Theo thông tin từ Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), từ cuối tháng 7 đến nay giá Hồ tiêu trong nước đang có biểu hiện lên xuống bất thường. Cụ thể ngày 28/7/2017 vừa qua giá tiêu xô loại 500 g/l trong buổi sáng đang từ 80.000 đ/kg vụt tăng lên 86.000 đ/kg, sau đó đầu giờ chiều lại đột ngột hạ xuống 82.000 đ/kg. Giá vẫn đang trong tình trạng trồi sụt bất thường.
Hiệp hội cho biết đã có phản ánh của một số doanh nghiệp hội viên, có bằng chứng cho thấy có một nhóm doanh nghiệp Trung Quốc đang điều khiển thị trường Hồ tiêu của Việt Nam những ngày này.
Theo đó, tại một số công ty xuất khẩu hồ tiêu đều có hiện tượng nhóm DN Trung Quốc đến DN xuất khẩu hồ tiêu của Việt Nam đặt mua Hồ tiêu. Bất thường ở chỗ DN Việt Nam đặt giá nào họ cũng đồng ý mua và yêu cầu làm luôn hợp đồng mua bán. Sau đó, họ thuê khách sạn ở gần trụ sở của công ty và ngày nào cũng tới công ty này để hối thúc thực hiện hợp đồng.
Theo thông lệ thường sau 3 ngày kể từ khi ký HĐ, họ sẽ chuyển tiền đặt cọc nhưng quá hạn 3 ngày họ đều không chuyển và luôn khẳng định là nhất định sẽ mua và giải thích lý do chậm chuyển tiền là do ngân hàng đang kiểm tra hồ sơ v.v. để trì hoãn thực hiện hợp đồng.
Việc này họ làm với nhiều công ty xuất khẩu tạo tín hiệu thị trường đang cần nhu cầu mua với số lượng lớn.
Cùng thời gian này, vì biết các DN xuất khẩu sẽ phải gấp rút mua gom từ các nhà cung ứng để thực hiện hợp đồng đã ký với họ nên cũng chính nhóm DN Trung Quốc này lập tức toả đi các địa phương giao dịch với các đại lý thu mua tại địa phương các vùng trồng Hồ tiêu và hứa sẽ bán cho đại lý (với giá thấp hơn giá thị trường lúc đó).
Các đại lý này thấy lời tốt nên sẽ đồng ý mua ngay để bán lại cho các nhà xuất khẩu. Tuy nhiên, DN TQ chỉ thực hiện bán một phần rất nhỏ với giá thấp trong thời gian rất ngắn, sau đó họ kêu không có hàng rồi đẩy giá thị trường tăng nóng và bán cho đại lý thương mại theo giá cao của họ.
Lúc đó vì áp lực hối thúc của các giao dịch đã ký giữa đại lý thu mua với nhà XK và nhà XK với họ, họ sẽ bán Hồ tiêu của họ ra cho các đại lý với giá tăng nóng do họ đặt ra.
Một số DN XK hiện nay khi điện thoại lại với họ thì tất cả đều “không liên lạc được”.
Cách làm này không mới nhưng đang trở lại gần đây gây nhiều hệ luỵ cho DN xuất khẩu hồ tiêu. Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam đã đưa ra thông báo đề nghị các doanh nghiệp thận trọng khi thực hiện các giao dịch với doanh nghiệp mua bán hạt tiêu của Trung Quốc.
Các giao dịch này có thể khiến DN vừa thiệt hại về doanh số vừa bị mất uy tín, mối làm ăn với các DN nhập khẩu ở các thị trường truyền thống khác do đã ký hợp đồng số lượng khá lớn với DN Trung Quốc nên không xuất khẩu đi các thị trường khác được. Việc tạo giá cả biến động trồi sụt liên tục khiến các nhà làm tiêu trong nước e dè không dám mua bán, ảnh hưởng đến các giao dịch giữa nhà cung ứng với nhà XK.
Ngoài ra, bởi việc mua bán đã không theo quy luật thị trường, DN Trung Quốc thu lợi lớn từ việc làm giá theo ý đồ của họ, gây thiệt hại cho nông dân và ngành Hồ tiêu Việt Nam.