80% diện tích khu vực Đông Nam Á bao phủ bởi nước, do đó, khu vực này thường xuyên phải đối mặt với các thảm họa liên quan đến nước như lũ lụt, lốc xoáy và bão. Những thảm họa thiên tai trên ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu.
Thủ đô Jakarta của Indonesia đang là một trong những đô thị chìm nhanh nhất trên thế giới. Mỗi năm thành phố này bị chìm từ 1 đến 15 cm. Nếu điều này không được kiểm soát, Jakarta có thể bị ngập hoàn toàn vào năm 2050, theo cảnh báo của các nhà khoa học.
Ông Nirwono Joga, chuyên gia quy hoạch đô thị tại Đại học Trisakti, Indonesia, cho biết: "Hơn 40% khu vực phía Bắc Jakarta đang bị ngập trong nước . Tuy nhiên, gánh nặng phát triển các tòa nhà mới, cảng biển, khu công nghiệp và cơ sở hạ tầng cho giao thông cũng như việc khai thác nguồn nước ngầm không được kiểm soát khiến việc sụt lún diễn ra nhanh hơn".
Hiện tại, vấn đề của Jakarta càng trở nên trầm trọng khi các trận lũ lụt xảy thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu. Điều này đang đặt ra thách thức với bất kỳ công trình xây dựng nào của thành phố để thích ứng với biến đổi khí hậu đang ngày càng trở nên phức tạp hơn.
Nước lũ dâng cao ở tỉnh Ayutthaya, phía Bắc Bangkok, Thái Lan. (Ảnh: AP)
Trong khi đó, Bangkok được xây dựng trên vùng đầm lầy với cao độ chỉ khoảng 1,5 m so với mực nước biển. Hiện thành phố này cũng đang chìm xuống khoảng 2 cm mỗi năm, theo cảnh báo của Tổ chức Hòa bình xanh Thái Lan. Uớc tính 40% thành phố Bangkok sẽ chìm trong nước vào năm 2030 nếu không có kế hoạch nào được thực hiện để ngăn chặn việc sụt lún đất.
Manila, thủ đô của Philippines đang trong tình trạng tương tự, chìm xuống với tốc độ 10 cm mỗi năm, đa phần là do sử dụng mạch nước ngầm ồ ạt. Theo kịch bản tồi tệ nhất, Manila có thể đối mặt với 2 m triều dâng vào năm 2100 nếu hiệu ứng khí nhà kính vẫn chưa được kiểm soát. Điều này ảnh hưởng đến 62% dân số Philippines, những người cư ngụ ở vùng đất thấp ven biển.
Việt Nam cũng nằm trong danh sách các nước có nguy cơ sụt lún cao.
Theo các chuyên gia, chính phủ các nước trước mắt nên ngay lập tức nâng cấp hệ thống thoát nước, siết chặt quy định về xây dựng, khoanh vùng khu vực có nguy cơ bị ngập lụt cao nhất nhằm tránh nguy cơ mất các đô thị trong tương lai.
