Covid-19 đã khiến học sinh, sinh viên cả nước rơi vào tình cảnh chưa từng xảy ra khi có kỳ nghỉ tết dài nhất lịch sử. Hơn 2 tháng qua, các trường học phải nghĩ ra nhiều biện pháp để duy trì kế hoạch năm học, không để trò mất kiến thức. Theo phương châm "Tạm dừng đến trường, không dừng việc học" của ngành Giáo dục, mà giờ đây học online như trở thành biện pháp tình thế.
Hiểu được những khó khăn mà thầy và trò của trường đang gặp phải, mới đây, TS. Đỗ Tuấn Minh, hiệu trưởng trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội đã viết tay tâm thư với những nội dung xoay quanh câu chuyện học trực tuyến.
Thầy chia sẻ với giảng viên về sự vất vả và mách bảo những giải pháp để những giờ học qua màn hình trở nên bớt nặng nề. Trong đó thầy đề nghị thầy cô nên giảm tải trong chương trình học, giảm yêu cầu trong kiểm tra đánh giá và giảm kỳ vọng để thầy bớt lo và trò cũng thoải mái khi học tập.
Nguyên văn chia sẻ của thầy Đỗ Tuấn Minh:
Các thầy cô thân mến!
Đã bước sang ngày 11/4, Mong các thầy cô có một cuối tuần trọn vẹn để nghỉ ngơi, tiếp thêm năng lượng cho một tuần mới – một tuần mà chúng ta vẫn trong trạng thái cách ly toàn xã hội.
Trong hôm qua, tôi có một cuộc họp trực tuyến quan trọng bàn về các giải pháp hỗ trợ sinh viên ULIS trong giai đoạn chống dịch Covid-19 đầy cam go này. Các thầy cô đều biết, đáng lẽ từ ngày 3/2/2020 chúng ta đã trở lại nhịp bình thường của học kỳ II nhưng con virus quái quỷ kia đã khiến chúng ta phải thực hiện việc dạy và học trong điều kiện rất bất bình thường: Trực tuyến 100%!
Sau một chút lúng túng ban đầu, thầy và trò ULIS nhanh chóng bắt nhịp với các bài giảng online, các giờ ghi hình ở studio và phát sóng trực tiếp. Thực sự tôi thấy khâm phục và ngưỡng mộ các thầy cô.
Vượt qua trở ngại về tâm lý, rào cản về các công nghệ mới, các thầy cô ULIS đã vững vàng, tự tin với các giờ lên lớp qua Zoom, Teams, Google Meet,… Nhiều sáng kiến mới, thủ thuật hay được áp dụng. Thầy say sưa, trò hứng khởi. Tự nhiên thầy yêu mến công nghệ hơn!
Thế nhưng, vâng cuộc sống luôn có chữ NHƯNG ấy! Dạy online rồi chúng ta mới thấy nó vất vả, cực khổ hơn nhiều lần! Cá nhân tôi nghĩ công sức bỏ ra phải gấp 3 lần! Thầy cô có vất vả hơn - vẫn cố gắng được!
Nhưng còn học trò của chúng ta thì sao? Khi phải bắt nhịp với thời khóa biểu học online giống như thời khóa biểu học Face to Face thì thầy cũng mệt mà trò cũng oải! Ta hãy thử dán mắt vào màn hình mấy tiếng đồng hồ mà xem. Biết nhau ngay!
Thầy mệt không chỉ vì phải chuẩn bị bài nhiều hơn mà còn phải tạo ra nhiều hoạt động hơn, giữ mức độ tương tác nhiều hơn khi chỉ giao tiếp qua màn hình.
Sinh viên sau những hào hứng, phấn khích ban đầu với công nghệ, thì bắt đầu mệt mỏi, uể oải, chán chường! Và lúc này thầy cô giáo chúng mình bắt đầu phải "lên gân" một chút. Chúng ta lo lắng cho lũ học trò không chịu học, mất tập trung trong giờ trực tuyến (Mà có trời mới biết chúng làm gì, kể cả có bật hết Webcam lên!).
Kết quả là, thầy cô bắt đầu yêu cầu cao hơn, giao nhiều bài tập hơn và giọng nói bớt dịu dàng đi. Các giờ học trở nên nặng nề hơn, việc điểm danh sát sao hơn và thầy cô bắt đầu nói về câu chuyện kiểm tra, đánh giá (Biết thân, biết phận thì học đi. Học online nhưng thi vẫn như bình thường đấy nhé!).
Có thể những mô tả này của tôi không phải những gì diễn ra trong các lớp của thầy cô, nhưng cũng không phải là không có. Những lời kêu ca, phàn nàn về áp lực deadlines, lịch học dày, bài vở nhiều… bắt đầu nhiều hơn. Đâu đó, kể cả kênh chính thức và phi chính thức, chính danh và ẩn danh, đã có sinh viên viết "tâm thư" trình bày về nguyện vọng được miễn, giảm học phí. Những tiếng nói này sẽ nhiều lên và cần được lắng nghe.
