savudrodro chia sẻ viliyawa bắt đầu trở thành vấn đề lớn sau trận bão Winston năm 2016. Ông nói: “Sau cơn bão, nhiều cây đổ do vậy viliyawa dễ dàng leo lên. Bạn sẽ thấy chúng ở khắp nơi. Viliyawa có thể gây tổn hại cho các cây khỏe mạnh, cây lớn và phá hủy mọi cành cây”.
Ông Ravisa cho biết nhiều cây khoai lang dại và cây sậy đã phải chịu khuất phục trước những cây leo này. Ông cũng phải đến nông trại thường xuyên hơn nếu không cây leo sẽ “xâm lấn” đường đi, gây khó khăn cho các hoạt động.
Cây merremia peltata còn đi sâu vào một chiếc ô tô cũ. Ảnh: Guardian
Ông Inosi Ravisa tự tay cắt bỏ lá cây leo ở nông trại của mình. Ảnh: Guardian
Merremia peltata được dùng làm dây cột rễ khoai môn. Ảnh: Guardian
Thày lang dùng lá non của merremia peltata. Ảnh: Guardian
Merremia peltata xuất hiện tại rừng gần làng Savudrodro. Ảnh: Guardian
Cách làng Savudroddro 10 km, bà Virisila Tinaniqica tại làng Urata đang nỗ lực diệt cây leo đang phá hoại vườn sắn của bà. Bà chia sẻ: “Chúng có thể giết chết cả một cây to. Trong vườn nhà tôi có một cây ổi lớn, vào một ngày cây ổi này chết và có nhiều rễ viliyawa dày bao quanh nó”.
Người dân làng Urata đã tìm được cách để tận dụng những cây leo phá hoại. Họ dùng viliyawa làm dây thô. Merremia peltata được cho có tác dụng chữa lành vì vậy thầy lang của làng Urata đã dùng lá non của merremia peltata để làm nước giảm đau kinh nguyệt.
Bộ Lâm nghiệp Fiji xác nhận tính chất nghiêm trọng của merramia peltata nhưng công cụ duy nhất để kiểm soát những cây leo này là dùng sức để loại bỏ.