Sáng 14/1, Cơ quan CSĐT, Bộ Công an đã bắt khẩn cấp nghi can liên quan đến vụ nổ xe máy Honda Dream hôm 1/21/1011 tại xã Nam Sơn, H.Quế Võ, Bắc Ninh. Nghi can sinh năm 1976 tên là Nguyễn Đức Tiềm, ở Hải Dương.
Vậy với những hành vi tội ác của mình, khả năng mức án dành cho Nguyễn Đức Tiềm sẽ như thế nào? Để trả lời câu hỏi này, TS. Đỗ Đức Hồng Hà nguyên là Giảng viên trường ĐH Luật Hà Nội hiện đang là cán bộ của Bộ Tư pháp đã trả lời cuộc phỏng vấn.
PV: Ông đánh giá như thế nào về tội ác mà Nguyễn Đức Tiềm gây ra cho chính chị dâu đang mang thai và đứa cháu 4 tuổi của mình?
TS. Đỗ Đức Hồng Hà: Hành động của Nguyễn Đức Tiềm là hết sức tàn độc, y đang tâm ra tay với một phụ nữ đang mang thai và cháu bé mới 4 tuổi. Mà những nạn nhân này lại là người thân của Tiềm.
Nếu như cơ quan công an điều ta và xác minh đúng theo lời khai của đối tượng Tiềm là chỉ vì những mâu thuẫn lặt vặt mà giết người, thì theo quy định của pháp luật Hình sự, đối tượng này sẽ bị áp dụng tình tiết tăng nặng là giết người có tính chất côn đồ. Ngoài ra cháu bé bị tử vong dưới 16 tuổi nên Tiềm còn bị áp dụng thêm tình tiết tăng nặng là giết trẻ em.
PV: Trước khi gây ra vụ đặt thuốc nổ giết mẹ con chị Quỳnh, Tiềm khai nhận là cũng đã ra tay tương tự với một người bạn mà Tiềm nghi có quan hệ với vợ. Vụ nổ đã làm người bạn này bị mất một chân. Với hành vi tội ác như vậy, Nguyễn Đức Tiềm có phải chịu tình tiết tăng nặng tội không, thưa ông?
TS. Đỗ Đức Hồng Hà: Trước đây nếu Tiềm đã có hành vi gây thương tích cho người quan hệ với vợ mình, thì phải xem Tòa án kết án tội gì mà loại tội như thế nào.
Nếu như Tòa án đã kết án về loại tội rất nghiêm trọng rồi, mà lại tiếp tục phạm tội giết người thì chắc chắn lần này sẽ bị áp dụng rất nhiều tình tiết tăng nặng. Một là tình tiết tái phạm nguy hiểm. Hai là giết nhiều người. Ba là giết trẻ em và tình tiết giết phụ nữ có thai. Một tình tiết tăng nặng nữa là giết người có tính chất côn đồ, nếu như việc giết nạn nhân chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhặt.
Tuy nhiên, bản thân tôi có cảm giác rằng, tên này phạm tội theo chiều hướng rất bệnh hoạn. Nếu là bệnh hoạn mà có hành vi bạo lực với nhiều người như thế thì đáng bị xử nặng. Nhưng cũng có thể tên này do ảnh hưởng của bệnh tâm thần mà nếu giám định đúng là tâm thần (khả năng tên này bị bệnh trầm cảm) và bị ảnh hưởng khả năng nhận thức thì y lại được giảm nhẹ tội.
PV: Thưa ông, nếu trước kia tên Tiềm gây ra thương tích cho người bạn mà chưa bị phát hiện, thì liệu lần này, tội ác đó có bị cộng dồn vào để tăng mức hình phạt?
TS. Đỗ Đức Hồng Hà: Nếu trước kia chưa bị kết án tội gây thương tích hoặc giết người chưa đạt đối với người bạn do nghi ngờ quan hệ với vợ, thì cơ quan chức năng sẽ xem xét thời hiệu kể từ thời điểm đó đến bây giờ.
Nếu còn thời hiệu thì vẫn truy cứu trách nhiệm, và cơ quan chức năng sẽ coi đây là phạm nhiều tội và sẽ xét xử từng tội, sau đó tổng hợp hình phạt theo quy định tại Điều 50 của Bộ Luật Hình sự.
Còn nếu như đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi gây ra cho người bạn, thì sẽ chỉ xét xử về lần phạm tội này.
PV: Những luật sư gặp phải khó khăn gì khi phải bảo vệ những bị cáo có hành động tàn độc như tên Tiềm bởi áp lực dư luận rất lớn?
TS. Đỗ Đức Hồng Hà: Những luật sư bao giờ họ cũng làm việc trên nguyên tắc là bảo vệ công lý. Cho nên, khi đã bảo vệ lẽ phải, bảo vệ sự thật thì họ sẽ không chịu áp lực nào cả. Vì sự thật, công lý luôn được dư luận ủng hộ.
Chân dung kẻ thủ ác Nguyễn Đức Tiềm (Ảnh: NLĐ)
PV: Với tội ác như nghi can Nguyễn Đức Tiềm, mức phạt cụ thể dành cho y sẽ như thế nào, thưa ông?
TS. Đỗ Đức Hồng Hà: Tôi vẫn có 2 dòng suy nghĩ. Một là theo hướng nghi can Nguyễn Đức Tiềm là một tên bệnh hoạn, mà khả năng nhận thức bình thường thì với tình tiết tăng nặng như tái phạm nguy hiểm, giết phụ nữ có thai, giết trẻ em, giết nhiều người, giết người có tính chất côn đồ và tên này đã thành niên thì chắc chắn sẽ bị áp dụng hình phạt tử hình.
Nhưng chiều hướng thứ 2, nếu tên này có bị ảnh hưởng tâm thần, khả năng có thể áp dụng hình phạt có thể là 20 năm tù, tùy vào mức độ ảnh hưởng như thế nào. Nếu bị bệnh mà còn khả năng nhận thức vẫn phải chịu hình phạt.
Còn trường hợp bị bệnh nhưng mất khả năng nhận thức, hoặc còn khả năng nhận thức nhưng mất khả năng điều khiển hành vi, ví dụ như bệnh động kinh thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Theo VOV