Hình ảnh chụp qua video cho thấy các tay súng Hamas trao trả con tin người Israel cho Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế tại Dải Gaza, ngày 26/11/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo CNN, thỏa thuận gia hạn lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas đến ngày 1/12 đã phải rất khó khăn mới đạt được sau khi Hamas từ chối đưa ra danh sách các con tin gồm 10 phụ nữ và trẻ em được thả, một điều kiện mà Israel nhất quyết yêu cầu phải đáp ứng.
Sau những giờ đàm phán căng thẳng về việc kéo dài thỏa thuận ngừng bắn sang ngày thứ bảy, chính phủ Israel cuối cùng đã chấp nhận đề xuất của Hamas chỉ thả 8 con tin Israel mới trong ngày 30/11 và đồng ý tính 2 con tin người Israel gốc Nga đã được trả tự do hôm 29/11 như một phần của danh sách phóng thích trong ngày thứ bảy đình chiến.
Một nguồn tin quen thuộc với các cuộc đàm phán tiết lộ với CNN rằng, trong quá trình thương lượng, sau khi Israel bác bỏ danh sách của Hamas gồm 7 phụ nữ và trẻ em cùng thi thể của 3 người mà họ cho rằng đã thiệt mạng do cuộc pháo kích của Israel, Hamas tiếp tục tuyên bố rằng họ không thể tìm được thêm con tin là phụ nữ và trẻ em. Một nguồn tin cho biết, Hamas sau đó đã đề nghị trao trả 7 phụ nữ, trẻ em và 3 người già - điều mà phía Israel cho là không thể chấp nhận được.
Cũng theo các nguồn tin, Hamas cuối cùng đã đợi cho đến khi thỏa thuận ngừng bắn gần hết hạn, mới bàn giao một danh sách mà Israel chấp nhận – gồm 8 con tin mới, cộng với 2 người Israel gốc Nga được thả hôm 29/11. Cuộc đàm phán sau đó mới diễn ra trôi chảy.
Các bên hiện đang trong giai đoạn gia hạn lệnh ngừng bắn hàng ngày, theo đó Hamas phải đưa ra danh sách mới gồm 10 con tin để đảm bảo có thêm 24 giờ tạm dừng giao tranh. Trước những thách thức nghiêm trọng xảy ra khi Hamas tuyên bố rằng họ gặp khó khăn trong việc xác định đủ con tin, các nhà đàm phán lo lắng dự đoán rằng việc thương lượng để kéo dài thỏa thuận ngừng bắn sang ngày thứ tám (sang ngày 2/12) có thể rất khó khăn.
Đoàn xe của Tổ chức Chữ Thập đỏ Quốc tế tại Gaza để chở các con tin được phóng thích. Ảnh: Lữ đoàn Al-Qassam/Reuters
Các chi tiết mới tiết lộ về các cuộc đàm phán hôm 29/11 nhấn mạnh tính chất bấp bênh của thỏa thuận ngừng bắn hiện tại trong cuộc chiến Israel-Hamas, trong đó các bên tham gia tích cực chuẩn bị cho những gì sắp xảy ra sau thời gian đình chiến tạm thời. Ranh giới hiện rất mong manh giữa việc thoả thuận có thể tồn tại thêm một ngày với việc Israel lập tức tái phát động cuộc chiến.
Các nhà đàm phán dự đoán Hamas có thể sẽ không thể đề nghị phóng thích thêm phụ nữ và trẻ em để kéo dài thời gian tạm dừng bắn sau ngày thứ tám. Khi Hamas không thể thả thêm bất kỳ phụ nữ và trẻ em nào còn sống, người ta hiểu rằng Israel sẽ rất nhanh tái khởi động chiến dịch quân sự của mình, có thể vào cuối tuần này.
Israel đã nhiều lần lập luận rằng áp lực quân sự sẽ giúp giải phóng con tin và Hamas có thể sẽ muốn có những điều khoản tốt hơn cho việc thả nam giới trưởng thành và binh sĩ Israel. Thỏa thuận đạt được vào tuần trước chỉ dành cho các con tin là phụ nữ và trẻ em.
“Trong vài ngày qua, tôi đã nghe câu hỏi này – liệu Israel có quay trở lại chiến đấu sau khi tối đa hóa giai đoạn trao trả con tin của chúng tôi không? Câu trả lời của tôi là rõ rang - Có” - Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết hôm 29/11, ngày thứ sáu ngừng bắn tạm thời.
Chính quyền Tổng thống Biden tuyên bố họ đã yêu cầu Israel thực hiện cách tiếp cận thận trọng hơn nhiều so với trước khi giao tranh tạm dừng, vì các chiến dịch dự kiến sẽ chuyển sang miền Nam Gaza, nơi đại đa số người dân Gaza đã phải di dời tới.
Trong cuộc gặp ở Jerusalem hôm 30/11, Ngoại trưởng Antony Blinken đã nhấn mạnh với ông Netanyahu về sự cần thiết phải đảm bảo rằng việc bảo vệ dân thường được thực hiện ở miền Nam Gaza trước khi các hoạt động quân sự của IDF bắt đầu tại đó.
“Israel bắt buộc phải hành động phù hợp với luật nhân đạo quốc tế và luật chiến tranh, ngay cả khi đối đầu với một nhóm khủng bố mà cả hai bên đều không tôn trọng”, Ngoại trưởng Blinken nói trong cuộc họp báo ở Tel Aviv.
Ông Blinken nói rằng Thủ tướng Netanyahu đã “đồng ý về sự cần thiết của cách tiếp cận này” để bảo vệ dân thường và chính phủ Israel đã đưa ra “các bước cụ thể” để bảo vệ dân thường.
“Có những bước cụ thể – mà tôi không tiện để trình bày chi tiết ở đây tối nay – mà chúng tôi biết và đã nghe được, có thể đảm bảo bằng khả năng tốt nhất của bất kỳ ai rằng điều đó sẽ xảy ra”, ông Blinken nói.
Tuy nhiên, áp lực đó đang diễn ra ở mức độ nào thì vẫn còn phải xem xét.
Một quan chức Israel cho biết: “Israel và chính quyền Mỹ đang đối thoại chặt chẽ trên nhiều mặt, bao gồm cả nhu cầu gây áp lực lên Hamas sau khi tạm dừng bắn và nhu cầu viện trợ nhân đạo cho dân thường ở Gaza. Trong các cuộc thảo luận này, Israel rất chú ý đến quan điểm của Mỹ”.