Trở lại câu chuyện về cuộc họp chiều 10/4/2020, chúng tôi đã bàn về các giải pháp hỗ trợ sinh viên vượt qua khó khăn trong giai đoạn này. Một gói hỗ trợ toàn diện cho sinh viên ULIS sẽ được công bố vài ngày nữa.
Tuy nhiên điểm thôi thúc tôi viết Thư ngỏ này gửi các thầy cô lại là một điều rất giản dị mà chúng ta có thể ngay lập tức hỗ trợ cho sinh viên chúng ta. Nó nằm vỏn vẹn ở 3 cụm từ thôi: GIẢM TẢI - GIẢM YÊU CẦU - GIẢM KỲ VỌNG.
Các thầy cô hãy tin tôi đi. Lứa sinh viên vượt qua được trận đại dịch này đã xuất sắc vượt qua một khóa học ứng dụng Công nghệ thông tin khó nhất, tích lũy được các kỹ năng quan trọng nhất như: Quản lý thời gian, quản lý cảm xúc, biết cách vượt qua áp lực, kỹ năng đàm phán, phản biện,…
Và quan trọng hơn, các em ấy biết trân quý những giá trị, yêu gia đình, bạn bè, thầy cô và biết chấp hành kỷ luật.
Những năng lực và kỹ năng này có được trong hơn 2 tháng qua mà nếu bình thường thì phải vài năm mới có. Do vậy xin các thầy cô hãy GIẢM TẢI. Xin hãy giảm bớt những nội dung chưa thực sự cần thiết (Có thể học sau cũng được mà!).
Xin hãy giao bớt bài tập, giảm tần suất các buổi trình bày. Phần thuyết trình của thầy cô xin ngắn lại, tăng giao lưu tương tác với học trò. Học rồi phải có nghỉ ngơi, tập vài động tác thể dục rồi thư giãn. Cần tăng tiếng cười trong các giờ online thầy cô ạ. Nhìn chúng nó cười qua Webcam cũng vui mà!
Tiếp nữa, chúng mình hãy GIẢM YÊU CẦU, đặc biệt trong kiểm tra, đánh giá. Nếu giao sinh viên làm tiểu luận, làm bài tập lớn, xin thầy cô hãy hướng dẫn tỉ mỉ. hãy cung cấp đường dẫn đến tài liệu tham khảo, hãy chọn những chủ đề quen thuộc thôi nhé!
Nếu yêu cầu nộp bài sau 1 tuần, xin cho chúng thêm thời gian (thêm 1 tuần nữa chẳng hạn!). Sắp thi học kỳ II rồi, thầy cô hãy cho sinh viên đề cương ôn tập, trong đó công bố rõ trọng tâm, trọng điểm nội dung cần học (Nhớ là GIẢM TẢI nhé!). Bình thường chúng ta yêu cầu 10 phần, nay thầy cô chỉ yêu cầu 7 phần là lý tưởng rồi.
Sau khi đã giảm tải trong chương trình học, giảm yêu cầu trong kiểm tra đánh giá thì tự nhiên những KỲ VỌNG quá cao của chúng ta cũng được giảm bớt. Mục tiêu nay đã được xác định xác thực hơn, thầy cũng bớt lo và trò cũng thấy thoải mái. Kết quả khi ấy sẽ tốt hơn và tạo ra cho chúng ta tâm lý tốt hơn – Điều mà chúng ta đang rất cần vào lúc này.
Các thầy cô cũng có thể đọc đến đây thấy băn khoăn: Liệu chất lượng có bị giảm sút? Liệu sinh viên có tranh thủ để buông xuôi? Không! Sinh viên ULIS của chúng ta là những người bản lĩnh và có lòng tự trọng. Họ sẽ biết cố gắng vì họ biết thầy cô vất vả là vì họ.
Những gì chưa được dạy trên lớp, sinh viên sẽ học qua nhiều con đường khác. Những gì chưa xuất hiện trong bài kiểm tra hôm nay, không lo - các thầy cô sẽ làm điều đó ở học kỳ sau. Nhưng sẽ mất đi niềm vui thích, động lực học tập, rất có thể những bước chệch choạc ngày hôm nay sẽ là bước trượt dài cho ngày mai.
Chúng ta phải giữ cho bằng được niềm tin yêu của sinh viên với nhà trường, với thầy cô. Chúng ta sẽ gặp lại các em ấy trên giảng đường. Và khi ấy các em đi chững chạc hơn, trưởng thành hơn. Thầy và trò cùng nhìn lại thời dạy và học của kỳ nghỉ tết kéo dài này và tự nói: We made it! Chúng ta đã vượt qua và chiến thắng! Biên tạm vài lời, văn chương lủng củng nhưng mong các thầy cô đồng cảm và chia sẻ. Chào một ngày mới!