Ngày 5/10, Nga xác nhận mất máy bay không người lái tàng hình hạng nặng S-70 Okhotnik (Thợ săn) ở khu vực Donetsk do Ukraine kiểm soát.
Các báo cáo và hình ảnh ban đầu được lan truyền trên mạng xã hội cho thấy lực lượng Nga đã bắn hạ một vật thể sau đó được xác định là máy bay không người lái S-70, một trong những thế hệ UAV tiên tiến nhất đang được Nga phát triển.
Nga tự bắn rơi UAV S-70 của chính mình. Video: Twitter
S-70 là một phần trong nỗ lực của Moscow nhằm đưa vào sử dụng một đội máy bay không người lái hạng nặng, tàng hình (UAV) có thể thực hiện các nhiệm vụ tấn công và trinh sát phối hợp với máy bay có người lái.
Theo các báo cáo, một cặp máy bay, bao gồm một chiếc Su-57 có người lái và một chiếc S-70 không người lái, cất cánh từ Căn cứ Không quân Akhtubinsk, cách tiền tuyến khoảng 580km, để thực hiện chuyến bay thử nghiệm. Đây là một phần trong các cuộc thử nghiệm thực tế của S-70 nhằm kiểm tra khả năng của nó trong các tình huống chiến đấu thực tế. Tuy nhiên, một trục trặc kỹ thuật đã khiến chiếc UAV mất liên lạc với người điều khiển từ mặt đất, lệch hướng về phía lãnh thổ do Ukraine kiểm soát.
Theo Defence Blog, đã có sự hoảng loạn trong nhóm những người chịu trách nhiệm về cuộc thử nghiệm. Dữ liệu vô tuyến từ trung tâm điều khiển chuyến bay cho thấy các chỉ huy mặt đất đã ra lệnh cho phi công Su-57 bay cùng S-70 cố gắng thay đổi đường bay của chiếc UAV, thậm chí còn đề xuất sử dụng cánh máy bay để tác động nhằm khiến nó chuyển hướng. Cuối cùng, quyết định được đưa ra là phóng một tên lửa không đối không để bắn hạ chiếc S-70.
Chiếc S-70 Okhotnik bị rơi ở Kostiantynivka, chỉ cách tiền tuyến 16 km và lực lượng Ukraine đã thu được các mảnh vỡ của nó. Đánh giá ban đầu về xác máy bay đã làm dấy lên nghi ngờ về những tuyên bố của Nga liên quan tới khả năng tiên tiến của chiếc UAV này.
Mảnh vỡ UAV S-70 mà Ukraine thu được. Ảnh: Defence Blog
Trái ngược với những thông tin do Nga đưa ra, S-70 dường như không có vật liệu tàng hình hoặc hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến như đã quảng cáo.
“Đây không phải là máy bay không người lái chiến đấu tiên tiến. Nó giống như một chiếc tàu lượn được trang bị khả năng bay cơ bản và điều khiển vô tuyến hơn”, một chuyên gia quốc phòng Ukraine đánh giá.
Ngoài ra, việc sử dụng máy bay chiến đấu có người lái Su-57 làm trung gian chỉ huy cho chiếc UAV này được cho là không hiệu quả và làm nổi bật những hạn chế về khả năng kết nối mạng của Nga.
S-70 không có loại hệ thống tập trung vào mạng lưới tương đương với Link-16 của NATO. Thay vào đó, chiếc UAV dựa vào liên kết vô tuyến cơ bản để dẫn đường, hạn chế tính linh hoạt trong hoạt động của nó.
Bộ Quốc phòng Nga từ lâu đã quảng bá S-70 là “cánh tay phải trung thành” của Su-57, có khả năng tham gia vào các nhiệm vụ phối hợp và sử dụng nhiều loại vũ khí trên không. Tuy nhiên, sự cố nói trên làm dấy lên nghi ngờ về khả năng thực hiện các động tác chiến đấu phức tạp của chiếc UAV này, bao gồm cả việc sử dụng tên lửa không đối không hoặc vũ khí dẫn đường chính xác.
UAV S-70 Okhotnik và tiêm kích Su-57 trong một chuyến bay thử nghiệm. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Chương trình S-70 bắt đầu vào năm 2017 với sự xuất hiện của nguyên mẫu đầu tiên do Nhà máy chế tạo máy bay Chkalov ở Novosibirsk phát triển. Các cuộc thử nghiệm trên mặt đất diễn ra vào cuối năm 2018. S-70 có chuyến bay đày tiên vào năm 2019.
Kể từ đó, S-70 đã trở thành một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Nga nhằm phát triển UAV thế hệ tiếp theo. Dù vậy cho đến nay, các hoạt động của S-70 giống như màn trình diễn công nghệ hơn là một nền tảng hoạt động đầy đủ.
Trong khi Nga tiếp tục thúc đẩy quá trình phát triển S-70, khả năng sẵn sàng chiến đấu của nó vẫn còn là dấu hỏi. Việc mất máy bay không người lái trong sự cố nói trên làm dấy lên những lo ngại nghiêm trọng về tương lai của chương trình S-70.